'''Мақсат''' — белгілі бір межеге [[қол]] жеткізуге бағытталған әрекеттің ой-санадағы көрінісі. Мақсат [[ойлау]] нәтижесінде болашақты алдын ала [[болжау]] арқылы туатын [[мұрат]], ішкі қозғаушы күшті білдіреді. Мақсатқа жету үшін әр түрлі іс-әрекеттер мен қимылдар жасалады. Мақсат түрлері: 1) [[нақтылы мақсат]] — [[Іс-әрекет|іс-әрекеттің]] тікелей нәтижесі, заттың бейнесі; 2) [[абстрактілі мақсат]] — [[талаптану]], яғни жалпыға бірдей игілікті [[көксеу]] және соған жету үшін [[қызмет ету]]. Мақсат ежелгі гректердің [[табиғат]][[Философия|философиясында]] әлемдік ақыл-ой заңдылығы жөніндегі ілімге байланысты зерттелді. Олар мақсатты адамдардың іс-әрекетін бейнелейтін ұғым ретінде қарастырылып, өзара күрделі қатынаста болатын бірнеше түрін анықтады. [[Сократ]] әрбір жеке қимылдың мақсаты осы жеке мақсаттарға ішкі түрткі болатын түпкілікті немесе жалпы мақсат дейді. [[Аристотель]] заттар мен құбылыстардың ішкі мәні, белгілі мақсатта өмір сүруі адамға ғана емес, бүкіл дүниеге тән [[қасиет]] деп түсіндіреді. [[Кант]] мақсатты адамдар әрекетінің нәтижесі ретінде қарады. Сондықтан, мақсаттың логикалық, танымдық мәселелерін адам өмірінің негізгі мәселесі ретінде, этикалық-гуманистік іліммен байланыста зерттеді. [[Гегель]] мақсатты “[[Өзіндік сана|өзіндік”]]“өзіндік” және “өзі үшін” деген принциппен екіге бөліп, біріне табиғаттың белгілі бір мақсатқа бағынып өмір сүруін жатқызса, екіншісіне саналы түрде іске асатын, адамдар әрекетіне тән құбылыстарды жатқызды.
<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том</ref>
