Александр Грэхэм Белл: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Толықтырдым, мағынасын келтірдім
Тег: VisualEditor Mobile edit Mobile web edit
80-жол:
Бұл жарыста Александр Вестерн Юнион компаниясынан тым қалып қалды, олар 1872 жылы Джозефа Стернстің (''Joseph Stearns'') дуплексті телеграфына құқық алған еді. Бұл телеграф бір сыммен бір мезетте қарсы хабарлама жіберуге болатындай еді. 1874 жылы ол Томаса Эдисоннің (Thomas Edison) квадруплексті телеграфын сатып алды, бұл көрсеткіш екі есе өсті. Александр Белл өзінің тәжірибелері мен сынақтары үшін Бостондағы Чарльза Вильямстің (Charles Williams) шеберханасынан аспаптар мен материалдарға тапсырыс беретін. Телеграфты қайта қалпына келтіру мүмкін болмайтын, әртүрлі бөлшектері сынып қалатын. Шеберхананың ережесі бойынша клиент тапсырысты клеркке қалдырып кетуі керек болатын, ал клерк тапсырыстарды шеберлерге бөліп беретін. Бір күні шеберханада мынандай бір оқиға болды. Шеберхананың бір қызметкері Томас Ватсон (''Thomas Watson'') алты хабарламаны бір мезетте жіберуге есептелген телеграфты қалай жасауға болатынын түсіндіре бастаған бір клиенттің үстелге телеграф аппаратурасын қойғанын көреді. Сөйтіп Томас Ватсон Александр Беллдің жұмысына толық жұмыс күніне ауысып, оның өндірісінде компаньон атанады.
== Телефонды ойлап табуы және оны дамытуы ==
Сапар барысында ол ұлы физик [[Джозеф Генри]]<nowiki/>дің қабылдауына иеқабылдауында болды. Бай әңгімелерҚызу әңгіме барысында Александр Белл оған электр қуатын пайдаланып дыбысты беру туралы идеялары туралы айтып берді, тіпті тәжірибе жасап көрсетті. Генри мырза оған осы саладағы ғылыми жұмыстар туралы, тіпті неміс Филип Рейстің телефон аппараты туралы айтты. Джозеф Генри одан өзінің жаңалықтарын Смитсон институтының баспасөзінде жариялау керек пе, әлде Александр өзінің эксперименттерін логикалық қорытындыға келтіре ала ма деп сұрады. Александр Белл оның электромагнетизм саласында білімі жоқ екенін және оның сәттілігінесәтті шығатынына күмәнданатынын айтты.
 
Генри мырзаның бұл бөлігінде салада өзінің көңіл түсірерлік тәжірибесі болдыболған еді. Өз уақытында Майкл Фарадей өзінің физика саласындағы еңбектерін өзіненГенриден бұрын жариялады және Джозеф Генри айтқан жаңалықтарымен танымал болды. Тағы бір рет ол электр энергиясын пайдаланып сигнал беру туралы ғылыми зерттеулерін жариялады, бірақ құрылғы жұмыс істемеді, нәтижесінде [[Сэмюэл Морзе]] телеграф әкелген барлық байлық пен даңққа ие болды. Генри Мырза Александр Беллге өз жұмыстарын жарияламауға, тиімді сатуға болатын жұмыс істейтін құрылғыны алғанға дейін жұмыс істеуге кеңес берді. "Осы істі қолыңа ал!"— деп үндеді ол. Белл Генридің бұл сөздерсөздері оны басқаларға қарағанда жақсы шабыттандырғанын мойындады.<ref>https://telhistory.ru/telephone_history/inostrannye-izobretateli/aleksandr-greyam-bell/</ref>
[[Сурет:Опыт 2 июня 1875 года.png|нобай|575x575 нүкте|''Александр Беллдің 1875 жылы 2 маусымда сымдар арқылы дыбысты беру тәжірибесі. Үлгі схемасы.'']]
Александр Белл Бостонға келгенде, ол өзінің серіктесімен дыбысты сымдар арқылы тарататын құрылғыны ойлап табу идеясымен бөлісті. Бірақ Беллдің басты демеушілері [[Гардинер Хаббард]] пен [[Томас Сандерс]] оның күмәнді бастамаларына риза болмады. Олар одан мультиплексті телеграфпен жұмыс істеуді талап етті, содан кейін ол басқа жобалармен айналыса алды.
 
Бірақ 1875 жылы 2 маусымда оның тәжірибелері нәтиже берді. Александр мен Томас телеграф аппараттарын орнатқан кезде, олар контактілерді жауып тастады, ал Александр өзінің қабылдағышында әлсіз жаңғырықты естіді. Ол бұл дыбысты естіген бойда, сол кезде телеграф кілтін орнатқан Ватсонға қарай жүгірді және оның барлық параметрлері қабылдағышта жаңғырықпен жауап берді. Мұндай оқиғалар бұрын болған, бірақ оларға ешкім мән бермеген, бірақ Александр Белл бұл растауды өзінің болжамдары бойынша көрді, бұл дыбысты сымдар арқылы беруге болады. Осыдан кейін олар күні бойы дыбыстықдыбыспен тәжірибе жасады.
[[Сурет:Gallows-phone. 3rd of June, 1875. Replica.jpg|солға|нобай|400x400 нүкте|''"Дар ағашы" түріндегі телефонтелефоны, 3 маусым 1875 жыл. Реплика. Телефон Тарихы Мұражайының Экспонаты'']]
Сол күні Александр Белл Ватсон 1875 жылы 3 маусымда келесі күні жасаған телефон құрылғысының эскизін жасады. Бұл телефон өзінің формасында ілулі тұрған телефонға ұқсады және байланыс тарихшыларының жадында қалды. Бұл жолы олар әр түрлі бөлмелерге таралып, дыбыс әрең естілді, тіпті алдыңғы күндегіден де жаман еді. Уотсонның өзі бұл телефонды "ащы түңілу" деп атады, бірақ тәжірибелер ары қарай жалғасты.<ref>https://telhistory.ru/telephone_history/inostrannye-izobretateli/priklyucheniya-tomasa-vatsona/</ref>
 
