Беларустар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
дереккөз
нақтылау
14-жол:
Беларусь халқының этникалық негізін шығыс славяндар тайпалары: [[дреговичтер]], [[кривичтер]], [[радимичтер]], [[древляндар]], [[северяндар]], [[волыняндар]] құраған. 9 — 11 ғасырларда осы тайпалар [[Киев Русі]]нің құрамында болды. Ол ыдырап, князьдық батыраңқылыққа ұшырағаннан кейін (13 — 14 ғасырлар) Ұлы Литва князьдігінің, 1569 жылдан Речь Посполитаяның құрамына енді. 18 ғасырда Ресейге қосылды. Осы ғасырдан бастап Беларустердің әлеуметтік еңбек, тұрмыс жағдайы елеулі өзгерістерге ұшырады. Қазіргі кезде Беларустер мәдениетінің дәстүрлі этнографиялық ерекшеліктері (ұлттық киім үлгісі, тағам түрлері, отбасылық дәстүрі) тек шеткері жерлерде ғана сақталған.
 
== МәдениетіКәсібі ==
Фольклоры бай. Ұлттық музыкалық аспаптары: [[басетля]], [[жалейка]], [[лира]], [[бубен]]. Қазіргі Беларустердің өнері де, мәдениеті де өркендеген.
 
Негізгі ұлттық кәсібі — [[егіншілік]] ([[арпа]], [[бидай]], [[сұлы]], [[картоп]], [[зығыр]] өсіреді) пен [[мал шаруашылығы]] ([[сиыр]], [[шошқа]] және [[үй құстары]]н асырайды) қатар дамыған. Диқаншылық, омарташылық, балық аулаумен де айналысады. Қыш-құмыра бұйымдар жасаумен, ұсталық кәсіппен, [[киім]], [[аяқ киім]] тігу, түрлі бұйымдар тоқумен шұғылданады.
 
Дәстүрлі баспаналары көбіне ағаштан, бөренеден салынады. Бұрынғы кезде 20 — 30 үйден ғана құралған [[хуторлар]]да тұрған. 19 ғасырдың соңынан 20 ғасырдың басына дейін қауымдық тұрмыс, өзара көмек дәстүрлі (сябрина, толона) сақталды.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том</ref>
Ұлттық киімдері: ер адамдар тізесіне дейін жететін [[жейде]], [[кенеп]] [[шалбар]] киеді, белдерін жүн жіптен өріліп, ұштарын күлтелеген белдікпен буынады. Сыртынан гүлді шұғадан тігілген [[кеудеше]], бастарына жазда [[ши]] [[қалпақ]], қыста “магерка”, “кучма”, “аблавуха” аталатын тымақтар киеді. Әйелдер алды кестемен өрнектелген көйлек, “андаран” аталатын белдемше киіп, сыртынан алжапқыш тағынады. Түрлі-түсті белдеумен буынады. Шаштарын өрмейді. Ерлер де, әйелдер де қыста шапан, тон киеді.
 
== Мәдениеті ==
Фольклоры бай. Ұлттық музыкалық аспаптары: [[басетля]], [[жалейка]], [[лира]], [[бубен]]. Қазіргі Беларустердің өнері де, мәдениеті де өркендеген.<br />
Ұлттық киімдері: ер адамдар тізесіне дейін жететін [[жейде]], [[кенеп]] [[шалбар]] киеді, белдерін жүн жіптен өріліп, ұштарын күлтелеген белдікпен буынады. Сыртынан гүлді шұғадан тігілген [[кеудеше]], бастарына жазда [[ши]] [[қалпақ]], қыста “магерка”, “кучма”, “аблавуха” аталатын тымақтар киеді. Әйелдер алды кестемен өрнектелген көйлек, “андаран” аталатын белдемше киіп, сыртынан алжапқыш тағынады. Түрлі-түсті белдеумен буынады. Шаштарын өрмейді. Ерлер де, әйелдер де қыста шапан, тон киеді.<br />
Ұлттық тағамдары — жеміс, картоп, ұннан жасалған тағамдар ''(жур, затирка, бураки, клецки)''. Етті мейрам кездерінде жейді ''(мачанку, студень, верещаку)''. Негізгі ұлттық сусындары: [[квас]], [[қайың шырыны]].
 
Дәстүрлі баспаналары көбіне ағаштан, бөренеден салынады. Бұрынғы кезде 20 — 30 үйден ғана құралған [[хуторлар]]да тұрған. 19 ғасырдың соңынан 20 ғасырдың басына дейін қауымдық тұрмыс, өзара көмек дәстүрлі (сябрина, толона) сақталды.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 жыл, ISBN 5-89800-123-9, II том</ref>
 
== Қазақстандағы беларустар ==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Беларустар» бетінен алынған