Құм сағат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
«Песочные часы» бетінен аударылып түзілді
Тег: Reverted тесттік өңдеме Мазмұн аудару ContentTranslation2
1-жол:
[[Сурет:Wooden hourglass 3.jpg|thumb|right|Құм сағат]]
'''Құм сағат''' - кішкене тар [[Тесік|тесігі]] арқылы, [[құм]] аударылу ұзақтығы бойынша, белгілі бір уақыт аралығын есептеуге арналған [[аспап]]. Мысалы [[физиотерапиялық емшара]]ларды мөлшерлеуде жиі қолданылады.<ref>О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова
Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік.
Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0</ref>
 
[[Сурет:Half-hour_sand_glass_MET_ES268.jpg|нобай| <small>Немістің жарты сағаттық сағаты, XVI ғасырдың бірінші ширегі, алтындатылған қола және күміс, биіктігі: 8,3 см, диаметрі: 8,4 см, [[Метрополитен (мұражай)|Метрополитен өнер музейі]] (Нью-Йорк)</small>]]
==Дереккөздер==
[[Сурет:Wooden_hourglass_3.jpg|нобай| Ағаш корпустағы сағаттар.]]
<references/>
[[Сурет:Louvre-instruments-scientifiques-p1020360.jpg|нобай|150x150 нүкте| [[Лувр|Луврдағы]] әртүрлі дизайндағы антиквариаттық сағат.]]
'''Уақыт сағаты''' [[Уақыт|- уақыт]] аралықтарын санауға арналған, қарапайым мойынмен жалғанған екі мөлдір ыдыстан тұратын, біреуі ішінара [[Құм|құммен]] толтырылған құрылғы. Мойын арқылы құмды басқа ыдысқа құю уақыты бірнеше [[Секунд|секундтан]] бірнеше сағатқа дейін болуы мүмкін.
 
== Тарих және қазіргі заман ==
{{wikify}}
Мұндай сағаттар туралы алғашқы ескертулердің бірі - [[Париж|Парижде табылған хабарлама]], онда қара [[мәрмәр]] ұнтағынан [[Құм|майда құм]] дайындау, [[Шарап|шарапқа]] қайнатып, күнге кептіру туралы нұсқаулар бар .
 
Қазіргі уақытта құм сағаты кейбір медициналық процедураларда, [[Фотография|фотосуреттерде]] және кәдесый ретінде қолданылады.
[[Санат:Медицина]]
 
[[Операциялық жүйелер|Windows операциялық жүйелерінде]] [[Microsoft Windows|,]] тінтуір көрсеткісін пайдаланылатын құмның сағатының символы жүйесі бос екенін көрсету үшін қолданылады.
 
⌛ - [[Юникод|Unicodeдағы]] құм [[Юникод|сағатының]] таңбасы ( <small>HOURGLASS</small>, коды <code>U+231B</code> ).
{{Stub}}
 
== Артықшылықтары ==
Конструкциясының қарапайымдылығы.
 
Судан айырмашылығы, құмның төгілу жылдамдығы оның жоғарғы бөлігінде қанша болғанына қарамастан тұрақты (бұл біртекті уақыт шкаласы бар цилиндр тәрізді құм сағатын жасауға мүмкіндік береді).
 
== кемшіліктер ==
Құм сағатының жетіспеушілігі - онымен өлшенетін қысқа уақыт аралығы. Еуропада кең таралған сағаттар, әдетте, жарты сағат немесе бір сағат жұмыс істеуге есептелген. 3 сағат жұмыс істеген сағаттар болды, өте сирек - 12 сағат. Өлшеу аралығын ұлғайту үшін бір корпуста құм сағат сағаттарының жиынтығы құрастырылды.
 
Құм сағаттарының дәлдігі құмның біркелкі түйіршіктері мен ағындылығына, колбаның пішініне және оның беткі қабатының сапасына байланысты. Колбаға болды өртеуге ұсақ құм жұқа електен өткізіп толтырылған елек және мұқият кептірілген. Сондай-ақ, бастапқы материал ретінде [[Жұмыртқа|Ground]] eggshells, [[мырыш]] және [[қорғасын]] шаң пайдаланылды. Ұзақ қолданған кезде құм сағаттарының дәлдігі колбаның ішкі бетіндегі құмның бұзылуынан [[Диафрагма|, колбалар арасындағы мембранадағы]] тесік диаметрінің ұлғаюынан және құм түйіршіктерін ұсақ бөлшектерге айналдырудан нашарлайды.
 
