Қосмекенділер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Reverted
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Reverted
39-жол:
==Қосмекенділер==
Кейбір жануарлар суда да, құрлықта да тіршілік етуге қабілетті. Әдетте құрлықты мекендейтін, алайда суда көбейетін салқынқанды,төртаяқты жануарларды «қосмекенділер» дейді. Бұл омыртқалы жануарлардың қатарына бақа, аяқсыз «қосмекенді» және саламандра жатады. Қосмекенділер бауырымен жорғалаушыларға ұқсас, алайда бауырымен жорғалаушылар сүтқоректілер мен құстар секілді амниоттар (гр. amniota – амниоттар, қағанақтылар) қатарына жатқызылады. Қосмекенділер дүниеге келгенде суда тыныс алу мүмкіндігіне ие болса, есейген кезде ауамен дем алатын деңгейге жетеді. Алайда кейбір қосмекенділер жас күйіндегі суда тыныстау қабілетін мәңгі сақтайды. Мысалы, протейлер-де суда тыныстауға мүмкіндік беретін желбезектері ересек кезінде де сақталады. Көптеген қосмекенділердің суда жұмыртқалайтыны белгілі. Дегенмен де қосмекенділердің барлық жұмыртқалары өнім бермейді. <ref>https://adebiportal.kz/web/viewer.php?file=/upload/iblock/e26/e26593eb34c4147d5e7df84590e30c6d.pdf&ln=kz</ref>
 
==Қосмекенділердің анатомиясы==
Қосмекенділердің көпшілігі терілері арқылы сумен және ауамен газ алмасады. Тері арқылы дем алу үшін олардың тамырланған терісінің беткі қабаты ылғалданып, әрдайым бірқалыпты оттегі мөлшерін сақтап тұруы қажет. Суда тіршілік ететін қосмекенділер – титакакалық ысқырғыш бақа мен америкалық саламандра секілді, денесі арқылы тыныс алады. Дегенмен өкпесі жоқ саламандраның жүрекше қалқасы да болмайды. Өзге қосмекенділерге ұқсамайтын өте кішкене аяқсыз кoсмекенділерде жүрекше қалқасы бар. Қазақстанда қосмекенділердің оннан аса түрі мекен етеді. <ref>https://adebiportal.kz/web/viewer.php?file=/upload/iblock/e26/e26593eb34c4147d5e7df84590e30c6d.pdf&ln=kz</ref>
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}