Мольер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
|||
1-жол:
{{Тұлға|Есімі=Мольер|Ұлты=[[Француздар|Француз]]|Қолтаңбасы=Firma de Moliere.jpg|Балалары=Луи (1664–1664)<br/>
Мария Мадлен (1665–1723)<br/>
Пьер (1672–1672)|Жұбайы=Арманда Бежар|Анасы=Мария Поклен-Крессе|Әкесі=Жан Поклен|Мансабы=Драматург, Актер, Ақын, Жазушы, Комедиограф|Азаматтығы=[[File:Royal Standard of the King of France.svg|22px|border]] Франция патшалығы|Шынайы есімі={{Lang-fr|Molière}}|Қайтыс болған жері={{Қайтысболғанжері|Париж|Парижде}}, Франция патшалығы|Туған жері={{туғанжері|Париж|Парижде}}, Франция патшалығы|Қайтыс болған күні=17.02.1673|Туған күні=15.01.1622|Туған кездегі есімі=Жан-Батист Поклен|Сурет атауы=Никола Миньяр жасаған Мольердің портреті. 1658.ж|Сурет=Molière - Nicolas Mignard (1658).jpg|Commons=Molière}}[[Сурет:Pierre Mignard - Portrait de Jean-Baptiste Poquelin dit Molière (1622-1673) - Google Art Project (cropped).jpg|thumb|'''Мольер''', Жан Батист Поклен(15.1.1622 – 17.2. 1673, [[Париж]])
]]
[[Сурет:Moliere-Rue de Richelieu.JPG|thumb|left|Париж көшесіндегі Мольер ескерткіші]]
'''Мольер'''
▲[[Клермон колледж]]інде оқып (1639), театр актері болған. Мольер халық театрының үздік дәстүрі мен классицизм тәжірибесіне сүйене отырып, “жоғарғы комедия” типін құрды. Онда қоғамның әлеум. ұсқынсыз жақтары әшкереленді. Оның “Махаббат машақаты” (1656) атты комедиясына характерлерді типтендіре отырып, кейіпкерлерді даралау, сахнаға өмір тынысын дарыту сияқты көркемдік өлшемдер тән. “Әлін білмеген әлек” (1655) шығармасында халықтың сарқылмас күш-жігерінің, даналығының көрінісі ретінде Маскариль қызметшінің бейнесі сомдалды, ол қызметшілер образы галереясының бастауы болды. Мольер комедиялары классицизмнің биігінен көрінді. Ол Корнельдің “Никомед” трагедиясын (1658), “ұашық болған доктор” комедиясын сахналады. Мольер қойылымдары комедия жанрын психол. тебіреніспен, адамгершілік ізденістермен байытты, өнер құдіретіне астамшылықпен қарауға соққы берді (“Күлкілі жамандықтар”, 1659). Мольердің “Зайыптар мектебіндегі” (1662) Арнольф образы арқылы озбырлық іс-әрекет әшкереленді. Бұл шығарма демократтар тарапынан қолдау тапқанымен, ақсүйектер, керітартпа әдебиетшілер мен актерлердің қарсылығына ұшырады. Бұған жауап ретінде “Зайыптар мектебінің сыны” (1663), “Версальдық экспромт” (1663) атты екі қысқа пьеса сахналанды.
== Шығармалары ==
“Тартюф” (1664), “Дон Жуан” (1665), “Мизантроп” (1666) комедиялары арқылы дами түсті. Бұлар жалған намыс, рухани құлдырау, екіжүзділік пен аристократтық дөрекілікке қарсы бағытталды. Әсіресе “Сараң” (1668) шығармасы француз комедиясын биік деңгейге көтерді. Қазақ тілінде оның “Сараң” (аударған Ә.Қоңыратбаев 1935, ұ.Мүсірепов 1952), “Скапеннің айласы” (1938) комедиялары сахналанды.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев — Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы|Қазақ энциклопедиясы»]]
== Толығырақ==
| |||