== Рекордты сағаттар ==
 
* [[Будапешт|Будапешттегі]] "Уақыт дөңгелегі".
* [[Жапония|Жапонияның]] Нима қаласының құм мұражайында (қазіргі Ода бөлігі) биіктігі 8,6 метр және 1 жыл целлюлоза циклі бар <ref>{{Cite web|url=http://www.takamatsu.co.jp/_eng/projects/details.php?id=101|title=Nima Sand Museum|first={{нп5|Shin Takamatsu|||Shin Takamatsu}} Architect & Associates Co,.Ltd.}}</ref> .
 
== Галерея ==
<gallery class="center">
E4CC appendix2.jpg|<small>[[Эпитафия|Қанатты сағат сағаты, әйгілі латын эпитафы]] ''[[Tempus fugit|tempus fugit-]]'' тің сөзбе-сөз бейнесі («уақыт зымырайды»)</small>
Peleus-Thetis-350.jpg|<small>[[Саркофаг]], шамамен б. 350 ж. Пелеус пен Фетистің үйлену тойын бейнелейтін б.з.д. (Морфей ұстап тұрған затпен ұлғайтуға назар аударыңыз)</small>
Ambrogio Lorenzetti 002-detail-Temperance.jpg|<small>[[Умеренность|Құм]] сағатын көтеретін модерация; ''Лоренцеттидің «Жақсы үкіметтің аллегориясы»'', 1338</small>
Clessidra 1849.jpg|ХІХ ғасырдағы сағат
Egg timer.jpg|3 минуттық жұмыртқа таймері
Budapest timewheel 02.jpg|[[Будапешт|Будапешттегі]] [[:en:Timewheel|уақыт дөңгелегі]], Венгрия.
Flag of Christopher Moody.svg|Қарақшылардың жалауы «Қанды&nbsp;Қызыл » [[:en:Christopher Moody|Кристофер Мудидің]], шамамен. 1714 г.
Cursor-design1-hourglass.svg|Сағат сағаттарының меңзері
hourglass-cross.png|<small>[[Соломоновы Острова|Соломон аралдары]], оюланған тас тақтайшадан жасалған құм сағатының мотивінің сызбасы</small>
Sanduhren.jpg|Антиквариаттық сағат
</gallery><center><gallery widths="154px" heights="200px" caption="Песочные часы в искусстве">
Livingstone Mausoleum detail - geograph.org.uk - 1325673.jpg|<small>[[:en:Leith Links#The_Plague_of_1645|1645]] жылғы обаның құрбаны болған «Эдинбургтағы фармацевт» Джон Ливингстон кесенесіндегі 17-ғасырдағы қабір тас.</small>
Knochenmann in Salzburg.JPG|[[Зальцбург]] қаласындағы [[:de:Sebastiansfriedhof|Себастьян зиратындағы қабір]]
DeHe vanitas-conocete-a-ti-mismo-jacobo-jordaens-rennes-MBA.jpg|<small>''[[Познай самого себя|Өзіңді біл]] - вице және ізгілік арасындағы жастық'' ( [[Йорданс, Якоб|Джейкоб Джорденске жатады]] )</small>
StillLifeWithASkull.jpg|[[Шампань, Филипп де|Филипп де Шампан]] ''Натюрморт - бас сүйек'', суреті [[Vanitas|ваниталар]], 1671 ж
Self-portrait (with Hourglass and Skull) by Johann Zoffany.jpg|''Автопортрет'' (сағат пен бас сүйегімен), [[Цоффани, Иоганн|Иоганн Зоффани]], шамамен 1776 ж
</gallery></center>
 
== Сонымен қатар қараңыз ==
 
* Су сағаты
 
== Ескертулер (өңдеу) ==
=={{Дереккөздер==}}
 
== Әдебиет ==
 
* Серафимов В. В., Лермантов В. В. Часы // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
* Михаль С. Часы. От гномона до атомных часов = Hodiny (od gnomonu k atomovým hodinám) / Научный ред. В. А. Шполянский. Сокр. перевод с чешского Мельнера Р. Е.. — М.: Знание, 1983. — 256 с. — 80 000 экз.
* Часы песочные // Товарный словарь / И. А. Пугачёв (главный редактор). — М.: Государственное издательство торговой литературы, 1961. — Т. IX. — Стб. 502 — 890 с.
{{Stub^v}}
[[Санат:МедицинаСағаттар]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Құм_сағат» бетінен алынған