Латын Америкасы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш ЛАТЫН АМЕРИКАСЫ дегенді Латын Америкасы дегенге жылжытты
шӨңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{Infobox Continent
|image = [[File:Latin America (orthographic projection).svg|190px]]
|area = {{convert|21,069,501|km2|abbr=on}}
|population = 580,086,590 (countries) + 12&nbsp;m aprox (dependencies)<ref name="CIA - The World Factbook"/>
|density = {{convert|27|/km2|abbr=on}}
|GDP = <!--what happened here?-->
|demonym = ''[[Latin Americans|Latin American]]'', ''[[Americas|American]]''
|countries = 20
|dependencies = 10
|languages = [[Spanish language|Spanish]], [[Portuguese language|Portuguese]], [[Quechua languages|Quechua]], [[Mayan languages]], [[Guaraní language|Guaraní]], [[French language|French]], [[Aymara language|Aymara]], [[Nahuatl]], and others.
|time = [[UTC-2]] to [[UTC-8]]
|cities = <!--Cities usually refer to the whole metropolitan area, not only the "city proper"--><ref name="forstall">R.L. Forstall, R.P. Greene, and J.B. Pick, [http://www3.interscience.wiley.com/journal/122302376/abstract Which are the largest? Why lists of major urban areas vary so greatly], ''Tijdschrift voor economische en sociale geografie'' '''100''', 277 (2009), Table 4</ref><br />1.{{Flagicon|Mexico}} [[Mexico City]]<br /> 2.{{Flagicon|Brazil}} [[São Paulo]]<br /> 3.{{Flagicon|Argentina}} [[Buenos Aires]]<br />4.{{Flagicon|Brazil}} [[Rio de Janeiro]] <br />5.{{Flagicon|Peru}} [[Lima]]<br />6.{{Flagicon|Colombia}} [[Bogotá]]<br />7.{{Flagicon|Chile}} [[Santiago de Chile|Santiago]]<br />8.{{Flagicon|Brazil}} [[Belo Horizonte]]<br /> 9.{{Flagicon|Mexico}} [[Guadalajara (Jalisco)|Guadalajara]]<br />10.{{Flagicon|Venezuela}} [[Caracas]]<br />
}}
[[File:Latin America (orthographic projection).svg|thumb|Латын Америкасының шекарасы]]
'''Латын Америкасы''' – [[Солтүстік Америка|Солтүстік Американың]] оңтүстік бөлiгi ([[Рио-Браво-дель-Норте өзені|Рио-Браво-дель-Норте өзенінің]] оңтүстігінен бастап бүкiл [[Орталық Америка]] мен [[Вест-Индия аралдары|Вест-Индия аралдарын]] қамтиды) мен бүкiл оңтүстік Америка аумағындағы елдердің жалпы атауы. Жалпы аумағы 22,8 млн. км2. Халқы 479 млн. адам. 15 – 16-ғасырларда қазіргі Латын Америкасы аумағында өмір сүріп жатқан жергілікті тайпаларды ([[Колумб]] үндістер деп атаған) [[Испания]] және [[Португалия]] жаулап алып, [[отар елдер|отар елдерге]] айналдырды. 1810 – 26 ж. тәуелсiздiк жолындағы соғыстар нәтижесiнде Америкадағы барлық отарлар Испаниядан бөлiнiп шықты. 