Александр Македонский: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Македонский Александр''', Ұлы Александр – ұлы қолбасшы, мемлекет қайраткері. Біздің заманымыздан бұрынғы 356 ж. [[Пелла|Пеллада]] дүниеге келді. Әкесі Македония патшасы [[ІІ Филипп]] оны жастайынан әскери іске баулыған. Оған қоса грек философы [[Аристотель]] тәлім-тәрбие берді. Македонскийдің басшылығымен грек-македон әскері (30 мың жаяу, 5 мың атты әскер және жеңіл қаруланған отряд) біздің заманымыздан бұрынғы 334 ж. көктемде Кіші Азияға басып кіріп, [[Парсылар|парсылармен]] соғысты. Парсылар жеңіліп, 220 жылдай билік құрған ахемен әулеті біржола талқандалды. Мысырдың абыздары жаңа билеушіні Амон құдайдың баласы және Мысыр перғауыны деп жариялады. Оған [[Бабыл]], [[Сузы]], [[Терсополь]], [[Экбатан]] қалалары да бағынды. Біздің заманымыздан бұрынғы 330 ж. [[Иран|Иранның]] таулы аймағын жаулап алып, [[Орталық Азия|Орталық Азияға]] ішкерілеп ене бастады. [[Маракандты]] ([[Самарқанд]]) өзіне бағындырып, [[Сырдария|Сырдарияға]] бет алды. Бірақ Сырдариядан өтпек болған кезінде [[Сақтар|сақ]] жауынгерінің жебесінен жараланады. Үш жыл бойғы кескілескен соғыстардан кейін ол Орталық Азияның кейбір тайпалары мен халықтарын уақытша бағындырды. Біздің заманымыздан бұрынғы 327 ж. көктемде [[Үндістан|Үндістанға]] жасаған жорығында [[Пор]] әскерімен (200 соғыс пілі болған) кездесіп, оны зорға жеңеді. [[Ганг алабы|Ганг алабына]] әскери жорығын одан әрі жалғастырмақ болғанымен, соғыстан әбден қажыған жауынгерлер қарсылық білдіреді. Сөйтіп, біздің заманымыздан бұрынғы 326 ж. қолбасшы кейін қайтуға бұйрық береді. Еліне оралған соң [[Арабтар|арабтарға]] қарсы соғысқа дайындық кезінде, біздің заманымыздан бұрынғы 323 ж. 13-маусымда [[Бабылда]] ([[Вавилон]]) жұмбақ жағдайда қайтыс болды. Ол өлгеннен кейін ұлан-байтақ империясы ыдырап кетті. Оның жеке тұлғасы жөнінде түрлі аңыз әңгімелер сақталған. Шығыс әдебиетінде [[Ескендір]] атымен танылған. Македонский жөнінде [[Абай]] “Ескендір” поэмасын жазды.<ref>[[Балалар Энциклопедиясы]], 6 том.</ref>