Жұлдыз: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
136-жол:
| year=1964 }}</ref>
 
Тұрақты жұлдыз зерттеуі XX ғасырда тез дамыды. [[Карл Шварцшильд]] көзбен көрінетін жұлдыз бен оның аппаратқа тартылған фотосын салыстырып, жұлдыздың түсі мен температурасын білуге жол ашты. 1921 фотоэлектрлі фотометр жұлдыздарды өлшеуге қолданыла бастады. Алғаш рет Альберт Майкельсон Гук телескобытелескопы арқылы жұлдыз диаметрін өлшеді.<ref>{{cite journal
| author=Michelson, A. A.; Pease, F. G.
| title=Measurement of the diameter of Alpha Orionis with the interferometer
356-жол:
 
=== Массасы үлкен жұлдыздар ===
[[Сурет:Wolf rayet2.jpg|thumb|right|350px|Хаббл ғарыш телескобытелескопы түсірген M1-67 тұмандығы, орталығы [[Вольф-Райе жұлдызы]] WR 124]]
Массасы күннен 10 есе үлкен тұрақты жұлдыздар сутегілік термоядролық реакция барысында [[Аса алып қызыл жұлдыз]]ға ({{lang-en|Red supergiant}}) айналады. Олардың өзегіндегі сутегі мен гелий секілді отындар жанып таусылғанда гелийден ауыр элементтер де жана бастайды<ref>{{cite web | url = http://www.nmm.ac.uk/server/show/conWebDoc.299/ | title = What is a star? | publisher = Royal Greenwich Observatory | accessdate = 2006-09-07 }}</ref>.
 
433-жол:
| accessdate=2006-07-10 }}</ref>
 
Біздің жұлдызды түсінуіміздің көбі теорияны моделдеу мен ұқсатуға негізделген. Жұлдыз туралы теория болса жұлдыздың спектрі мен диаметрін өлшеп талдау жасауға негізделген. Күннен басқа, диаметрі алғаш есептелген жұлдыз [[Бетельгейзе]] болып, Альберт Майкельсон оны 1921 жылы Вильсон тауындағы обсерваторияда Гук телескобынтелескопын пайдаланып өлшеген болатын. Өлшеу нәтижесі бойынша ол күн диаметрінің 450 есесіндей екен
 
Жердегі телескоптарға аспандағы жұлдыздар өте кішкене көрінеді де, олардың диаметрін шамалау мүмкін болмайды. Сондықтан жұлдыз диаметрін өлшеу үшін [[интерферометр]] телескоптар қолданылады. Жұлдыз диаметрін өлшеудің тағы бір амалы жұлдыз тұтылуы (күн тұтылуы, ай тұтылуы секілділер). Бұл амал көбінесе ай тұтылған кездегі жұлдыздан жеткен әлсіз жарық пен қайта ай жарығы түскен кездегі жарықтың өзгерісіне сүйеніп, жұлдыздардың диаметрін өлшейді.<ref>{{cite journal
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Жұлдыз» бетінен алынған