Қазақстан Республикасының Президенті: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
47-жол:
халық депутаты бола алмады.
[[Қазақ]] [[КСР]] [[Президент|Президентінің]] мынадай өкілеттіктері айқындалды:
республика аумағында түратын азаматтардың қүқықтары мен
талуына кепіл болады; республиканың суверенитетін, қауіпсіздігін,
аумақтық түтастығын қорғау жөнінде қажетті шаралар қолданады;
одақтық шарттың сақталуын қамтамасыз етеді; елдің ішінде және
халықаралық қатынастарда [[Қазақ Кеңестік Социалистік
публикасының [[КСРО]] [[Федерация|Федерациясы]] [[Кеңес|Кеңесіндегі]] өкілі болып табыла-
ды; [[Қазақ]] [[КСР]] жоғары мемлекеттік билік пен басқару органдарын
өзара іс-қимылын қамтамасыз етеді; республикадағы жағдай
және [[Қазақ]] КСР-інің ішкі саяси және сыртқы саяси қызметінің
неғүрлым маңызды мәселелері туралы дүркін-дүркін хабарлап
[[мемлекет|мемлекеттік]] арбитры қызметіне кандидатураларды үсынады; атал-
ған лауазымды адамдарды, [[Қазақ]] [[КСР]] Жоғарғы Сотының төрағасынан басқаларын міндеттерінен босату туралы Қазақ КСР Жоғарғы
Line 88 ⟶ 83:
мемлекеттердің дипломатиялық өкілдерінің сенім грамоталары мен
кері шақыру грамоталарын қабылдайды; [[Қазақ]] КСР-інің шет
мемлекеттердегі және халықаралық үйымдар жанындағы
[[КСР]]-інің қүрметті атақтарын береді және [[Қазақ]] КСР-інің мемлекеттік
марапаттарымен марапаттсійды; [[Қазақ]] КСР-інің азаматтығына
азаматтарға кешірім беруді жүзеге асырады; [[Қазақ ]]КСР азаматтарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында төтенше жағдай
енгізіп, қабылданған шешімді Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің
бекітуіне дереу табыс етеді.
Line 112 ⟶ 104:
(референдум) өткізу жөнінде мәселе қояды.
Осы заңмен Қазақ КСР [[Президент|Президентінің]] Орынбасары [[Қазақ]] КСР
Президентінің уәкілдік беруі бойынша оның жекелеген
міндеттерін жүзеге асыруға мүмкіндігі болмаған ретте оның
қызметін атқарады. Егер [[Қазақ]] [[КСР]] Президенті нендей бір
КСР-інің жаңа [[Президент|Президенті]] сайланғанға дейін оның өкілеттігі Қазақ
КСР Президентінің Орынбасарына, ал егер бүл мүмкін болмаса —
Line 127 ⟶ 117:
== 1990 ж. 20 қарашада ==
[[1990]] ж. 20 қарашада қабылданған "[[Қазақ]] КСР-нда мемлекеттік
билік пен басқару қүрылымдарын жетілдіру және Қазақ КСР
КСР [[Конституция|Конституциясына]] өзгертулер мен толықтырулар енгізу туралы" [[Қазақ ]]КСР 1990 ж. 20
қарашасындағы [[Заң|Заңы]] (Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1990, № 47, 431-бап).
Line 135 ⟶ 124:
өкімші билік басшысы болып табылатындығы; Қазақ КСР
Президентінің үсынысымен Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі сайлаған
[[Қазақ]] КСР Вице-президенті лауазымы қүрылды; [[Қазақ]] КСР
ды. Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің [[Президиум|Президиумы]], [[Қазақ]] КСР
[[Министр|Министрлер]] Кеңесінің Төрағасы, Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің
Төрағасының бірінші орынбасарлары мен орынбасарлары
негізгі бағыттары жөніндегі мемлекеттік кеңесшілер қызметтері
қүрылды.