1822 ж. [[Бразилия]] Португалиядан бөлiндi. Осыдан кейiн Латын Америкасында дербес мемлекеттер құрыла бастады. Қазiр Латын Америкасында 33 мемлекет және [[Франция]], [[Нидерланд]], АҚШ-тың бiрнеше тәуелдi аумақтары орналасқан. Олар: [[Антигуа]] және [[Барбуда]], [[Аргентина]], [[Багам аралдары]], [[Барбадос]], [[Белиз]], [[Боливия]], [[Бразилия]], [[Венесуэла]], [[Гаити]], [[Гайана]], [[Гватемала]], [[Гондурас]], [[Гренада]], [[Доминика]], [[Доминикан Республикасы]], [[Колумбия]], [[Коста-Рика]], [[Куба]], [[Мексика]], [[Никарагуа]], [[Панама]], [[Парагвай]], [[Перу]], [[Сальвадор]], [[Сент-Китс]] және [[Невис]], [[Сент-Люсия]], [[Сент-Винсент]] және [[Гренадина]], [[Суринам]], [[Тринидад]] және [[Тобаго]], [[Уругвай]], [[Чили]], [[Эквадор]], [[Ямайка]]. Ұлттық құрамы өте күрделi этникалық және тарихи процестерден өткен (еуропалықтардың ұрпақтары, [[үндiстер]], [[метистер]], [[негрлер]], [[мулаттар]], т.б.). Мұнда ресми және мемлекеттік тiл ретiнде негiзiнен [[испан тiлi]], ал Бразилияда – [[португал тiлi]], Гаитиде – француз тiлi, Суринамда – нидерланд (голланд) тiлi саналады. Одан басқа 14 кiшi мемлекет, Ямайка мен Багам аралдары халықтары ағылшын тiлiнде сөйлейдi. Жалпы халықтың 10%-на жуығы үндiс және жергiлiктi диалектiнi қолданады.<ref>[[Балалар Энциклопедиясы]], 6 том.</ref>
==Туризм==
 
{| class="wikitable sortable" style="text-align: right"
 
|- bgcolor=#ececec
|+'''Performance indicators for international tourism in Latin America'''
! Country
! International <br /> tourist <br /> arrivals <br />2009<ref name=WTO2010/> <br /> Millions of [[United States dollar|USD]]
! International <br /> tourism <br /> receipts <br />2009<ref name=WTO2010/> <br /> Millions of [[United States dollar|USD]]
! Receipts per <br />arrival (2)/(1)<br />2009<br />(USD/Tourist)
! Receipts <br /> per capita<br />2009<ref name=WTO2010/><ref>[http://www.photius.com/rankings/population/population_2009_0.html Population of 2009]</ref><br />[[USD]]</small>
! Revenues as %<br /> of exports<br />goods and<br />services<ref name="BID2006"/><br /><small>2003</small>
! Tourism<br />revenues<br /> as %<br /> [[GDP]]<ref name="BID2006"/> <br /><small>2003</small>
! % Direct &<br /> indirect<br />employment<br />in tourism<ref name="BID2006"/><small><br />2005</small> || World<br />Ranking<br />Tourism<br />Compet.<ref name=TTCI2011/><br />[[Travel and Tourism Competitiveness Report|TTCI]]<br /><small>2011</small>
