'''Сарықамыс қазаншұңқырыойпаты''' — [[Азия]]дағы ең үлкен [[тұйық]] [[ойпат]]тардың бірі. [[Өзбекстан]] мен [[Түрікменстан]] елдерінің аумағында, [[Арал]] т-нен оңт.-батысқа қарай 200 км қашықтықта жатыр. Ұзындығы 150 км шамасында, енді жері 90 км, түбінің таяз жері теңіз деңгейінен 45 м төмен. Ойыс пішіні сопақша келген. Оның бетін ертедегі көл шөгіндісі мен [[сор]] және [[үрме]] құм жапқан. [[Неоген]]нің аяғы және жоғ. төрттік дәуірінде пайда болды. Сарықамыс қазаншұңқырына [[Әмудария]] өз. құйғанда, көлге айналып, өзен қайтадан [[Арал]] т-не құйғанда, [[көл]] қазаншұқыры құрғап қалады. [[Әмудария]]ның суы соңғы рет Сарықамыс қазаншұңқырына 1878 жылдың жазында құйды. Қазір Сарықамыс қазаншұңқыры екі ойысқа бөлінген, бұларда көктемде [[қар]] суы жиналып, жазда олар құрғап, сорға айналады.