Елизавета Әлиханқызы Сәдуақасова: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Reverted
12-жол:
|Ғылыми атағы=Профессор
|Альма-матер=[[Мәскеу мемлекеттік университеті]]}}
'''Елизавета Сәдуақасова''' 25.04.[[1903]] жылы 25 сәуірде [[Омбы]]да дүниеге келген, азан шақырып қойған қазақша есімі Зейнеп, [[Мәскеу]]де паспорт бергенде жазылған есімі – Елизавета, жақындары, достары Лиза десе, әкесі Лиза-жан дейтін<ref>Сұлтан Хан Аққұлы. Дінмұхаммед Қонаев: Мен Әлиханмен бір-ақ рет жүздескен жанмын. 25 Қыркүйек 2019. e-history.kz https://e-history.kz/kz/news/show/1155/</ref>. Алаш көсемі Әлихан Бөкейханның қызы. [[1971]] жылы 23 мамыр күні ауруханада ауырып әл үстінде жатқанда Мәскеуде қайтыс болады. Елизавета Бөйкейханқызы - [[медицина]] ғылымдарының докторы, [[профессор]]. 50-ден астам ғылыми еңбектің авторы.<ref>Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы, 1976 ж., 8 том</ref>
 
== Отбасы ==
30-жол:
 
== Естеліктер ==
«Лиза апайдың маңында болған соншама уақыттың ішінде мен не көршілері, не қызметтестері жөнінде бір де ашулы сөз естіген емеспін, қанша бір ширыққан жағдайда да қалпынан шығып, ашу-ызаға жол беріп, ашуланғанын көрген емеспін» деп көрсеткен С.[[Сырым Бөкейханов]]<ref>Бөкейханов С. Өткен күнде белгі бар. - Алматы, 2008.</ref>.
 
«Жұмыстан бас алмаймын, зерігуге қол тимейді. Мен өзіме қымбат соншама адамдардан айырылдым, сондықтан өзім бақытты болу үшін күш-қуат іздейтіндей емеспін. Мен толассыз іс үстіндемін – жұртта айтады, өзімде білемін, жұмысты жаман атқармаймын. Келешекте докторлық диссертация болып қалуы ықтимал, жұмыс әзірлеп жүрмін. Жалпы тұрмысым жаман емес, бірақ бұл нағыз өмір емес қой, менің барымды соғыс жайпап кетті. Кенемнің қазасы нағыз аналық шаттығымды жұлып әкетті ғой, бірақ сол үшін мені кінәлауға бола ма? Мен соның бәріне қайыспай төзе аламын, жұрт, сірә, мен соның бәрін жеп-жеңіл көтереді деп ойлайтын шығар. Саған ғана, бірінші рет осылай жазып отырмын. Зауқың соқса хат жазарсың. Мен ойында қалған адамдардан хабар алсам, мерейленіп қалар едім. Менің атымнан ұлдарыңның бетінен сүй. Бар жақсылықты тілеймін. Лиза» <ref>Бейсенбекова Н.А., Сақтағанова З.Ғ., Шотбақова Л.Қ., Өскенбаев Қ.С, Баер Ю.В. Сарыарқаның Ұлы Азаматтары, - Қарағанды, 2008</ref>
 
== Соғыстағы ерлігі ==
 
Соғыстағы ерлігі үшін Елизавета Әлиханқызына төмендегі марапаттар берілген:
 
27.01.1943 ж «Жауынгерлік ерлігі үшін» медалі (№80 бұйрық. Тізімде 13-інші)
13.10.1943 ж «Отан соғысының ІІ дәрежелі» ордені (№0843 бұйрық. Тізімде 5-інші)
17.10.1944 ж «Қызыл жұлдыз» ордені (№0518 бұйрық. Тізімде 128-інші). <ref>https://pamyat-naroda.ru/heroes/?adv_search=y&last_name=%D0%A1%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B0&first_name=%D0%95%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82%D0%B0&middle_name=&date_birth_from=&static_hash=642a7133c059cce4e0964207ad942930v6&group=all&types=pamyat_commander:nagrady_nagrad_doc:nagrady_uchet_kartoteka:nagrady_ubilein_kartoteka:pdv_kart_in:pdv_kart_in_inostranec:pamyat_voenkomat:potery_vpp:pamyat_zsp_parts:kld_ran:kld_bolezn:kld_polit:kld_upk:kld_vmf:potery_doneseniya_o_poteryah:potery_gospitali:potery_utochenie_poter:potery_spiski_zahoroneniy:potery_voennoplen:potery_iskluchenie_iz_spiskov:potery_kartoteki:same_doroga&page=1</ref>
 
[[«Жауынгерлік ерлігі үшін» медалі]]не ұсыныс
ІІІ рангтағы әскери дәрігер Е.Сәдуақасоваға
 
