С. Қожамқұлов атындағы Жезқазған қазақ музыкалық драма театры: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

{{Қорық аймақ | name =ЖЕЗҚАЗҒАН ҚАЗАҚ МУЗЫКАЛЫҚ ДРАМА ТЕАТРЫ| image =Сурак.jpg|200px| caption =| location = [[Қазақстан]]| area = | established =| governing_body = | world_heritage_site =| website =}}‎ '''<b>Жезқазған қазақ музыкалық драма театры''' </b>, [[С.Қожамқұлов]] атынд.атындандағы, [[Торғай облысы|Торғай облыстық]] қазақ музыкалық драма театры деген атаумен 1972 ж.жылы бұрынғы Торғай обл-ныңоблысының орталығы Арқалық қ-ндақаласында құрылды. Оның іргетасын [[Мәскеу|Мәскеудің]] Жоғары театр уч-щесініңучилищесінің актерлік ф-тінфакультетін және [[Алматы]] өнер ин-тынинститутын (қазір Қазақ ұлттық өнер академиясы) бітірген жастар қалады. Театр шымылдығы 1972 жылдың желтоқсан айында [[М.Әуезов|М.Әуезовтің]] <i>“Айман — Шолпан”</i> комедиясымен ашылды. Театр труппасына реж. [[Ж.Есенбеков]] жетекшілік етті. 1974 ж.жылы театр труппасына Қазақстанның халық арт.артісі [[З.Сүлейменов]], актер [[Ә.Теңелбаев]] келіп қосылды. Театр құрамында [[Ш.Есенғұлова]] мен [[М.Манапов]], т.б. жемісті еңбек етті. 1981 ж.жылы театрға С.Қожамқұлов есімі берілді. 1988 ж.жылы театр [[Жезқазған қ-нақаласы|Жезқазған қаласына]] қоныс аударды. Театр аз жылда [[Ф.Эрве|Ф.Эрвенің]] <i>“Түлкі бикеш”</i>, [[Б.Майлин|Б.Майлиннің]] <i>“Шұға”</i>, [[У.Гаджибеков|У.Гаджибековтің]] <i>“Аршын мал алан”</i>, [[М.Кәрім|М.Кәрімнің]] <i>“Тастама отты, Прометей!”</i>, [[Н.Островский|Н.Островскийдің]] <i>“Құрыш қалай шынықты?”</i> (Қазақстан комсомолы сыйл.сыйлығы, 1978; реж.режисер [[Тәпенов]]), [[О.Бөкеев|О.Бөкеевтің]] <i>“Құлыным менің”</i>, т.б. секілді күрделі шығармаларын сахналап, көрермендер ықыласына бөленді. Бүгінгі күнге дейін театр сахнасында дүние жүзі мен [[ТМД]] елдерінің, сондай-ақ, ұлттық драматургиямыздың 200-ден астам таңдаулы туындылары қойылды. Олардың арасында [[Ж.Б. Мольер|Ж.Б. Мольердің]] <i>“Әлін білмеген әлек”</i>, [[У.Шекспир|У.Шекспирдің]]<i> “Ромео — Джульетта”</i>, [[М.Әуезов|М.Әуезовтің]] <i>“Таңғы жаңғырық”</i>, <i>“Қара қыпшақ Қобыланды”, “Қарагөз”,</i> ұ[[Ғ.Мүсірепов|Ғ.Мүсіреповтің]] <i>“Қыз Жібек”, “Қозы Көрпеш — Баян сұлу”</i>, [[Ш.Хұсайынов|Ш.Хұсайыновтың]] <i>“Алдаркөсе”</i>, [[Ә.Нұрпейісов|Ә.Нұрпейісовтің]] <i>“Қан мен тер”</i>, [[Ш.Мұртаза|Ш.Мұртазаның]] <i>“Сталинге хат”</i>, [[Т.Ахтанов|Т.Ахтановтың]]<i> “Күшік күйеу”, Қ.Мұхаметжановтың “Жат елде”, Д.Исабековтің “Әпке”, Ә.Тәжібаевтың “Көтерілген күмбез”, Ш.Айтматовтың “Арманым, Әселім”, М.Байджиевтің “Жекпе-жек”, С.Асылбековтің “Желтоқсан жаңғырығы”, т.б. көрермендер тарапынан жоғары бағасын алған, өзгеше өрнек, көркемдік шешімін тапқан шығармалар болды. Реж.Режисер Ж.Хаджиев сахналаған қойылымдар театр ұжымының ғана емес, отандық театр өнерінің табысы ретінде бағаланды. Олардың ішінде “Қыз Жібектегі” Бекежанды бұрынғы қойылымдардан өзгеше бейнелеген А.Исмағұловқа 1989 ж.жылы Бішкекте өткен Орт.Орталық Азия республикалары театрларының аймақтық фестивалінде бас жүлде берілді. Мүсіреповтің 90 жылдығына орай ұйымдастырылған респ.республикалық театр байқауында “Қозы“[[Қозы Көрпеш — Баян сұлу”сұлу]]” қойылымы бас жүлдеге ие болды. Абайдың 150 жылдығына орай өткен респ. театрлар фестиваліндегі “Ерте ояндым, ойландым, жете алмадым” қойылымындағы рөлі үшін актер С.Бұлғақбаев бас жүлдеге ие болды. Халық арт.артісі [[Д.Жанботаев]] (Жиренше) “ерлер образын” үздік сомдағаны үшін арнаулы жүлде алды. Бішкекте өткен “Ш.Айтматов және театр” халықар.халықаралық театрлар фестивалінде Хаджиев қойған “Арманым, Әселім” спектаклінде басты рөлде ойнаған Қ.Бегайдаровқа “ерлер образын үздік сомдағаны үшін”, қойылымның музыкасын жазған театрдың музыка бөлімінің меңгерушісі, композитор М.Түсіпбековке “ең үздік музыкасы үшін” арнайы жүлделері берілді. Театр ұжымы Алматы қ-ндақаласында төрт рет (1974, 1987, 1992, 1995) шығарм.шығармашылық есеп берді.
Театрдың кәсіби тұрғыдан өсіп, дамуына белгілі реж. Қ.Жетпісбаев (1974 — 75), Е.Тәпенов (1976 — 79), Ж.Есенбеков (1972 — 82), Хаджиев (1982 — 88), А.Дүйсебаев, Е.Дүйсенбинов, М.Бекхожин, С.Қарабалин, М.Ахманов елеулі үлес қосты. Театрда қазір 1 — халық арт., 3 — Қазақстанға еңб. сің. арт., 1 — Қазақстанның еңб. сің. мәдениет қызметкері, 1 — “Ерен ерлігі үшін” медалінің иегері еңбек етеді. [[Санат:Ж]] [[Санат:Қазақ ұлттық энциклопедиясы]]