Бөлүк Герей: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш «Қырым хандығының қалғайлары» деген санатты қосты (HotCat құралының көмегімен) |
|||
96-жол:
== Өмірбаяны ==
Бастапқыда Бөлүк Герей Астрахан ханының сарайында тәрбиеленген. 1545 жылы Қырым ханы [[Астрахан|Астраханды]] қоршауға алып, басып алады. 10 жасар ханзада Бөлүк Герейді [[I Сахиб Герей|Сахиб Герей]] Қырымға апарып, хан сарайында тәрбиелейді.
1549 жылы наурызда 38 жастағы Қазан ханы Сафа Герей түсініксіз жағдайда қайтыс болды. Оның үш ұлы болды: Бөлүк Герей, Мүбарак Герей және [[Өтеміс Герей]]. Небәрі екі жасар Өтеміс қана әкесінің қасында Қазанда болған. Үлкен ұлдары Бөлүк пен Мубарак Қырым ханы [[I Сахиб Герей|I Сахиб Герейдің]] сарайында тұрды.
Сафа Герей қайтыс болғаннан кейін Қазан бейлері Қырым ханы I Сахиб Герейге хабаршы жіберіп, [[Сафа Герей|Сафаның]] үлкен ұлы Бөлүк Герейді [[Қазан (қала)|Қазан]] хан тағына отырғызуды өтінеді. Өзінің бір ұлын Қазан тағына отырғызғысы келген I Сахиб кәмелет жасына толмағандығын сылтауратып Бөлүк Герейді Қазанға жіберуден бас тартады. Хан жарлығымен Бөлүк пен Мүбарак ханзадалар [[Інкерман]] бекінісінде қамауда болды.
1551 жылы Османлы сұлтаны [[I Сүлеймен|Сүлеймен]] өзіне жарамсыз болған I Сахиб Герей ханды орнынан алып, оның інісі Дәулет Герейді жаңа хан етіп тағайындау туралы шешім қабылдады. Осы кезде I Сахиб үлкен әскермен Қырымнан Кавказға жорыққа аттанды. Жаңа хан [[I Дәулет Герей]] түрік жаңа шеріктерінің үлкен жасағымен Көзлевке түсіп, тез арада [[Бақшасарай|Бақшасарайды]] басып алды. I Дәулет ағайынды Бөлүк пен Мүбарак Герейлерді Інкерман зынданынан босатуды бұйырды. Жаңа хан Бөлүк Герейге қарт I Сахиб Герейді өлтіруді бұйырды. Бөлүк Герей жаңа шеріктер жасағымен [[Таман (қала)|Таманға]] келіп, тақтан айырылған ханды өзі өлтірді.
I Дәулет Герей хан алдымен туысы Бөлүк Герейді өзіне жақындатып, хандықта ханнан кейінгі екінші тұлға - қалғай етіп тағайындайды. Алайда хан көп ұзамай оның «бір жаман ниеті бар» деп күдіктеніп, қанжарымен өз қолымен өлтірді.
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
| |||