[[Қазақ ]]КСР Министрлер Кабинетін [[Қазақ]]КСР [[Президент|Президенті]] Қазақ
КСР Премьер-министрі, министрлері, [[Қазақ]] КСР мемлекеттік
[[Қазақ]] КСР Министрлер Кабинеті қүрамына[[Қазақ]]КСР мемлекеттік
кеңесшілерін, Қазақ КСР-дің басқа да органдары мен үйымдарының
Line 154 ⟶ 140:
Қазақ КСР [[Президент|Президентінің]] Аппараты болып біріктірілді. [[Қазақ]] КСР
Президент Кеңесі таратылды. Қазақ КСР Президенті жанынан
консультативті-кеңестік орган — Республика Кеңесі қүрылды.
КСР Премьер-министрі, облыстар мен [[Алматы]] қалалық [[Халық]] депутаттары кеңесінің, сондай-ақ [[Қазақ]] КСР Президенті тағайында-
ған өзге де түлғалар лауазымдары бойынша кіреді. Қазақ КСР-да
халықтық бақылау органдары таратылды.
Қазақ КСР мемлекеттік билік пен басқару органдарының
өзгертулер мен толықтырулар Қазақ КСР [[Конституция|Конституциясына]] (Негізгі
Заңына) енгізілді.
[[Қазақ]] КСР, оның жоғары атқарушы және өкімдік билігінің
басшысы Қазақ КСР Президенті болып табылды.
[[Республика]] Президентінің өкілеттігі төмендегіше
қызметіне басшылық етеді; [[Қазақ]] КСР Министрлер Кабинетінің
Премьер-министрін тағайындайды және оны Қазақ КСР Жоғарғы
Кеңесіне бекітуге үсынады; Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесіне [[КСРО]]
Бас прокурорымен келісілген [[Қазақ]] КСР Бас прокурорының
дидатураларын Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесіне үсынады; Қазақ КСР
Жоғарғы Кеңесіне Қазақ КСР Жоғарғы Сотының Төрағасы
қызметіне кандидатуралар үсынады, Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесіне
Қазақ КСР Жоғарғы [[Сот|Сотының]] Төрағасынан басқа аталған
өздерінің қызметтік міндеттерін тиісті орындамаған немесе әдепсіз
қылықтар жасаған жағдайларда мерзімінен бүрын қызметтерінен
босатады; Жоғарғы [[Кеңес]] алдына Қазақ КСР Министрлер Кабинетін
отставкаға жіберу немесе отставкасын қабылдау туралы мәселе қояды,
Қазақ КСР Министрлер Кабинетінің мүшелерін қызметінен
үсынады; [[Қазақ]] КСР министрліктерін, мемлекеттік комитеттері мен
басқа да мемлекеттік басқару органдарын қүрады және таратады.
Басшылары Қазақ КСР Министрлер Кабинетінің қүрамына кіретін
Қазақ КСР мемлекеттік басқару органдарын қүру мен тарату
[[Қазақ ]]КСР Министрлер Кабинеті қаулылары, Қазақ КСР Министрлер Кабинеті Премьер-министрінің өкімдері, министрліктер,
мемлекеттік комитеттер мен ведомстволар актілері Қазақ КСР Конституциясы мен [[Қазақ]] КСР заңдарына сәйкес келмеген жағдайда
олардың күшін жояды немесе тоқтатады; қүқықтық саясатты айқындайды және қүқық қорғау қызметіне басшылық етеді.
[[Қазақ]] КСР [[Президент|Президенті]] жанында консультативті-кеңестік орган —
Республика Кеңесі қызмет етті, міндеті Қазақ КСР-інің ішкі және
сыртқы саяси қызметінің негізгі бағыттарын іске асыру бойынша
кепілдемелер дайындау болып табылды. Республика Кеңесінің
облыстар мен Алматы қалалық Халық депутаттары кеңесінің, сондай-ақ [[Қазақ]] КСР Президенті тағайындаған өзге де түлғалар лауа-
зымдары бойынша кірді.
