Тасбақалар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ Тег: Disambiguation links |
Өңдеу түйіні жоқ Тег: Disambiguation links |
||
18-жол:
'''Тасбақалар''' ({{lang-la|Testudines}}) – [[бауырымен жорғалаушылар]] отрядының бірі. [[Триас]] кезеңінен белгілі, [[котилозаврлар]]дан шыққан деген пікір бар. Қазір тіршілік ететін Тасбақалардың 250-ге жуық түрін 12 тұқымдасқа, 2 кейде 5 отряд тармағына біріктіреді. Тасбақалар барлық [[құрлық]][тарда (тек [[Антарктида]]да кездеспейді), негізінен тропиктік және [[субтропиктер|субтропиктік]] аймақтарда таралған, әр [[тұқымдас]]тың өзінің таралу орталықтары мен көбірек кездесетін жерлері бар. Тасбақалар ыстық [[шөл]]ді жерлерді, тропиктік ормандарды, тау беткейлерін, [[өзен]], [[көл]], [[батпақ]], елді мекендер маңын, теңіз жағалауларын, [[мұхит]]тарды мекендейді. [[Суық]] және [[құрғақшылық]] кезде [[қыс]]қы, кейде [[жаз]]дық ұйқыға кетеді.
Тасбақалардың ерекшелігі денесі [[сүйек]]ті-[[мүйіз]]ді не сүйекті-терілі [[сауыт]]пен қапталған. Арқа [[сауыт]]ын [[карапакс]], ал бауыр сауытын [[пластрон]] деп атайды. [[Сауыт]]ының ұзындығы 12 см-ден 2 м-ге дейін жетеді. [[Карапакс]] [[тері]]ден дамыған сүйек тақташықтарынан тұрады; оның ішкі бетіне [[омыртқа]] қанаттары және [[қабырға]]лар бекиді. Пластронның тақташықтары бұғана мен құрсақ [[қабырға]]ларынан құралған. Екі [[сауыт]]тың біріккен жері тарамыс [[сіңір]]мен қозғалмалы түрде не [[сүйек]]тері кірігіп жалғасады. Екі [[сауыт]] арасынан Тасбақалардың [[бас]]ы, [[мойын|мойны]], аяқтары шығып тұрады, қауіп төнгенде бұларды [[сауыт]] ішіне жиып алады. [[Көру]],
Тасбақалардың [[Қазақстан]]да 2 тұқымдасы: [[тұщы су]] тасбақалары және [[құрлық тасбақалары]], олардың бір-бірден түрлері ([[батпақ тасбақасы]]) бар. Екінші тұқымдастың жалғыз түрі – [[дала тасбақасы]] республиканың оңтүстігінде таралған. 38 түрі мен түр тармағы қорғауға алынып, [[Халықаралық табиғат қорғау
== Қорегі ==
Тасбақалар негізінен
== Жұмыртқалары мен балалары ==
29-жол:
== Тасбақалардың өміршеңдігі ==
Тасбақалар – ұзақ жасайтын [[жануарлар]]. Көптеген тасбақалардың 150 жылдан астам уақыт өмір сүретіндігі туралы жазбалар бар. Туи Малила ең ұзақ өмір сүрген тасбақа болды. Ол 1965 жылы 188 жасында өлген.
== Сауыттары ==
{{wikify}}
|