Осман империясының әкімшілік бөлінісі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
38-жол:
== 1609 жылғы уәлаяттар ==
XVI ғасырда [[I Сәлім|І Сәлім]] мен [[I Сүлеймен]] сұлтандардың жаулап алуы әкімшілік бірліктердің санын көбейтуді талап етті. XVI ғасырдың соңына қарай уәлаяттар саны 42-ге жетті.
{| class=wikitable
!width="10%"|Уәлаяттың атауы
!width="15%"|Османлы және қазіргі түрік тіліндегі түпнұсқа атауы
!width="5%"|Құрылған жылы
!width="15%"|Алып жатқан жері
!width="55%"|Ескертпе
|-
|[[Һабеш (Осман уәлаяты)|Һабеш]]
|Habeş
|шам. 1554
|[[Сауд Арабиясы]], [[Судан]], [[Эритрея]], [[Сомали]]
|Уәлаят Қызыл теңізді түгел қамтыды. «Мекке мен Медина» деп те аталды.
|-
|[[Адана (уәлаят)|Адана]]
|'''آضنه''' ''Ażana'' (Adana)
|ок. 1608
|[[Түркия]]
|
|-
|[[Һалеб (уәлаят)|Һалеб]]
|'''حلب''' ''Ḥaleb'' (Halep)
|шам. 1516—1521
|[[Сирия]], [[Түркия]]
|
|-
|[[Алжир (Осман уәлаяты)|Алжир]]
|'''جزاير غرب''' ''Cezâyîr-i Ġarb'' (Cezayir Garp)
|1519
|[[Алжир]]
|
|-
|[[Анатолы (Осман уәлаяты)|Анатолы]]
|Anadolu
|шам. 1365
|[[Түркия]]
|
|-
|[[Ракка (уәлаят)|Ракка]]
|Rakka
|шам. 1500-х
|[[Ирак]], [[Сирия]], [[Түркия]]
|[[Шаңлыурфа|Урфа]] деп те аталды
|-
|[[Бағдат (Осман уәлаяты)|Бағдат]]
|'''بغداد''' ''Baġdâd'' (Bağdat)
|1535
|[[Ирак]]
|
|-
|[[Басра (Осман уәлаяты)|Басра]]
|'''بصره''' ''Baṣra'' (Basra)
|шам. 1552
|[[Ирак]], [[Кувейт]]
|
|-
|[[Босния (Осман уәлаяты)|Босния]]
|Bosna
| 1520-жылдары
|[[Босния және Герцеговина]], [[Сербия]], [[Хорватия]], [[Черногория]]
|
|-
|[[Будин (Осман уәлаяты)|Будин]]
|Budin
|1541
|[[Мажарстан]], [[Сербия]], [[Хорватия]]
|
|-
|[[Ван (Осман уәлаяты)|Ван]]
|Van
|1548
|[[Түркия]]
|
|-
|[[Диярбақыр (Осман уәлаяты)|Диярбақыр]]
|'''دياربكر''' ''Diyârbekir'' (Diyarbakır)
|1515
|[[Түркия]], [[Ирак]]
|
|-
|[[Мысыр (Осман уәлаяты)|Мысыр]]
|'''مصر''' ''Mıṣır'' (Mısır)
|1517
|[[Мысыр]], [[Израиль]], [[Иордания]], [[Сауд Арабиясы]]
|
|-
|[[Йемен (уәлаят)|Йемен]]
|Yemen
|1517-18, 1539
|[[Йемен]], [[Сауд Арабиясы]]
|
|-
|[[Кефе (Осман уәлаяты)|Кефе]] (Феодосия)
|Kefe
|шам. 1581
|[[Украина]], [[Ресей]]
|
|-
|[[Каниже (Осман уәлаяты)|Каниже]]
|Kanije
|1600
|[[Мажарстан]], [[Хорватия]]
|
|-
|[[Қараман (Осман уәлаяты)|Қараман]]
|Karaman
|c. 1470
|[[Түркия]]
|
|-
|[[Қарс (Осман уәлаяты)|Қарс]]
|Kars
|1579
|[[Түркия]]
|1845 жылы Ерзуруммен біріктірілді.