Е.Ә. Сәдуақасова – медицина статистикасы саласындағы білікті маман. Өзінің көп жылдық еңбек тәжірибесі арқылы Қызыл Әскер жұмысының дамуына үлес қосып келеді. Әскери санитарлық басқармада екі ай жұмыс істеп Сәдуақасова Е. әскердегі статистикалық мәліметтер мен есептілікті бірізділікке келтіру үшін көп күш жұмсады; жұмыс ауқымының көптігіне қарамастан, жас статист қызметкерлерді оқытуда жетекшілік етті. Көрші санитарлық жұмыскерлердің сұраныстарына жедел жауап беріп, сапалы статистикалық есепті қамтамасыз ету үшін сұраныс орындарына барды. Табанды және қажырлы еңбегінің арқасында Е.Ә.Сәдуақасова қайтыс болғандар мен госпитальда емделіп қатарға қосылғандардың санын және майданның санитарлық қызметін сипаттайтын басқа да көрсеткіштерді тіркеу жүйесін біріздендірді. Сәдуақасованың тиянақты жұмысының арқасында әскери басшылық уақытылы шешім қабылдауға мүмкіндік алды.
 
Емдеу-эвакуациялық бөлімнің бастығы, І рангтағы әскери дәрігер Гладштейн
28 маусым1942 ж
 
[[«Отан соғысының ІІ дәрежелі» ордені]]не ұсыныс
Медицина қызметінің майоры Е.Сәдуақасоваға
 
Е.Сәдуақасова Отан соғысына дейін Денсаулық сақтау халық комиссариатында жұмыс істеген. Солтүстік-Батыс майданында 1941 жылдың маусымынан бастап қызметте. Медицина статистикасы бойынша теориялық білімі мен тәжірибесі бай Е.Сәдуақасова майдандағы санитарлық қызметтің барлық звеносында медицина статистикасы мен есебін жүргізу үшін өзінің бай тәжірибесін қолданады. Е.Сәдуақасованың қажырлы еңбегінің арқасында әскерде және тылдағы мекемелерде медицина статистикасының мамандары даярланды. Сонымен қатар олардың жұмысына жетекшілік етіп, қатаң бақылауда ұстаудың арқасында статистикалық материалдар сапалы әзірленіп, жедел шешім қабылдауға мүмкіндік беретін мәліметтер уақтылы жеткізіледі.
Е.Сәдуақасованың арқасында қайтыс болғандардың санын есептеу, әскери мекемелер мен майдандағы емдеу мекемелерінің жүктемесін анықтау, емделген жауынгерлердің 70% астамын қайта сапқа тұрғызу, сондай-ақ жауынгерлік әрекетті және әскерді санитарлық қамтамасыз етуді уақытылы жүйелі жоспарлау барысында бірқатар маңызды мақсатты көрсеткіштерді жедел, әрі дәл анықтау мүмкін болды.
Санитарлық қызметті жедел басқаруды қамтамасыз ететін жанкешті жұмысы үшін Е.Ә.Сәдуақасова «Отан соғысының ІІ дәрежелі» орденімен марапатталуға лайық.
 
Емдеу-эвакуациялық бөлімнің бастығы, медицина қызметінің подполковнигі Гладштейн
 
[[«Қызыл жұлдыз» ордені]]не ұсыныс
 
Медицина қызметінің майоры Е.Сәдуақасова медицина статистикасы бойынша жоғары білікті маман, медицина ғылымдарының кандидаты.
Отан соғысының басынан бастап Солтүстік-Батыс майданында, Белоруссияның 2-майданында және Балтық жағалауының 3-майданында медицина статистикасын және есептілігін ұйымдастырып, жетекшілік етеді. Өзіне және қарамағындағыларға жоғары талап қоюдың, жұмыстың маңыздылығын түсіне білудің арқасында Е.Сәдуақасова қолбасшылыққа санитарлық шығындар мен санитарлық қызметтің жұмысы туралы мәліметтерді жедел ұсынады. Жараланған және науқас жауынгерлер мен офицерлерді емдеу туралы Е.Сәдуқасованың мәліметтері аса құнды.
Жауапты. Өзінің тікелей қызметімен қатар қоғамдық жұмысқа белсене қатысады.
«Қызыл жұлдыз» орденімен марапатталуға лайық.
 
Емдеу-эвакуациялық бөлімнің бастығы, медицина қызметінің генерал-майоры Гладштейн
06.10.1944
 
 
== Дереккөздер ==
Line 43 ⟶ 79:
[[Санат:Мәскеу мемлекеттік университеті түлектері]]
[[Санат:КСРО Медицина ғылым академиясының Денсаулық сақтау институты қызметкерлері]]
[[Санат:Профессорлар]]