Телефон Хаббард мырзаны қызықтырмады, сондықтан Белл оған құқықтардыңқұқықтарының бір бөлігін канадалық көршісі Джордж Браунға (''Джордж Браун)'' 500 долларға беруге шешім қабылдады. Келісім бойынша, ол Лондонға сапары кезінде Британдық патенттік бюроға өтініш беруі керек еді.
 
Күзде Александр Браун мырзадан оның ісін елемеген жаңалықты күтті. Гардинер Хаббард нәтижелерді талап етті, ал оның бәсекелестері де дыбысты беру құрылғысымен айналысып, нәтижелерге жақындады. Кем дегенде бір нәрсе жасау керек еді, бірақ Александр Белл Браунмен келісіммен байланысты болды. Содан кейін Хаббард мырза мәселені өз қолына алуға шешім қабылдады.
[[Сурет:Liquid transmitter. 10th of March, 1876. Replica.jpg|нобай|''Сұйық түрдегі таратқыш, 1876 жылы 7 наурызда патенттелген және алғаш рет 1876 жылы 10 наурызда сыналған. Реплика. Телефон Тарихы Мұражайының Экспонаты'']]
1876 жылы 14 ақпанда Хаббардтың әріптестерінің бірі, Бэйли және Поллок (Bailey & Pollok) заң кеңсесінің өкілі Энтони Поллок Ескендір Беллдің атынан телеграфты жетілдіруге патент алуға өтініш берді. Сол күні Вашингтондағы патенттік бюроға Уильям Болдвин (Уильям Д.Балдвин) келіп, Элиш Грейдің атынан сұйық таратқышқа патент алуға өтініш берді. Бұл екі сурет бір-біріне өте ұқсас болды, бұл Александр Беллдің біріншілігінебәсекесіне күмән тудырды.
 
Екі өтінімді зенас Фиск Уилбер мырза қабылдады. 19 ақпанда ол Поллок мырзаға Беллдің өтініші Грей мырзаның дизайнын көшіретінін жазды. Содан кейін Поллок пен Бэйли оның бастығы Эллис Спеарға жүгінуге шешім қабылдады (патенттердің Актинг Кеңесі, Эллис дауысы). 24 ақпанда олар оған сол күні өтінімдерді талдағанын жазды және Беллдің өтініші бірнеше сағат бұрын берілгенін анықтады. Спеар мырза Фиск Уилбердің шешімін жоққа шығарды және 25 ақпанда екі тарапқа да қақтығыс таусылдыаяқталды деп хабарланды.
 
[[1876 жыл|1876]] жылы 7 наурызда Александр Беллге №174465 патент берілді, ол тарихтағы ең қымбат патент ретінде таныладытанылды.
 
[[1876 жылдыңжыл]]<nowiki/>дың 10 наурызында Александр мен Томас Ватсон сұйық түрдегі таратқышпен тәжірибе өткізіп жатқан еді. Аңыз бойынша, екеуі екі бөлмеге бөлініп жұмыс жасап жатқан кезде, Александр батареядан шалбарына аяқ астынан қышқылды төгіп алады, сосын "Ватсон, бері келіңізші, сіз маған керексіз!" деп айғайлайды. Ватсон оның дауысын естімеді, бірақ қабылдағыштан алғаш рет сол сөзді естіді. Ол сол мезетте Беллдің бөлмесіне жүгіре кіріп "Мен сіздің әр сөзіңізді естідім!" деп айғайлады. Александр басында не болып жатқанын түсінбеді, ол өзінің күйіп қалған жарасын айтып жатыр еді, тәжірибенің табысты болғанын біліпестіп өзінің жарасы туралы ұмытып кетті. Сол уақыттан бастап күні-түні қабылдағыш пен таратқыштың орындарын ауыстырып не бір нәрселерді айтты, соның ішінде "Құдайым, патшайымды сақтай гөр" деген сөзді де ұмытпады.<ref name="автоссылка2">{{Cite web|lang=|url=https://telhistory.ru/telephone_history/inostrannye-izobretateli/priklyucheniya-tomasa-vatsona/|title=Приключения Томаса Ватсона|author=|website=Музей Истории Телефона|date=|publisher=telhistory.ru}}</ref>Сосын жұртшылық патентке өтінішті бергеннен кейін бір ай өткеннен кейін ғана неге айлап сөйлескені туралы сауалдар қойды, көпшіліктің сұрақтары кейін бұрынғыдан да көбейе түсті. [[Сурет:Alexander Graham Bell's Telephone Patent Drawing and Oath - NARA - 302052 (page 2).jpg|нобай|Александр Беллдің телефонға алған патенті 07.03.1876 жыл]]
== Телефон компаниясын құруы ==
{{Толықтыру}}