'''Қонақ жүгері'''<ref name="source1>Қазақ энциклопедиясы</ref> ''(Sorghum)'' – [[астық]] тұқымдасына[[тұқымдас]]ына жататын бір немесе көп жылдық [[Өсімдіктер|өсімдік]]. [[Тропиктік]], [[субтропиктік]] және [[қоңыржай]] аймақтарда өсетін 50-ге жуық түрі белгілі. [[Қазақстан|Қазақстанда]] [[егіс]] алқаптары мен [[суармалы]] жерлерде өсетін 5 түрі бар. Жиі кездесетіні – [[құмай]] (''sorghum halepense''). Оның биіктігі 1 – 1,5 метрдей, сыртқы түрі жүгеріге ұқсас, тамыры жақсы жетілген. [[Жапырақ|Жапырақтары]] ұзын, диаметрі 1 – 3 сантиметр. Көп [[гүл|гүлді]] сыпыртқы гүлшоғырының биіктігі 60 сантиметрдей. Әрбір гүлі жарғақ тәрізді екі [[гүл]] қабыршағынан тұрады. Аталығы – үш, аналығы – біреу. [[Маусым]] – [[шілде]] айларында гүлдейді. Жемісі[[Жеміс]]і – [[дән]]. [[Құмай]] – [[улы]] [[өсімдік]], оның құрамында [[дуррин]] атты улы [[глюкозид]], [[синиль қышқылы]], сабағында [[крахмал]] мен [[қант]] бар. Емдік мақсатқа [[Құмай|құмайдың]] [[көктем]] мен [[күз|күзде]] жиналған сабағы мен тамыры пайдаланылады. Оның судағы тұнбасымен құяң, [[ревматизм]] және жүйке ауруларын емдейді. Ертеректе [[құмай]] өсімдігімен мерезді емдеген. Көк шалғынын [[мал]] жайылымы ретінде де пайдалануға болады. Гүлшоғырынан сыпыртқы жасайды, сондай-ақ, қызыл бояу және балауыз алынады. Сабаны қағаз жасауға, ши тоқуға пайдаланылады.<ref name="source1>Қазақ энциклопедиясы</ref><br />