Қазақ КСР Вице-президенті Қазақ КСР Президентінің уәкілдік
беруі бойынша оның жекелеген функцияларын орындайды және
Президент жоқ кезде немесе Президенттің міндеттерін жүзеге
КСР Президенті нендей бір себептермен өзінің міндеттерін одан
әрі атқара алмайтын болса, Қазақ КСР-інің жаңа Президенті
егер бүл мүмкін болмаса — Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің Төрағасына ауысатын болды.
== 1991 ж. 25 тамызда ==
[[199]]1 ж. 25 тамызда "[[Қазақ]] КСР [[Конституция|Конституциясына]] (Негізгі Заңы-
на) өзгертулер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақ КСР
қабылданды. [[Қазақ]] [[КСР]] [[Президент|Президентінің]] қүзіретіне қосымша өкілетгіктер жатқы-
зылды: [[Қазақ]] КСР Президенті қажет болған жағдайда Қазақ КСР
бірінші басшыларын тағайындайды және оларды қызметген босатады;
[[Қазақ]] КСР Қауіпсіздік кеңесін басқарады, Қауіпсіздік кеңесінің мүшелерін
тағайьшдайды; егер одақгық органдардьщ шешімдері Қазақ КСР
олардың орындалуын тоқтата тұрады; [[Қазақ]] [[КСР]] аумағында орналасқан барлық ішкі әскерлерге басшылықгы жүзеге асырады.
Қазақ КСР [[Президент|Президентінің]] өкілеттігі конституциялық рәсімдер
сақтала отырып, ол отставкаға шыққан жағдайда, сондай-ақ өзге де
себептермен өз өкілеттігін жүзеге асыруы мүмкін болмаған
міндеттерін жүзеге асыруы мүмкін еместігі Қазақ КСР Жоғарғы
Кеңесінің шешімімен белгіленеді.
Line 240 ⟶ 206:
мезгілінен бүрын босату; [[Қазақ]] [[КСР]] министрліктерін, мемлекеттік
комитеттері мен басқа да мемлекеттік басқару органдарын қүру
және тарату; сондай-ақ [[Қазақ]] [[КСР]] заңдарына қол қою
президентіне, ал егер бүл мүмкін болмаса — [[Қазақ]] [[КСР]] Жоғарғы
Кеңесінің Төрағасына беріледі.
Line 253 ⟶ 218:
сайлау қүқығы негізінде жасырын дауыс беру арқылы бес жыл
мерзімге сайлайды. [[Қазақ]] КСР Президенті болып Қазақ КСР отыз
бес жасқа толған және алпыс бес жастан аспаған, Қазақ КСР
меңгерген азаматы сайлана алды. Бір адам қатарынан екі мерзімнен
артық Қазақ КСР Президенті бола алмады.
Line 281 ⟶ 245:
== 1991 ж. 16 желтоқсанда ==
[[ҚР]] Президенті [[Н. Ә. Назарбаев]] "Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы" ҚР Конституциялық заңына<ref>8 [["Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы"]] ҚР 1991 ж. 16 желтоқсандағы Конституциялық заңы (ҚР Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1991, №51, 622-бап).
</ref> қол қойды, заң бойынша ҚР Президентінің
мәртебесіне және республиканың мемлекеттік билік органдарының
Line 290 ⟶ 251:
Осы Заңға сәйкес [[ҚР]]-да мемлекеттік билік органдары оның заң
шығарушы, атқарушы және сот болып бөлінулері қағидасынан келіп
қүрылды. Республика халқының атынан сөйлеу қүқығы ҚР
Жоғарғы Кеңесі жүзеге асырды. ҚР мен оның атқарушы билік органдарының басшысы Президент болып табылды. Сот билігі ҚР Жо-
ғарғы Соты мен Жоғары төрелік сотына берілді. Конституцияны
соттық қорғау жоғары органы ҚР Конституциялық Соты болып
Line 299 ⟶ 258:
== 1993 ж. 28 қаңтарда ==
Жоғарғы Кеңес сессиясында Қазақстан
Парламентінің Жаршысы, 1993, № 3, 54-бап).
