Қазақ су шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Қазақ Су Шаруашылығы Ғылыми-Зерттеу Институты'''– [[су]] және [[орман]] ш. мәселелерін зерттейтін ғыл.-тәжірибелік мекеме. [[Ауыл]] шаруашылығы мин-нің қарамағында, 1950 ж. [[Алматы]] қ-нда құрылған. 1956 ж. өз алдына жеке шығып, 1961 ж. Жамбыл (қазіргі Тараз) қ-на көшірілген. 2002 жылдан [[ҚР]] Үкіметінің қаулысымен «[[Оңтүстік]]-[[Батыс]] ауыл шаруашылығы» ғыл.-өндірістік орт-ның еншілес кәсіпорны. Құрамында 10 ғыл.-тех. лаб., шағын тәжірибелік өндіріс кәсіпорны бар. Оларда су қорларын меңгеру; гидротехника құрылыстарын салу; су мөлшерін болжау; екпелі егіндерді суғару; суғармалы жерлерді мелиорациялау; гидромелиоративтік жүйелерді, егінді жерді дұрыс пайдаланып, олардың экон. жағдайын бағалау салалары бойынша зерттеу жұмыстары жүргізіледі. Ин-ттың негізгі ғыл. бағыты – а. ш-н сумен қамтамасыз ету, жайылымдарды суландыру. 1956 жылдан аспирантура жұмыс істейді. Ин-т Солт. [[Қазақстан]]дағы [[су]] құбырларының салынуына, жайылымдарды суландырудың жаңа тәсілдерін меңгеруге, су сапасын арттыруға байланысты өндіріске аса тиімді ұсыныстар жасады. Әлемдік тәжірибеде алғаш рет ин-тта жаңа гидроциклондық әдіс ([[1968]]) ойлап табылып, осы негізде жасалған су сорғыштар 120 өндіріс орындарында қолдау тапты. Егінді жүйекпен және жаңбырлатып суғарудың озық технологиялары мен құралдары жасалып, олар Шығыс және Оңт. [[Қазақстан]] облыстарында кеңінен таралды. [[Ертіс]]-Қарағанды каналын қыста борап үйілетін қардан қорғау бойынша ұсыныстар өндіріске енгізілді. Арал өңіріндегі күрделі экол. жағдайды қалпына келтіру, күріш алқаптарында суды үнемдеу, сор топырақты өңдеу технологияларын жетілдіру; тау бөктеріндегі қатты ағынды өзен суларын тиімді пайдалану; суқоймалары мен жасанды арналарды құм басудан қорғау жұмыстары жүргізілді. Аралды құтқару бағдарламасы бойынша халықар. GEF жобасының [[А-11]] «Сумен қамтамасыз ету» құраушысы орындалған. Қазір ин-т «[[Моот Макдональд]]» ([[Ұлыбритания]]) фирмасы жүргізіп жатқан Мырзашөлдің қазақстандық бөлігін қайта қалпына келтіру жұмыстарына қатысуда. Ин-ттың ғыл. жетістіктері респ. және халықар. көрмелердің 2 алтын, 9 күміс және 20 қола медальдарымен марапатталған.<ref>Қазақ Энциклопедиясы</ref>

 

==Дереккөздер==