Жылу торабы

Қысқаша мәлімет

ЖЫЛУ ТОРАБЫ – орталықтандырылған жылумен қамтамасыз ету жүйесінің жылу тасымалдағышпен (ыстық сумен не бумен) жылу көзінен тұтынушыларға жылу жеткізіп беретін, жылулық оқшауламамен қапталған құбырлар жүйесі. Ж. т. тасымалдағыштың түріне қарай сулы Ж. т. және булы Ж. т. болып ажыратылады. Ыстық сумен қамтамасыз етілетін тұтынушыларды Ж. т-на қосу сұлбасына қарай сулы Ж. т. жабық және ашық түрлерге бөлінеді. Жабық жүйеде жылу тасымалдағыш (су) Ж. т-нда тұйық айналымда болады (су жылу көзіне қайтарылады), мұндай жүйеден суды бөліп алуға болмайды. Тұтынушыларды ыстық сумен қамтама-сыз ету екінші реттік контурдан іске асырылады. Оған су қаланың (елді мекеннің, кәсіпорынның) суық су құбырынан беріліп, су жылытқыштарда Ж. т-ның ыстық суымен қыздырылады. Ашық жүйеде Ж. т-нан судың бір бөлігін тұтынушылар пайдаланады. Қатар тартылған жылу құбырларының саны 1-ден 4-ке дейін болады. Екі құбырлы Ж. т. жиі қолданылады. Бұл құбырлардың бірі арқылы ысытылған су тұтынушылардың абоненттік түйіндеріне келіп түседі. Екінші құбыр арқылы жылыту аспаптарында салқындаған су жылу көзіне қайтарылады. Бір құбырлы жүйелерде тораптық су жылыту жүйесінде салқындағаннан кейін ыстық су түрінде толық пайдаланылады да, жылу көзіне қайтарылмайды. Осындай жүйе Алматы қ-ндағы ғ2 жылу электр орталығында жүзеге асырылған. Потенциалы жоғары технол. ыстық суды бөлек беруге үш құбырлы Ж. т., ал жылытуда және ыстық сумен қамтамасыз етуде пайдаланылатын жылу тасымалдағыштарды бөлек беру үшін төрт құбырлы Ж. т. қолданылады. Өндіріс орындарын технол. бумен жабдықтауда буды беру құбырлары мен технол. процестерде будың салқындауынан кейін алынған конденсат толығымен немесе ішінара жылу көзіне қайтарылатын конденсат құбырларынан тұратын жүйелер қолданылады. Кейбір технол. процестер конденсатты жылу көзіне қайтармай жұмыс істейді. Барлық жүйелерде жылу көзіне қайтарылмаған жылу тасымалдағыш мөлшері арнайы құрылғылар арқылы тазартылған, хим. өңдеуден өткізілген сумен толықтырылып отырылады. Ж. т. төсеу тәсілі бойынша жер астылық (арналар немесе грунттар арқылы тартылған) және жер үстілік (эстакадалар немесе арнайы тіректер арқылы тартылған) болып бөлінеді.