</ref> қабылданды, онда алғаш рет "Пре-
Line 306 ⟶ 264:
Конституцияның 75 бабына сәйкес [[ҚР]] [[Президент|Президенті]] мемлекеттің
басшысы болып табылды және республиканың атқарушы өкімет
билігінің біртүтас жүйесін басқарды, сондай-ақ республика
дарының сақталуына кепіл болды. Президент өкілеттігінің мерзімі
белгіленді —5 жыл, сондай-ақ бір адам қатарынан екі мерзімнен
астам уақыт [[Президент]] бола алмайтындығы айтылды.
Конституцияда [[ҚР]] Президентінің мынадай өкілеттіктері
қүрылысын қорғау, қауіпсіздігін, аумақтық түтастығын, азаматтардың қүқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз ету жөнінде қажетті
шаралар қолданады; ҚР заңдарына қол қояды; Жоғарғы Кеңес
келісімімен [[ҚР]] [[Премьер-Министрін|Премьер-Министрін]], Премьер-Министрінің орын-
басарларын, сыртқы істер, қорғаныс, қаржы, ішкі істер министрлерін, ҚР ҮҚК төрағасы мен дипломатиялық өкілдіктерінің басшыларын
қызметке тағайындайды; Министрлер Кабинетінің қызметіне
Министрлер Кабинетінің қүрамын белгілейді, министрліктерді,
мемлекеттік комитеттер мен ведомстволарды қүрады және таратады;
Қауіпсіздік Кеңесін және өзге де кеңесші-ақылдастық алқалар қүрады;
мемлекеттік бағдарламаларды бекітеді; үлтгық валютаның қолданылу
тәртібін, мерзімі мен шарттарын белгілейді; Жоғарғы Кеңеспен
жүргізеді және [[ҚР]] халықаралық шарттарына қол қояды, Республика
жасасқан шарттар мен ол қабылдаған міндеттемелердің сақталуын
қамтамасыз етеді; өзінің жанында тіркелген шет мемлекеттердің
шақырып алу грамоталарын қабылдайды; ҚР Жоғарғы Кеңесіне ҚР
[[Конституция|Конституциялық]] Соты, Жоғарғы Соты, Жоғары Төрелік Соты
сының кандидатураларын үсынады; Жоғарғы Кеңеске оларды
міндеттерінен босату туралы үсыныс жасайды; мемлекеттің
Күштерінің Жоғарғы Бас Қолбасшысы болып табылады; ҚР
мемлекеттік марапаттарымен марапаттайды, ҚР жоғары
мәселелерін шешеді; азаматтарға кешірім беруді жүзеге асырады;
заңға сәйкес тек қана азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету
Line 346 ⟶ 293:
төтенше жағдай енгізеді; [[ҚР]] Конституциясы мен зандарына сәйкес
басқа да өкілеттікті жүзеге асырады.
ҚР Вице-президенті [[Республика]] [[Президент|Президентімен]] бірге
кцияларын орындайды және Президент жоқ кезде немесе
Президенттің міндеттерін жүзеге асыруға мүмкіндігі болмаған
[[ҚР]] Президентінің мәртебесіне айтарлықтай өзгертулер енгізген
Line 361 ⟶ 306:
</ref> қабылданды. [[ҚР]] [[Президент|Президентіне]] [[Конституция|Конституцияның]] негізінде және соған сәйкес
жаңадан сайланатын [[ҚР]] Жоғарғы Кеңесі<ref>11ҚР Жоғарғы Кеңесі 1994 ж. 7 наурызда сайланды (Құрастырушылардың ескертпесі).</ref> бірінші сессиясының
жұмысы басталғанға дейінгі мерзімге заң күші бар қүжаттар
болған жағдайда Жоғарғы Кеңестің ҚР Конституциясы 64-бабының
12—15, 18 және 20-тармақтарында көзделген өкілеттігін жүзеге асы-у қүқығы берілді, кейін оны жаңадан сайланатын ҚР Жоғарғы
Кеңестің бекітетін болды. Онан басқа, ҚР Конституциясының 78-
бабының 3, 7 және 16 тармақтарында көзделген өкілеттікті дербес
Line 373 ⟶ 316:
"Қазақстан Республикасы Жоғарғы
Кеңесінің өкілеттігін мерзімінен бүрын тоқтату туралы" ҚР Заңы<ref>12 "Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің өкілеттігін мерзімінен бүрын тоқтату
туралы" [[ҚР]] [[Президент|Президентінің]] [[1993]] ж. 10 желтоқсандағы [[Заң|Заңы]] (Қазақстан Республикасы
</ref>
қабылданды.
