Мантия: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
|||
2-жол:
'''Мантия''', [[Жер мантиясы]] (грекше ''mantіon'' — жамылғы), Жердің қыртысы мен ядросының аралығында орналасқан [[геосфера]]. Жер көлемінің 83%-ын, массасының 2/3-ін алып жатыр. Температурасы 2000 — 2500°С. Жоғарғы мантияның қалыңдығы 800 — 900 км, төменгі мантияның шекарасы 2900 км тереңдікте орналасқан. Болжал бойынша мантия құрамы ауыр минералдарға бай, негізінен, [[магний]] мен [[темір]]ден тұрады. [[Астеносфера]] қабатынан басқа мантиядағы заттар қатты кристалдардан құралған. [[Мантия]] [[тектоникалық қозғалыстар]]мен, [[магмалық]], [[жанартаулық]], т.б. процестермен тығыз байланысты.
<ref>[[Қазақ энциклопедиясы]] 6 том</ref>
Сейсмикалық толқындардың жер мантиясының қимасынан өту жылдамдығы да қима деңгейінің терендігіне тікелей байланысты. Нақ осы байланыс негізінде, яғни сейсмикалық толқындардың мантия қимасынан өту жылдамдығындағы өзгерістерді саралау нотижесінде Ж.м. шартты түрде үш бөлікке бөлінген: жоғарғы мантия, немесе В облысы — [[Мохоровичич]] жоне [[Голицын]] жазықтықтарының аралығы; төменгі мантия, немесе мантияның '''Д облысы''' (кейде "45 градусты даралану деңгейі" деп аталады), шамамен 950 км терендік пен жер ядросы жабынының (2900 км терендік) аралығын қамтиды; алмасу белдемі деп аталатын мантияның ортаңғы бөлігі (мантияның С облысы) Голицын жазықтығы мен "45 градусты даралану деңгейінің" аралығына орналасқан.<ref> Қазак тілі терминдерінің салалык ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған —
түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі,
педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығьшьщ л а у р е а т ы А.Қ.Қүсайьшов —
Алматы: "Мектеп" баспасы" Ж А Қ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1, ӀSВN 9965-16-512-2</ref>
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
| |||