Симменталь сиыры

Симменталь сиыры — сүтті-етті бағыттағы тұқым. Швейцарияда жергілікті тұқым мен 5 ғасырда Скандинавиядан әкелінген тұқымды сұрыптау арқылы шығарылған. Сүті мен етінің сапасы жоғары және жақсы жерсінетін болғандықтан, көп елдерге таралған. Қазақстанға 20 ғасырдың басында әкеліне бастады. Симменталь сиыры жергілікті сиырларды асылдандыру үшін пайдаланылды, себебі бұл тұқымның тірілей салмағы басқа сиырларға қарағанда көп жоғары болды. Симменталь сиырының дене бітімі өте ірі, сүйегі мықты. Түсі негізінен сары ала, қызыл аласы да кездеседі. Басы үлкен, маңдайы жалпақ, мойыны етті, арқасы мен белі түзу және жалпақ, сандары етті, сирақтарының ұзындығы орташа, сүйек буындары жақсы жетілген. Терісі мықты, ауыр (тірілей салмағының 14%-ын құрайды). Бұзауларының туғандағы тірілей салмағы 36 — 45 кг, 6 айлығында 190 — 200 кг-ға жетеді. Сиырларының орташа тірілей салмағы 550 — 650 кг, бұқаларынікі 850 — 1000 кг. Симменталь сиыры жақсы бордақыланады, еті дәмді. Бордақылаған кезде күніне 800 — 1000 г-ға дейін салмақ қосады. Сойған кездегі таза ет шығымдылығы 56 — 64%. Жылына әр сиырдан 3500 — 4000 кг, асыл тұқымды сиыр өсіретін шаруашылықтарда 5000 кг, рекорд тұқымдарынан 14000 кг-ға дейін сүт сауылады. Сүтінің майлығы 3,8 — 3,9%. Қазақстанда Симменталь сиырының ең бағалы тұқымдары Павлодар облысының “Песчан” және “Павлодар”, Шығыс Қазақстан облысының “Северо-Ульбинск” асыл тұқымды мал шаруашылықтарында, сонымен қатар Ақмола, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қостанай, Павлодар облыстарының шаруа қожалықтарында өсіріледі.

Пайдаланған әдебиет

[[Санат:]]