Ресей империясының Орта Азиялық иеліктері: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
|||
33-жол:
== Алғышарты ==
{{
[[Сурет:KartaZemelSlblrskogoLineynogoKW 1858.jpg|thumb|right|300px|Сібір әскери шебінің картасы]]
76-жол:
=== Қазақ жүздерінің қосылуы ===
{{
1581 жылы Ресей қазақ көшпенділерінің солтүстігінде жатқан, Сібірді игере бастады. 1640 жылы орыс казактары Жайық өзенінің сағасында [[Атырау|Гурьев]] қаласын құрды, 1718 жылы орыс әскер басы Василий Чередов [[Ертіс|Ертісте]] [[Семей|Семейді]] құраса, 1720 жылы [[Өскемен]] қаласы пайда болды. Бұл қалалар қазір Қазақстан жерінде орналасқан, бірақ ол кезде Гурьев маңында [[Ноғайлар|ноғайлар]], ал Семей мен Өскемен маңында — [[Жоңғарлар|жоңғарлар]] көшіп-қонып жүрген.
95-жол:
=== Қоқан хандығының қосылуы ===
{{
[[Сурет:Туркестанские походы русской армии.jpg|300px|thumb|left|Орыс әскерлерінің жорықтарының бағыттары және қалаларды жаулап алу күндері]]
119-жол:
==== Ташкентті басып алу ====
{{
[[Сурет:1871 Vereshchagin In der Stadtmauer anagoria.JPG|thumb|left|300px|Орыс әскері қалаға шабулдауда. ''Василий Верещагин''.]]
129-жол:
==== Қоқан хандығын жою ====
{{
[[Сурет:Von Kaufman portrait.jpg|thumb|200px|[[Константин Петрович Кауфман|Генерал Кауфман]] — Орта Азия жорықтарындағы орыс әскерлерінің қолбасшысы]]
1875 жылы Құдаяр ханға наразы болғандардың басында Қоқанның Ресейдің қол астына өтуінің кезекті қарсыласы Құдаяр өлім жазасына кескен Мұсылманкүлдің ұлы қыпшақ [[Әбдірахман аутобашы|Әбдірахман аутобашыға]] (аутобашы - хандық иерархиясындағы сарай лауазымы) орыстардың барлық қарсыластары мен дінбасылар қосылды.
167-жол:
==== Самарқанды қорғау (1868) ====
{{
[[Сурет:KarazinNN VstRusVoyskGRM.jpg|thumb|right|300px|«Орыс әскерлерінің Самарқанға кіруі»<br>([[Николай Николаевич Каразин|Н. Н. Каразин]], [[Мемлекеттік орыс мұражайы]])]]
Бұхараға қарсы табанды жауап қайтару шаралары басталды. 1868 жылы 1 (13) мамырда [[Самарқан|Самарқанға]] жылжуға бұйрық берілді. Осыған байланысты Жызақта 25 жаяу әскер ротасы, 7 жүз казактар мен 16 зеңбірек, барлығы 3500 адам болған; 1 мамырда жасақ Зерафшан аңғарына беттеді. 150 мылтықпен 40-50 мың адамнан тұратын Бұхара әскері Самарқан маңындағы [[Шопаната қыраты|Шопаната]] биіктігінде орналасты. Зерафшанға жақындап, бұқаралықтардың көпшілігі тауда орналасқандығын көріп, сірә, өткелді қорғауға шешім қабылдаған, жасақ командирі жіберілген елші арқылы егер әмір өз әскерлерін бір сағаттың ішінде шығармаса, онда орыстар шабуылмен қыратты басып алады деп хабарлауды бұйырды.
| |||