Шынқожа Базарқұлұлы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Mobile edit Mobile web edit
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Mobile edit Mobile web edit
1-жол:
'''Шынқожа Базарқұлұлы''',
'''Тума Шынқожа батыр'''([[1706]], қазіргі [[Шығыс Қазақстан]] облысы [[Аягөз ауданы]] – [[1770]], [[Қырғыз Республикасы]], [[Нарын облысы]]) – атақты аға батыр, [[қолбасшы]]. Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы күресінде ерекше ерлік көрсетіп, [[Қаракерей]] [[Қабанбай батыр]] әскерінде талантты қолбасшы ретінде аты шығып. [[Орта жүз]] [[Найман]] тайпасының [[Қаракерей]] руының Тума тармағынан, Тума Шынқожа батыр есімімен белгілі болған.
{{Әскери қайраткер
|толық есімі = Тума Шынқожа батыр
|шынайы есімі = Шынқожа Базарқұлұлы
|суреті =
|сурет тақырыбы =
|туған күні = 1706
|туған жері = [[Шығыс Қазақстан]], [[Аягөз ауданы]]
|қайтыс болған күні = 1770
|қайтыс болған жері = [[Нарын облысы]], [[Қырғызстан]]
|лақап аты =
|бүркеніш аты =
|мемлекет = [[Сурет:Flag of the Kazakh Khanate.svg|border|22px]] [[Қазақ хандығы]]
|қызмет еткен жылдары =
|атағы = Батыр, қолбасшысы
|әскер түрі = атты әскерлер
|басқарды =
|әскери бөлімі =
|шайқасы = Жоңғар шапқыншылығына қарсы шайқас
|марапаттары =
|байланысы =
|отставкада =
|қолтаңбасы =
|Commons =
}}
 
1727 ж. Бұланты-Білеуті шайқасында жеке ерлігімен көзге түсіп, жас батыр атанған. 1730 ж. Аңырақай-Алакөл шайқасына, 1741 ж. Шыңғыстаудағы Шаған шайқасына қатысып, тума, тоқпақ, байғана руларынан құралған жасаққа басшылық еткен. 1752 – 54 ж. Жетісу, Алтай, Тарбағатай өңірлерін жоңғарлардан азат ету жорықтарында дарынды қолбасы ретінде ел құрметіне бөленді. Қазақ-қырғыз арасында болған қақтығыста Шынқожа қоршауда қалып, өз бармағын қылышпен шауып орайды да, сау қалған батырларға қазақ жерінде көмуге аманат ретінде тапсырады, өзі сол “Жайыл қырғыны” деп аталған шайқаста ерлікпен қаза табады. Шынқожаның денесі қай жерде жерленгені белгісіз, ал бармағы Шығыс Қазақстан облысының Аягөз аудандағы Шынқожа есімімен аталған ауылда Нарын өзеннің бойындағы төбеге көмілген. 1996 ж. Шынқожа батырдың 290 жылдығы осы Аягөз өңірінде кеңінен атап өтіліп, бармағы көмілген жерге жаңа кесене орнатылды. Аягөз қаласындағы үлкен бір көшеге Шынқожа есімі берілген. Шынқожа батыр ерлігі туралы І.Жұмаділовтың “Дарабоз” дилогиясында жақсы суреттеледі.