! Index<br />value <br />[[Travel and Tourism Competitiveness Report|TTCI]]<ref name=TTCI2011>{{cite web| url =http://www3.weforum.org/docs/WEF_TravelTourismCompetitiveness_Report_2011.pdf| author=Jennifer Blanke and Thea Chiesa, Editors |year = 2011 | title = Travel & Tourism Competitiveness Report 2011 | publisher = [[World Economic Forum]], Geneva, Switzerland|accessdate=2011-03-14}}</ref><br /><small>2011</small>
|-
| align="left" | {{ARG}} || 4,329 || 3,916 ||905 || 96 || 7.4 || 1.8 || 9.1 || 60 || 4.20
|-
| align="left" | {{BOL}} || 671 || 279 || 416 || 29 || 9.4 || 2.2 || 7.6 || 117 || 3.35
|-
| align="left" | {{BRA}} || 4,802 || 5,305 || 1,105 || 27 || 3.2 || 0.5 || 7.0 || 52 || 4.36
|-
| align="left" | {{CHL}} || 2,750 || 1,568 || 570 || 94 || 5.3 || 1.9 || 6.8 || 57 || 4.27
|-
| align="left" | {{COL}} || {{n/a}} || 1,999 || {{n/a}} || 44 || 6.6 || 1.4 || 5.9 || 77 || 3.94
|-
| align="left" | {{CRI}} || 1,923 || 2,075 || 1,079 || bgcolor=#ccffcc|'''488''' || 17.5 || 8.1 || 13.3 || 44 || bgcolor=#ccffcc| '''4.43'''
|-
| align="left" | {{CUB}} || 2,405 || 2,080 || 865 || 181 || {{n/a}} || {{n/a}} || {{n/a}} || {{n/a}} || {{n/a}}
|-
| align="left" | {{DOM}} || 3,992 || 4,065 || 1,018 || 421 || bgcolor=#ccffcc|'''36.2''' || bgcolor=#ccffcc|'''18.8''' || bgcolor=#ccffcc|'''19.8''' || 72 || 3.99
|-
| align="left" | {{ECU}} || 968 || 663 || 685 || 45 || 6.3 || 1.5 || 7.4 || 87 || 3.79
|-
| align="left" | {{SLV}} || 1,091 || 319 || 292 || 44 || 12.9 || 3.4 || 6.8 || 96 || 3.68
|-
| align="left" | {{GTM}} || 1,392 || 820 || 589 || 61 || 16.0 || 2.6 || 6.0 || 86 || 3.82
|-
| align="left" | {{HTI}}'''*''' || {{n/a}} || {{n/a}} || {{n/a}} || 12'''*''' || 19.4 || 3.2 || bgcolor=#ffffcc| '''4.7''' || {{n/a}} || {{n/a}}
|-
| align="left" | {{HND}} || 870 || 611 || 702 || 78 || 13.5 || 5.0 || 8.5 || 88 || 3.79
|-
| align="left" | {{MEX}} || bgcolor=#ccffcc| '''21,454''' || bgcolor=#ccffcc| '''11,275''' || 526 || 101 || 5.7 || 1.6 || 14.2 || bgcolor=#ccffcc|'''43''' || bgcolor=#ccffcc|'''4.43'''
|-
| align="left" | {{NIC}} || 932 || 346 || 371 || 59 || 15.5 || 3.7 || 5.6 || 100 || 3.56
|-
| align="left" | {{PAN}} || 1,200 || 1,483 || bgcolor=#ccffcc|'''1,236''' || 441 || 10.6 || 6.3 || 12.9 || 56 || 4.30
|-
|align="left" | {{PRY}} || bgcolor=#ffffcc| '''439''' || bgcolor=#ffffcc|'''112''' || bgcolor=#ffffcc| '''255''' || bgcolor=#ffffcc| '''16''' || 4.2 || 1.3 || 6.4 || bgcolor=#ffffcc|''' 123''' || bgcolor=#ffffcc| '''3.26'''
|-
| align="left" | {{PER}} || 2,140 || 2,046 || 956 || 69 || 9.0 || 1.6 || 7.6 || 69 || 4.04
|-
| align="left" | {{URY}} || 2,055 || 1,311 || 638 || 375 || 14.2 || 3.6 || 10.7 || 58 || 4.24
|-