Line 385 ⟶ 327:
мәртебесіне көп өзгертулер енгізді.
[[Конституция|Конституцияда]] [[Қазақстан]] [[Республика|Республикасының]] президенттік басқ-
ару нысанындағы біртүтас мемлекет болып табылатындығы
былады. Халық пен мемлекет атынан билік жүргізуге Республика
Президентіне, сондай-ақ өзінің конституциялық өкілеттігі шегінде
парламенттің қүқығы бар. Республика Үкіметі мен өзге де мемлекеттік
органдар өздеріне берілген өкілеттіктер шегінде ғана мемлекет
40-бабының 3 "[[Президент]]" бөлімі [[ҚР]] Президентінің мәртебесі
белгіленді, ол бойынша ҚР Президенті мемлекеттің басшысы,
мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатының негізгі бағыттарын
ның атынан өкілдік ететін ең жоғары лауазымды түлға. Республика
Президенті — халық пен мемлекеттің билік бірлігінің,
дықтарының рәмізі әрі кепілі. Президент мемлекеттік биліктің барлық тармағының келісіп жүмыс істеуін және өкімет органдарының
халық алдындағы жауапкершілігін қамтамасыз етеді.
41-бабында [[Президент]] өкілеттігінің мерзімі анықталды —5 жыл,
Line 407 ⟶ 344:
жастан аспаған, мемлекеттік тілді еркін меңгерген әрі Қазақстанда кемінде он бес жыл бойы тұратын Республика азаматы сайлана
алатындығы көрсетілді. Жаңа Констнтуцияда республика [[Президент|Президенті]]
болып бір адамның қатарынан екі реттен артық сайлана
[[ҚР]] [[Президент|Президентінің]] жаңа мәртебесіне сәйкес: [[Қазақстан]] халқына
елдегі жағдай мен Республиканың ішкі және сыртқы саясатының
негізгі бағыттары туралы жыл сайын жоддау арнайды; Республика
[[Парламент|Парламентінің]] кезекті және кезектен тыс сайлауын тағайындайды;
Парламенттің бірінші сессиясын шақырады және оның
Палаталарының кезектен тыс бірлескен отырыстарын шақырады;
Парламент Сенаты ұсынған заңға қол қояды, хадыққа жария етеді
не заңды немесе оның жекелеген баптарын қайтадан талқылап,
Премьер-Министрін қызметке тағайындайды, оны қызметтен босатады; [[Премьер-Министрдің]] үсынуымен Республика Үкіметінің қүрылымын белгілейді, оның мүшелерін қызметке тағайындайды және
қызметтен босатады, сондай-ақ Үкімет қүрамына кірмейтін Республиканың орталық атқарушы органдарын қүрады, таратады және
қайта қүрады; Үкімет мүшелерінің антын қабылдайды, ерекше маңызды мәселелер бойынша Үкімет отырыстарына төрағалық етеді;
Үкіметке заң жобаларын [[Парламент]] мәжілісіне енгізуді тапсырады;
Үкіметтің және облыстар, республикалық астанасы әкімдері
актілерінің күшін жояды не толық немесе ішінара тоқтата түрады;
Парламент келісімімен ҚР Үлттық банк төрағасын қызметке
республика Бас [[Прокурор|Прокуроры]] мен ҮҚК төрағасын қызметке тағайындайды, оларды қызметтен алады; республика дипломатиялық
өкілдіктерінің басшыларын тағайындайды және кері шақырып алады; [[Республика|Республикалық]] бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп
комитетінің төрағасын бес жыл мерзімге қызметке тағайындайды;
республиканың мемлекеттік бағдарламаларын бекітеді; республика
Line 444 ⟶ 371:
бекіту грамоталарына қол қояды; Республика жасасқан шарттар мен ол қабылдаған міндеттемелердің сақталуын қамтамасыз етеді;
