Антициклон: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш r2.6.1) (Боттың үстегені: sr:Антициклон |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Антициклон''' ([[грек тілі|грекше]] anti – қарсы, cyclon - айналым) – біркелкі [[қысым сызықтары]]мен тұйықталған, [[атмосфералық қысым]]ы жоғары аймақ, яғни жоғарғы қысым жүйесі.
'''Антициклон''' ([[грек тілі|грекше]] anti – қарсы, cyclon - айналым) – біркелкі қысым сызықтарымен тұйықталған, атмосфералық қысымы жоғары аймақ, яғни жоғарғы қысым жүйесі. Кейде антициклон деп кез келген қысым жоғары және біркелкі қысым сызықтарымен тұйықталмаған “қысым жотвсын” да айта береді. Анициклонда ауа қысымы ортасынан шетіне қарай төмендейді. Солтүстік жарты шарда антициклон ауасы сағат тілінің айналу бағытымен орталықтан сыртқа қарай ағады. Оңтүстік жарты шарда ауа сағат тіліне қарсы бағытта, сыртқа қарай ағады. Антициклон ортасында ауа жоғарыдан төмен бағытталғандықтан, онда атмосфера шептері болмайды. Ауа массасы төмен түскен сайын адиабатты түрде жылиды да температура инверсиясы пайда болады. Қазақстанға, көбіне, қыста шығыстан Сібір анициклоны тараса, жазда батыстан Азор антициклоны әсерін тигізеді. Құрлық үстіндегі антициклонның орталығында селдір бұлтты [[ауа райы]] орнығады және оның солтүстігінде жылы ауа массасы қалыптасып, жазда будақ [[бұлт]]тар, қыста қатпарлы бұлттар бақалады.▼
Қысым орталығынан шетіне қарай төмендей береді. Соған сәйкес жел антициклонның орталығынан шетіне қарай және Жердің өз осінің айналуының ықпалымен [[Солтүстік жарты шар]]да оңға, [[Оңтүстік жарты шар]]да солға қарай бұрыла соғады. Ені ''2-3 мың'' , км-ге жетеді. Орталық бөлігінде ауа жоғарыдан төмен қарай құлдырайды да, барған сайын құрғай түседі. Сондықтан Антициклон өткенде қыста суық, жазда жылы, ашық ауа райы қалыптасады. Тұрақты Антициклон [[Антарктида]]ның үстінде, екі жарты шардың субтропиктік ендіктерінде айтарлықтай жиі қалыптасады (''Азор антициклоны, Солтүстік-Тынық мұхит антициклоны''). Сонымен бірге қыста қоңыржай ендіктердегі құрылықтардың үстінде де пайда болады (''мысалы, Сібір антициклоны'').
[[Санат:Ауа райы]]▼
▲
==Пайдаланылған әдебиеттер==
<references/>
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат: Ғылым]]
[[Санат: Су шаруашылығы]]
[[Қатысушы:Bolatbek|Bolatbek]]
[[az:Antisiklon]]
|