| align="left" | {{VEN}} || {{n/a}} || 788 || {{n/a}} || 29 || bgcolor=#ffffcc| '''1.3''' || bgcolor=#ffffcc| '''0.4''' || 8.1 || 106 || 3.46
|}
==Пайдаланылған cілтемелер==
<references/>
Line 9 ⟶ 74:
 
{{wikify}}
[[Category:География]]
[[Category:Латын Америкасы| ]]
 
[[af:Latyns-Amerika]]
[[ar:أمريكا اللاتينية]]
[[an:America Latina]]
[[arc:ܐܡܪܝܩܐ ܠܐܛܝܢܝܬܐ]]
[[frp:Amèrica latina]]
[[ast:América Llatina]]
[[az:Latın Amerikası]]
[[bm:Latino Amerika]]
[[bn:লাতিন আমেরিকা]]
[[zh-min-nan:Latin Bí-chiu]]
[[be:Лацінская Амерыка]]
[[be-x-old:Лацінская Амэрыка]]
[[bs:Latinska Amerika]]
[[br:Amerika Latin]]
[[bg:Латинска Америка]]
[[ca:Amèrica Llatina]]
[[cv:Латин Америки]]
[[ceb:Amerikang Latino]]
[[cs:Latinská Amerika]]
[[cy:America Ladin]]
[[da:Latinamerika]]
[[de:Lateinamerika]]
[[et:Ladina-Ameerika]]
[[el:Λατινική Αμερική]]
[[es:América Latina]]
[[eo:Latin-Ameriko]]
[[ext:América Latina]]
[[eu:Latinoamerika]]
[[fa:آمریکای لاتین]]
[[hif:Latin America]]
[[fo:Latínamerika]]
[[fr:Amérique latine]]
[[fy:Latynsk-Amearika]]
[[ga:Meiriceá Laidineach]]
[[gd:Aimearaga-Laideannach]]
[[gl:América Latina]]
[[gan:拉丁美洲]]
[[ko:라틴 아메리카]]
[[hr:Latinska Amerika]]
[[id:Amerika Latin]]
[[ia:America latin]]
[[os:Латинаг Америкæ]]
[[is:Rómanska Ameríka]]
[[it:America Latina]]
[[he:אמריקה הלטינית]]
[[jv:Amérika Latin]]
[[kn:ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೇರಿಕ]]
[[ka:ლათინური ამერიკა]]
[[kw:Amerika Latin]]
[[sw:Amerika ya Kilatini]]
[[ku:Amerîkaya Latînî]]
[[lad:Amerika Latina]]
[[la:America Latina]]
[[lv:Latīņamerika]]
[[lt:Lotynų Amerika]]
[[jbo:la'ortu'a]]
[[hu:Latin-Amerika]]
[[mk:Латинска Америка]]
[[ml:ലാറ്റിൻ അമേരിക്ക]]
[[mr:लॅटिन अमेरिका]]
[[arz:امريكا اللاتينيه]]
[[ms:Amerika Latin]]
[[mwl:América Latina]]
[[mn:Латин Америк]]
[[nah:Latinixachitlān]]
[[nl:Latijns-Amerika]]
[[ja:ラテンアメリカ]]
[[no:Latin-Amerika]]
[[nn:Latin-Amerika]]
[[oc:America Latina]]
[[pnb:لاطینی امریکہ]]
[[pl:Ameryka Łacińska]]
[[pt:América Latina]]
[[kaa:Latın Amerika]]
[[ro:America Latină]]
[[ru:Латинская Америка]]
[[sco:Laitin Americae]]
[[stq:Latienamerikoa]]
[[sq:Amerika Latine]]
[[scn:Amèrica latina]]
[[simple:Latin America]]
[[sk:Latinská Amerika]]
[[sl:Latinska Amerika]]
[[sr:Латинска Америка]]
[[sh:Latinska Amerika]]
[[fi:Latinalainen Amerikka]]
[[sv:Latinamerika]]
[[tl:Latinong Amerika]]
[[ta:இலத்தீன் அமெரிக்கா]]
[[tt:Латин Америкасы]]
[[th:ลาตินอเมริกา]]
[[tr:Latin Amerika]]
[[uk:Латинська Америка]]
[[ur:لاطینی امریکہ]]
[[vec:Merica latina]]
[[vi:Mỹ Latinh]]
[[fiu-vro:Ladina-Ameeriga]]
[[war:Amerika Latina]]
[[yo:Amẹ́ríkà Látìnì]]
[[zh-yue:拉丁美洲]]
[[bat-smg:Luotīnu Amerėka]]
[[zh:拉丁美洲]]