Жарық дисперсиясы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Жарық дисперсиясы''' — ''заттың сыну көрсеткішінің (n) жарық толқынының жиілігіне () не ұзындығына () тәуелділігі; жарық толқыны фазалық жылдамдығының жиілікке () тәуелділігі''. Жарық дисперсиясы нәтижесінде ақ жарық спектрге жіктеледі (қ. [[Оптикалық спектрлер]]). Осы спектрді зерттеу арқылы [[Исаак Ньютон|И.Ньютон]] Жарық дисперсиясын ашты ([[1672]]). Спектрдің берілген аймағы үшін мөлдір денелерде жарық толқынының жиілігі () артқанда ( кемігенде) сыну көрсеткіші де (n) артады. n мен -дің (не -ның) арасында осындай заңдылық байқалатын құбылыс қалыпты Жарық дисперсиясы деп аталады. [[Аномаль]] Жарық дисперсиясы кезінде толқын жиілігі  артқанда ( кемігенде) сыну көрсеткіші n кемиді. Оптикалық шыныларда қалыпты Жарық дисперсиясы, ал жарық өткенде жұтылу жолақтары айқын білінетін газдар мен буларда аномаль Жарық дисперсиясы байқалады. Затта жарықтың сынуы жарықтың фазалық жылдамдығының өзгеруі салдарынан болады. Мұндай жағдайда заттың сыну көрсеткіші (n) мына формуладан анықталады: n=c/cф, мұндағы cф — жарықтың берілген ортадағы фазалық жылдамдығы, с — [[вакуум|вакуумдағы]] жарық жылдамдығы. Жарықтың [[электрмагнит|электрмагниттік]] теориясы бойынша: , мұндағы  — диэлектрлік өтімділік,  — магниттік өтімділік.

Призмадан немесе басқа бір мөлдір денеден өткен жіңішке ақ жарық шоғы түрлі түсті спектрге жіктеледі. Жеті түрлі түстен құралған бұл спектрдің ең көбірек бұрылатыны және ең қысқа толқындысы (жиілігі үлкені) — күлгін [[сәуле]], ал ең аз бұрылатыны және ең ұзын толқындысы — қызыл сәуле. Жарықтың классик. теориясы бойынша Жарық дисперсиясы жарық таралған орта атомдарының (не молекулаларының) электрондары мен жарық толқындары туғызған айнымалы электр өрісінің өзара әсерлесуі нәтижесінде пайда болады. Мөлдір денелердегі Жарық дисперсиясы спектрлік приборларды, [[ахроматикалық линза|ахроматикалық линзаларды]] жасау кезінде қолданылады.