өзінің жанында тіркелген шет мемлекеттердің дипломатиялық және
өзге де өкілдерінің сенім грамоталары мен кері шақырып алу грамоталарын қабылдайды; [[ҚР]] Қарулы Күштерінің Жоғарғы Бас Қолбасшысы болып табылады, Қарулы Күштердің жоғары қолбасшылығын қызметке тағайындайды және қызметтен босатады; Республиканың мемлекеттік марапаттарымен марапаттайды, қүрметті,
жоғары әскери және өзге атақтарды, сыныптық шендерді, дипломатиялық дәрежелерді, біліктілік сыныптарын береді; ҚР азаматтығы,
саяси баспана беру мәселелерін шешеді; азаматтарға кешірім беруді
жүзеге асырады; Республиканың демократиялық институттарьша, оньщ
тәуелсіздігі мен аумақтық түтастығына, саяси түрақтылығына,
мемлекеттік конституциялық органдарының қалыпты жүмыс істеуі
бүзылған жағдайда Премьер-Министрімен және Республика
Парламенті Палаталарының Төрағаларымен ресми консультациялар
алысқаннан кейін бүл туралы [[Республика]] парламентіне дереу
жерлерінде төтенше жағдай енгізуді, Республиканың Қарулы Күпггерін
қолдануды қоса алғанда, аталған жағдаяттар талап ететін шараларды
қолданады; Республикаға қарсы агрессия жасалған не оның
қауіпсіздігіне сыртган тікелей қатер төнген жағдайда
енгізеді, ішінара немесе жалпы мобилизация жариялап, бүл туралы
Республика Парламентіне дереу хабарлайды; өзіне бағынысты
жасақтайды; ҚР Мемлекеттік хатшысын қызметке тағайындайды және
қызметтен босатады, оның мәртебесі мен өкілеттігін белгілейді;
Жоғары Сот Кеңесін және өзге де консультативтік-кеңесші органдарды қүрады; Республиканың Конституциясы мен зандарына сәйкес
басқа да өкілеттіктерді жүзеге асырады.
Line 478 ⟶ 394:
[[1995]] ж. 26 желтоқсанда ҚР жаңа Конституциясының ережелерін
жүзеге асыру мақсатында "Қазақстан Республикасының Президенті
туралы" Конституциялық заң күші бар ҚР Президентінің
Президентінің 1995 ж. 26 желтоқсандағы Жарлығы (ҚР Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы,
1995, №24, 172-бап).
Line 485 ⟶ 400:
Жарлық республика [[Президент|Президентінің]] мәртебесін, Президенттің
қызметке кірісу жағдайын, өкілетгік мерзімін, сондай-ақ Президентгің [[Парламент|Парламентке]], Үкіметке, [[Конституциялық|Конституциялық]] Кеңеске, соттарға және
судьяларға, прокуратура органдарына, Орталық сайлау
лау жөніндегі есеп комитетіне, әкімдерге қатысты өкілеттіктері және
өзге өкілеттіктері айқындалды. Онан басқа, Президент актілерінің
Line 493 ⟶ 407:
сондай-ақ олардың күшін жою тәртібі белгіленді. Заңда сонымен
қатар ҚР Президентін қызметінен бүрын босату, кетіру жағдайы
жазылды. Президент қызметін қамтамасыз етуге жеке тарау
етілуі айқындалды.
Line 502 ⟶ 415:
</ref> ҚР Кон-
ституциясында көзделген [[ҚР]] Жоғарғы [[Сот]] Кеңесі қүрылды.
"ҚР Жоғарғы Сот Кеңесі туралы" ҚР Заңы<ref>16 "Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сот Кеңесі туралы" ҚР 2001 ж. 28
</ref> ҚР Жоғарғы Сот
Кеңесінің мәртебесін, қүрылу тәртібін және жүмысының
[[ҚР]] Жоғарғы Сот Кеңесі ҚР [[Президент|Президенті]] жанындағы консультациялық-кеңесші орган болып табылады.
