О. Генри: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
5-жол:
|Ені =
|Суреттің аты =
|Туған кездегі есімі = Уильям Сидни Портер
|Лақап аты = O. Henry
|Туған күні = 11.9.1862
13-жол:
|Азаматтығы = {{USA}}
|Ұлты =
|Мансабы = американдық жазушы, прозаик-новеллист
|Шығармашылық жылдары = [[1899]]—[[1910]]
|Бағыты = әзіл
|Жанры = қызық аяқталатын новеллалар
25-жол:
|Commons =
}}
'''О. Генри''' ({{lang-en|O. Henry}}) лақап атымен белгілі болған ''Уильям Сидни Портер''' ({{lang-en|William Sydney Porter}}; [[1862]]—[[1910]]) — америкалық жазушы, [[новелла]] жанрының хас шебері. Оның хикаяттары әзілге толы және күтпеген финалмен ерекшеленеді.
 
[[File:William Sydney Porter.jpg|right|250px|thumb| Уллиам Сидней Портер]]
'''О. Генри''' лақап аты ({{lang-en|O. Henry}}, шын есімі '''Уильям Сидни Портер''' — {{lang-en|William Sydney Porter}}; [[1862]]—[[1910]]) — өте талантты америкалық жазушы, прозаик, кенеттен, қызық аяқталатын танымал новеллалардың авторы.
[[File:William Sydney Porter.jpg|right|250px|thumb| Уллиам Сидней Портер]]
 
== Өмірдерек ==
Уильям Сидни Портер 1862 жылдың 11 қыркүйегінде АҚШ–тың [[Солтүстік Каролина|Солтүстік Каролина штат]]<nowiki/>ындағы штатындағы Гринсборо қаласында дүниеге келді. Үш жасында анасы туберкүлез ауруынан қайтыс болды. Кейінрек әкесі жағынан туыс болып келетін әпкесінің қамқорлығында өседі. Мектеп бітірген соң фармацевт мамандығына оқып, дәріханада жұмыс жасайды. Үш жылдан кейін Техасқа барып, әртүрлі жұмыстар істейді. Ранчода, жер басқармасында қызмет етеді. Кейін Техас штатындағы Остин қаласында есеп жүргізетін банкте кассир қызметінде болды.
 
Жазушының алғашқы әдеби тәжірибелері 1880-шы жылдың бас кезінде басталды. 1894 жылы Портер Остинде Роллинг Стоун атты әзіл–оспақ апталық журналын шығара бастады. Бұл журналда жазушы өзінің әзілдерін, өлеңдері мен суреттерін енгізді. Өкінішке орай, аталмыш журнал бір жылдан соң өз жұмысын тоқтатты. Дәл осы кезеңде Портерді банктен ақша жетіспеушілігі үшін жұмыстан шығарып, сотқа берді.
 
Портерге тағылған айыптан кейін ол алғашында [[ГандурасГондурас]] қаласында, кейін [[Оңтүстік Америка]]да құқық қорғаушылардан тасаланып жүреді. Ол жерлерден қайтқан уақытында ұсталып, Огайо штатындағы Колумбус түрмесіне 1898—1901 жылдар аралығында үш жылға бас бостандығынан айырылады.
 
[[Түрме]]де Портер шағын әскери ауруханада жұмыс жасап, шағын әңгімелер жызып, өзіне лақап ат іздеуге кірісті. Көп ойлана келе Портер өзіне О. Генри атты лақап атқа тоқталады (көбінде есім — O’Henry ирландық фамилиясы бойынша қате жазылып келеді). Бұл есімнің шығу тегі бұлыңғыр. Жазушының өзі бұл есімнің тарихы туралы: "Генри есімі ақсүйктік басылымдардың бағанынан алынды, ал О инициалы ең қарапайым таңба ретінде таңдалып алынды" деген екен. Сондай–ақ, жазушы газеттердің біріне Olivier (француз есімі — Оливье) атының қысқарған түрі деп те айтқан болатын. Шындығында, жазушы өзінің көптеген әңгімелерін Olivier Henry есімімен берген. Басқа дәлелдерге қарасақ, есім сол кездегі медициналық анықтамаларымен танымал француз фармацевті Этьен Осеан Анридің (Etienne Ocean Henry) есімімен тығыз байланысты. Есім жайындағы тағы бір болжамды ғалым әрі жазушы Гай Дэвенпорт былай дейді: «О. Генри» есімі автордың өзі отырған түрмесінің қысқарған аты — '''Oh'''io Penit'''en'''tia'''ry'''. Портер алғашқы 1899 жылы басылып шыққан «Рождественский подарок Дика-Свистуна» атты әңгімесін автор түрмеде отырғанда жазған.
Line 90 ⟶ 89:
== Экранизация ==
* 1933 жылы – кеңестік режиссёр Лев Кулешов О. Генридің өмірінен деректер мен екі новелласының негізінде, "Ұлы жұбатушы" атты фильм түсірді.
* 1952 жылы – О. Генри әңгімелерінің желісімен және де Мэрилин Монроның қатысуымен американдық "Қызылтерілілер[[Қызыл нәсілділердің көсемі және басқалар]]" фильмі түсірілді. («Фараон және діни ән» новелласы).
* 1963 жылы – кеңестік режиссёр Леонид Гайдай "[[Іскер адамдар]]" атты трилогиясын түсірді.
* 1978 жылы — "Патша және қырыққабат" романының желісі бойынша режиссёр Николай Рашеев "Патшалар және қырыққабат" атты фильмін түсірді.
* 1978 жылы — режиссёр Альгимантас Пуйпа "Қымбаттым, ганкстер болмаймын" атты фильм түсірді.
Line 107 ⟶ 106:
 
== Сілтемелер ==
{{Wikisource-old|О. Генри}}
* [[Сурет:Wikisource-logo.svg|18px|]] [https://wikisource.org/wiki/%D0%9E._%D0%93%D0%B5%D0%BD%D1%80%D0%B8 О. Генри Уикиқайнарда]
* [https://web.archive.org/web/20070503205457/http://www.literaturecollection.com/a/o_henry/ O. Henry - Biography & Works]
* [http://www.austintexas.gov/department/o-henry-museum О. Генри мұражайы]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/О._Генри» бетінен алынған