Бөген: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[File:Kapchagay Reservoir.jpg|thumb|alt=A.|'''Қапшағай бөгені ''']]
*'''Бөген''', су бөгені — арнасын бөгетпен бөгеу немесе жер бедерінің көлемді ойыстарына су толтыру арқылы құрылатын жасанды су қоймасы. [[Бөген]] өзен ағынын тиімді пайдалану (электр энергиясын өндіру, кеме қатынасы, сумен қамтамасыз ету, егін суару, [[балық өсіру]], т.б.) мақсатында жасалады. Шағын Бөгендерді әуіт, тоған деп те атайды. Су мөлшерін реттеу мерзіміне байланысты тәуліктік, апталық, маусымдық (немесе жылдық) және көп жылдық Бөген болып жіктеледі. Дүние жүзіндегі ең ірі [Ангара|[Ангарадағы]] Братск Бөгенінің көлемі 170 км<sup>3</sup>. Қазақстанда [[Ертіс]] өзенінде аса ірі [[Бұқтырма]], [[Іле|Іледе]] — [[Қапшағай]], [[Сырдария|Сырдарияда]] — [[Шардара]] Бөгендері бар.<ref> Қазак тілі терминдерінің салалык ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет.
ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
*'''Бөген''' — [[Сырдария]] алабындағы [[өзен]], [[Оңтүстік Қазақстан облысы]] [[Бәйдібек ауданы]] жерімен ағып өтеді. [[Қаратау]] баурайынан бастау алатын [[Қаттабөген]] (Үлкен Бөген) және [[Балабөген]] өзендерінің қосылған жерінен бастап Бөген деп аталады. Ұзындығы ''164 км'', алабы ''4680 км''<sup>2</sup>. Басты салалары: [[Шаян]], [[Сасық]] өзендері. Алабы белесті, еңістеу келген жазық. Жайылмасы ''300 — 600 м''. Бөген ерте көктемде тасиды. Қар, жаңбыр және жер асты суымен толығады. “Қызыл көпір” бекеті тұсында көп жылдық орташа ағыны ''4,36 м''<sup>3</sup>/с. Төменгі ағысында [[Бөген бөгені]] салынған, одан [[Түркістан каналы]] тартылған. Бәйдібек, [[Ордабасы ауданы|Ордабасы]] және [[Отырар]] аудандарының шаруашылықтары егін суаруға, [[мал шаруашылығы]]на және ауыз суға пайдаланады. ▼
</ref>
▲*'''Бөген''' — [[Сырдария]] алабындағы [[өзен]], [[Оңтүстік Қазақстан облысы]] [[Бәйдібек ауданы]] жерімен ағып өтеді. [[Қаратау]] баурайынан бастау алатын [[Қаттабөген]] (Үлкен Бөген) және [[Балабөген]] өзендерінің қосылған жерінен бастап Бөген деп аталады. Ұзындығы ''164 км'', алабы ''4680 км''<sup>2</sup>. Басты салалары: [[Шаян]], [[Сасық]] өзендері. Алабы белесті, еңістеу келген жазық. Жайылмасы ''300 — 600 м''. Бөген ерте көктемде тасиды. Қар, жаңбыр және жер асты суымен толығады. “Қызыл көпір” бекеті тұсында көп жылдық орташа ағыны ''4,36 м''<sup>3</sup>/с. Төменгі ағысында [[Бөген бөгені]] салынған, одан [[Түркістан каналы]] тартылған. Бәйдібек, [[Ордабасы ауданы|Ордабасы]] және [[Отырар]] аудандарының шаруашылықтары егін суаруға, [[мал шаруашылығы]]на және ауыз суға пайдаланады.<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>
[[Санат: Қазақстан табиғаты]]▼
[[Санат:Бөген]]▼
==
<references/>
[[Санат:Геология]]
[[Санат:Б]]
▲[[Санат: Қазақстан табиғаты]]
▲[[Санат:Бөген]]
{{stub:Геология}}
{{wikify}}
| |||