Заң Кеңестің өкілетгігін анықтады. Кеңес: судьялардың тәуелсіздігі
мен оларға ешкімнің тиіспеу кепілдіктерін қамтамасыз етеді;
іріктеуді жүзеге асырады және оны қызметке тағайындау үшін ҚР
[[Президент|Президентіне]] үсынады; Жоғарғы [[Сот]] Төрағасының үсынуы бойын-
ша облыстық сот төрағасы мен алқа төрағасының бос орнына кан-
дидатураны қарайды және оларды ҚР Президентіне үсынады;
төрағасы мен судьясы бос орнына кандидатураны қарайды; Жоғарғы Соттың Төрағасының қызметіне кандидатураны қарайды; Жо-
ғарғы Сот Төрағасының, алқа төрағасы мен судьясының бос орнына кандидатты [[ҚР]] [[Парламент|Парламентіне]] үсыну үшін [[ҚР]] Президентіне үсы-
нады; Жоғарғы Сот Төрағасын, облыстық және соған теңестірілген
соттар мен алқалары төрағаларын қызметтерінен босату мәселелерін
Line 529 ⟶ 435:
Кеңестің Төрағасынан, Жоғарғы Соттың Төрағасынан, Бас Прокурордан, Әділет министрінен, Парламент Сенатының екі депутаты-
нан, алты судьядан (Жоғарғы Соттың екі судьясынан, облыстық
немесе соған теңестірілген соттың екі судьясынан, аудандық
және [[ҚР]] [[Президент|Президенті]] тағайындайтын басқа да адамдардан тұрады.
Конституциялық Кеңестің Төрағасына, Жоғарғы Соттың
зымы бойынша кіреді.
Кеңестің қызметін қамтамасыз етуді [[ҚР]] Президентінің Әкімшілігі
Line 539 ⟶ 443:
== 1998 ж. 7 қазанда ==
"Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар енгізу туралы" ҚР Заңы<ref>17 "Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгертулер мен толықтырулар енгізу
туралы" ҚР 1998 ж. 7 қазандағы Заңы (ҚР Парламентінің Жаршысы, 1998, № 20, 245-бап).
</ref> ҚР
[[Конституция|Конституциясына]] өзгертулер енгізді, ол [[ҚР]][[Президент|Президентіне]] де қаты-
сты болды. Мысалы, Президенттің жаңа өкілеттік мерзімі — 7 жылға
белгіленді. Жас мөлшері шектеулері өзгертідді; төменгі шек —
[[ҚР]] [[Президент|Президентіне]] [[Республика|Республикалық]] бюджеттің атқарылуын бақылау
жөніндегі есеп комитетінің екі мүшесін бес жыл мерзімге қызметке
Line 558 ⟶ 460:
[[Мәжіліс|Мәжілісінің]] Төрағасының өзіне Президент өкілеттігін қабылдауы
мүмкін болмаған ретте ол Республиканың Премьер-Министріне
көшеді; өзіне Президент өкілеттігін қабылдаған түлға тиісінше
Министрдің өкілеттігін тапсырады. Бүл жағдайда бос тұрған
мемлекеттік лауазымдарды иелену Конституцияда көзделген
Line 569 ⟶ 470:
[[ҚР]] [[Парламент|Парламентінің]] депутаттар тобының [[Қ]]Р Президентін кезекті
сайлауының мерзімін белгілеу мақсатымен ҚР Конституциялық
Кеңеске [[ҚР]] Конституциясының 94 баптағы 1 тармағы мен 41
стан, 2005 ж. 25 тамыз).
</ref>
Line 579 ⟶ 479:
ҚР Президентін сайлауы өтті. Кезекті
мерзімге [[Президент ]]болып [[Н. Ә. Назарбаев]] сайланды. Оған 6 млн.
147 мың 517 қазақстандықтар, немесе сайлауға қатысқан
стан, 2005 ж. 8 желтоқсан).
</ref>
| |||