Солтүстік Қазақстан: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Тег: Reverted Mobile edit Mobile web edit |
Тег: Rollback |
||
7-жол:
| Қазақстан үлесі=
}}
'''Солтүстік Қазақстан''' — батыста [[Орал сырты үстірті]]нен, шығысында [[Ертіс жазығы|Ертіс маңы жазығы]]на дейін, солтүстігінде [[Солтүстік Қазақ жазығы|Солтүстік қазақ жазығы]]нан оңтүстіктегі [[Сарыарқа (Солтүстік Қазақ жазығы)|Сарыарқа]]ның ұсақ шоқылы қырқаларына дейін созылып жатқан өңір. Құрамына [[Солтүстік Қазақстан облысы|Солтүстік Қазақстан]], [[Қостанай облысы|Қостанай]], [[Ақмола облысы|Ақмола]], [[Павлодар облысы|Павлодар]] облыстары жатады. Аумағында [[Қазақстан|Қазақстан Республикасы]]ның астанасы - [[
== Жер бедері ==
16-жол:
Тау-кен өнеркәсібі салалары темір рудасын [[асбест]], [[боксит]], энергетикалық көмір және т.б. өндірумен байланысты қалыптасты. Олар өткен ғасырдың 1960 жылы дами бастағанмен, аудан экономикасында қазіргі уақытта маңызды рөл атқарады. [[Қара металлургия]] темір кенін өндіру мен оны байытуға негізделген. Ол [[Соколов-Сарыбай тау-кен байыту өндірістік бірлестігі|Соколов-Сарыбай]] және [[Лисаковск]] КБК болып табылады (шөгінді қабаттардағы кен орындары). Кендегі темірдің мөлшері орта есеппен алғанда 34,3%, бірақ оны пайлаланудағы бір мөселе оның құрамында фосфор болуы (0,48%). Кәсіпорын кен қорымен 80 жылға қамтамасыз етілген. [[Ақсу ферроқорытпа зауыты]] темірдің [[кремний]]мен, [[марганец]]пен, [[хром]]мен қорытпасын өндіруден республикада 1-орын алады. Ол шикізат ретінде [[Батыс Қазақстан]]ның хромитін және Орталық Қазақстанның [[марганец]] кендерін пайдаланады. [[Түсті металлургия]] салаларынан боксит өндіру дамыған (Арқалық қаласының маңында). Алюминий шикізаты дүние жүзіндегі ірі зауыттардың бірі саналатын, алюминий тотығын өндіретін республикадағы жалғыз [[Павлодар алюминий зауыты|Павлодар алюминий зауытына]] жіберіледі.
Мұнай өнімдерін еңдеуден шығаратын зауыт Павлодарда жұмыс істейді. Республика бойынша 2-ші орында (жылына 2 млн тоннадан жоғары). Солтүстік Қазақстанның машина жасау және металл өңдеу өнеркәсібінің кәсіпорындары шығаратын өнім-ауыл шаруашылығы машиналары - АӨК-ке қызмет етеді.
Солтүстік Қазақстанда куатты электр стансалар - Екібастұздағы МАЭС-1 (куаты 4 млн кВт/сағ) ЖӨН6 МАЭС-2 (1 млнкВт/сағ). [[Екібастұз көмір алабы|Екібастұз]] және [[Майкүбі қоңыр көмір алабы|Майкүбі]] алаптарында тек Қазақстанды ғана емес, ЖЭС-терін қамтамасыз ететін қоңыр және тас көмір өндіріледі. Құрылыс өнеркәсібінің кәсіпорындары [[кірпіш]], темір-бетон конструкцияларын шығарады (Астана мен Қостанай). Құрылыста пайдаланылатын тастарды Атбасар мен Шортанды карьерлерінен алады. Бұдан басқа, жергілікті құрылыс материалдарын - [[тас]], [[саз]], [[пістас]]ты қолданады.
| |||