Қазақ (қырғыз) Автономиялы Социалистік Кеңес Республикасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Тег: тесттік өңдеме |
|||
103-жол:
== Әкімшілік бөлінісі ==
1921 жылғы 17 қаңтардағы Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің қаулысымен жаңадан құрылған [[Ақмола губерниясы|Ақмола губерниясына]] [[Омбы губерниясы|Омбы губерниясынан]] Ақмола, Атбасар, Көкшетау және Петропавл уездері берілді.
1921 жылдың 10 маусымындағы Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің қаулысымен автономды Қырғыз КСР мен Сібір арасындағы шекара Омбы губерниясының Омбы уезінде белгіленді ([[Есілкөл (қала)|Есілкөл]] станциясы Қырғыз АСКР аумағында қалды). Шекара сызығы Есілкөл станциясынан шығысқа қарай Петропавл уезінің шекарасы бойымен, одан әрі солтүстікте [[Кіші Қараой]], [[Үлкен Қараой]] көлдерінің, Қаратерек мекенінің бойымен өтіп, орыс болыстарының оңтүстік шекараларына бойлай және Ертістегі [[Шерлақ (Омбы облысы)|Шерлақ]] станицадан шыға өтеді (Қырғыз АСКР қалдырылған), бұған қоса Ореховск, Добровольск, Моисеевск, Русско-Полянск, Ново-Санжаровск, Черноусовск, Степановск, Котельниковск орыс болыстары Қырғыз АСКР құрамына кіргізілген.
1921 жылы 1 қазанда Омбы губерниясы Омбы уезінің 15 болысы Қырғыз АСКР берілді.
Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің 1922 жылғы 12 қаңтардағы қаулысымен Есілкөл станциясы (Омбы губерниясы Омбы уезіндегі Сібір мен Қырғыз АСКР шекарасының бойында) Сібір шегінде қалды.
1923 жылы 15 мамырға қарай республиканың құрамына кірді:
* [[Адай уезі]] тікелей республикалық бағыныста;
* [[Ақмола губерниясы]] — Ақмола уезі, Атбасар уезі, Шерлақ уезі, Көкшетау уезі, Петропавл уезі;
* [[Ақтөбе губерниясы]] — Ақбұлақ ауданы, Ақтөбе ауданы, Ырғыз ауданы, Можар ауданы, Темір ауданы, Ойыл ауданы;
* [[Бөкей губерниясы]] — 1 Теңіз маңы округі, 2 Теңіз маңы округі, Қалмақ округі, Нарым ауданы, Қамысамар ауданы, Талов ауданы, Торғын ауданы, дербес ауылдар;
* [[Қостанай губерниясы]] — Адамовск ауданы, Боровск ауданы, Всесвятск ауданы, Денисовск ауданы, Қостанай ауданы, Семнозерск ауданы, Торғай ауданы, Федоровск ауданы;
* [[Орынбор губерниясы]] — Илецк ауданы, Исаево-Дедовск ауданы, Краснохолмск ауданы, Орынбор ауданы, Ор ауданы, Петровск ауданы, Покровск ауданы, Шарлық-Микаил ауданы;
* [[Семей губерниясы]] — Зайсан ауданы, Қарқаралы ауданы, Павлодар ауданы, Семей ауданы, Өскемен ауданы, Бұқтырма ауданы;
* [[Орал губерниясы]] — Гурьев ауданы, Жымпиты ауданы, Қалмақ ауданы, Елек ауданы, Орал ауданы.
1924 жылғы 21 қазандағы Бүкілресейлік Орталық Атқару Комитетінің Жарлығына сәйкес, бұрын [[Башқұрт Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Башқұрт АКСР]] құрамында болған [[Жылайыр кантоны|Жылайыр кантонының]] [[Тоқсоран кантоны]] мен Иманғұл болысы Қырғыз АСКР берілді.
1924 жылы [[Жетісу облысы|Жетісу]], [[Сырдария облысы (Ресей империясы)|Сырдария]] және [[Самарқан облысы (Ресей империясы)|Самарқан]] облыстарының солтүстік бөліктері құрамға кіріп, оның аумағында [[Жетісу губерниясы|Жетісу]] мен [[Сырдария губерниясы|Сырдария]] губерниялары құрылды.
1925 жылы ақпанда Арал маңының оңтүстік бөлігінде Қырғыз АКСР құрамында [[Қарақалпақ автономиялы облысы|Қарақалпақ АО]] құрылды.
1925 жылы 11 ақпанда автономиялық республиканың астанасы [[Орынбор|Орынбордан]] [[Қызылорда|Ақмешіт]] қаласына көшірілді (1925 жылы 15 маусымда Қызылорда деп өзгертілді).
1925 жылы 6 сәуірде Орынбор губерниясы Қырғыз АСКР шығарылып, РКФСР тікелей бағынуға берілді.
1925 жылы 15 маусымда Қырғыз АСКР [[Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы|Қазақ АСКР]] болып өзгертілді.
Кейін социалистік құрылыс барысында Қазақ АСКР одақтас республикаға айналдырылды (1936 жылғы КСРО Конституциясы бойынша Қазақ Автономиялық Социалистік Республикасы [[Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы]] деп атала бастады).
{|
|[[Сурет:Киргизская АССР (1920-1925).png|left|thumb|400 px|Қырғыз АСКР аумағы]]
|
{|
|{{легенда|#feb28e|1922 жылға қарай Қырғыз АСКР аумағы}}
|-
|{{легенда|#c6e3c6|1924 жылы Қырғыз АСКР құрамына енген жерлер}}
|-
|{{легенда|#e4d48f|1925 жылы Қырғыз АСКР құрамына енген жерлер}}
|-
|[[Сурет:Map red.png|13px]] <small>қазіргі Қазақстанның шекарасы</small>
|}
|}
== Әдебиет ==
| |||