|-
|[[Кибрис (Осман уәлаяты)|Кибрис]]
|'''قبرص''' ''Ḳıbrıṣ'' (Kıbrıs)
|1571
|[[Кипр (арал)|Кипр]], [[Түркия]]
|шам. 1660-1703 жылдары және 1784 жылы Эгей уәлаятының бөлігі.
|-
|[[Лахса (уәлаят)|Лахса]]
|Lahsa
|шам. [[1579]]
|[[Сауд Арабиясы]], [[Кувейт]], [[Катар]]
|Редко управлялась напрямую
|-
|[[Мараш (Осман уәлаяты)|Мараш]]
|Maraş, Dulkadır
|шам. 1522
|[[Түркия]]
|
|-
|[[Мусул (Осман уәлаяты)|Мусул]]
|Musul
|1500-жылдары
|[[Ирак]]
|
|-
|[[Румелия (Осман уәлаяты)|Румелия]]
|Rumeli
|шам. 1365
|[[Болгария]], [[Греция]], [[Солтүстік Македония|Македония]], [[Албания]], [[Сербия]], [[Черногория]], [[Түркия]]
|Османлы империясының еуропалық иеліктерінде орналасқан
|-
|[[Шылдыр (уәлаят)|Шылдыр]]
|Çıldır
|шам. 1579
|[[Грузия]], [[Түркия]]
|Басқаша атауы — [[Мешхети]].
|-
|[[Силистрия (Осман уәлаяты)|Силистрия]]
|Silistre
|шам. 1599
|[[Болгария]], [[Румыния]], [[Молдавия]], [[Украина]]
|Оған Очаков бекінісі кірді; уәлаяттың алғашқы бейлебегі Қырым ханы болды.
|-
|[[Сивас (Осман уәлаяты)|Сивас]]
|Sivas
|1500-жылдары
|[[Түркия]]
|
|-
|[[Сирия (уәлаят)|Сирия]]
|Şam
|1516-17
|[[Сирия]], [[Ливан]], [[Израиль]], [[Палестина]], [[Иордания]], Түркия мен Ирактың бір бөлігі.
|
|-
|[[Темешуар (уәлаят)|Темешуар]]
|Tımışvar
|1552
|[[Румыния]], [[Сербия]], [[Мажарстан]]
|
|-
|[[Трабзон (Осман уәлаяты)|Трабзон]], [[Лазистан]]
|Trabzon
|1500-жылдары
|[[Грузия]], [[Түркия]]
|Сондай-ақ Трапезонт уәлаяты деп те аталды
|-
|[[Триполи (Осман уәлаяты)|Триполи]] (Шығыстағы Триполи)
|Trablus-ı Şam (Trablusşam)
|шам. 1570-х
|[[Ливан]], [[Сирия]]
|
|-
|[[Триполитания (Осман уәлаяты)|Триполитания]] (Батыстағы Триполи)
|Trablus-ı Garb (Trablusgarp)
|1551
|[[Ливия]]
|
|-
|[[Тунис (уәлаят)|Тунис]]
|Tunus
|1574
|[[Тунис]]
|
|-
|[[Шеһризор (Осман уәлаяты)|Шеһризор]]
|Şehrizor
|1500-жылдары
|[[Ирак]], [[Иран]]
|Сондай-ақ Шеризор немесе [[Керкүт]] деген атаулармен де танымал.
|-
|[[Эгей аралдары (Осман уәлаяты)|Эгей аралдары]]
|Cezayir
|1500-е
|[[Грекия]]
|Каптан паша аймағы (флот командирі); Теңізі деп те аталды, кейінірек Жезайыр-и Бахр-и Сефит
|-
|[[Егир (Осман уәлаяты)|Егир]]
|'''اكر''' ''Egir'' (Eğri)
|1596
|[[Мажарстан]], [[Словакия]]
|
|-
|[[Ерзурум (Осман уәлаяты)|Ерзурум]]
|Erzurum
|шам. 1514—1534
|[[Түркия]]
|
|-
|}
== Тағы қараңыз ==
* [[Санжақ]]
* [[Осман империясы]]
* [[Осман империясы иеліктері]]
* [[Осман империясының вассалдық және алым-салық төлейтін мемлекеттері]]
[[Санат:Осман империясының әкімшілік бөлінісі]]
| |||