|
==Түрлері==
Құтандар құтан тұқымдасына жатады, сонымен қатар бұл топқа ашықауыз құтандар мен ябирулар да кіреді. Құтандар Антарктидадан басқа әлемнің барлық аймақтарында кездеседі. Әсіресе, әлемнің тропиктік аймақтарында көп болады. Құтандардың 18 түрі белгілі, олар – сұр құтан, Африка құтаны, үнді құтаны, Америка құтаны, үнді ашықауыз құтаны, ақбауыр құтан, түкті мойынды құтан, ақ мойынды құтан, Африка ашықауыз құтаны, магуари құтаны, азиаттық құтан, ақ құтан, қара құтан, қара тұмсықты құтан, көкқұтан, ябиру, ява марабуы, үлкен үнді марабуы және африкалық марабу.
==Көкққұтан==
Бұл құс Еуропа, Азия және Африкада таралған. Қазақстанда Сырдарияда, Балқашта, Зайсанда, Ертісте, Каспийдің солтүстігінде кездеседі. Тұрқы 1 м-дей, тұмсығы ұзын, қызыл түсті. Аяқтары ұзын, қара айдары бар, басы мен мойны ақ, мойнында қара дақ бар.
==Америка құтаны==
Америка құтаны – Солтүстік Америкада кездесетін жалғыз құтан. Олар – ұзын күшті тұмсығы бар, басы түксіз үлкен құтандар. Ересек америкалық құтандардың биіктігі 83114 см, қанатын жайғанда ұзындығы 147180 смге жетеді. Олар таяз батпақтардың жанын мекендеп, уақыттарының көп бөлігін сонда балықтарды, шаяндарды, құрбақаларды және басқа да кішкентай жануарларды жеумен өткізеді. Ұрпақ әкелу мерзімі кезінде америкалық құтандар 200 кгға дейін балық жейді.
==Ақ құтан==
Ақ құтан – басы мен денесі ақ қауырсынды, ал қанаттары қара қауырсынды болып келетін әдемі құс. Олардың ұзын түксіз аяқтары және де қызыл үшкір тұмсықтары болады. Жас ақ құтандардың тұмсығы қара және аяқтары түсті болып келеді. Ақ құтандар – жыл құстары. Қазақстанға наурыз айында ұшып келеді де, қазан айында жылы жаққа ұшып кетеді. Кейбір ақ құтандар Қазақстанның оңтүстігіндегі қатпайтын өзендердің бойында қыстап қалады. Қазір олардың қатары сиреп бара жатқандықтан, оларды тек Оңтүстік Қазақстан, Жамбыл облыстарынан кездестіруге болады.
==Африка құтаны==
Африка құтандары Замбия, Зимбабве және Мадагаскардың таяз көлдерін, батпақты жерлерін, жағалау мүйістері мен шалғындарын мекендейді. Бұлар сары тұмсықты. Бұл құстар – жартылай орын ауыстырғыш құстар, олар мекен ету орталарын су мен балықтың жеткіліктілігіне байланысты өзгертеді. Бұл құтандар топ болып өмір сүреді. Әдетте, бір топта 1020 жұп болады. Кейбір топтарға тіпті 50 жұпқа дейін кіреді.
Ақбауыр құтан
Ақбауыр құтан – Африка мен Араб түбегінің жергілікті кішкентай құтаны. Бұл құтандар ашық жайылымдарды, шабындықтарды және алқаптарды мекендеп, сонда шегіртке, тарақан, көк шегіртке және инелік секілді шабындық жәндіктерімен қоректенеді. Ақбауыр құтандар, сонымен қатар, кішкентай сүт қоректілермен, жорғалау шы-лармен қоректене береді. Олар ылғалды жерлерге кел генде балық, шаян және моллюс-каларды да жеуі мүмкін.
== Дереккөздер ==
|
