Сингония: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Жаңа бетте: '''Сингония''' (грекше syn — бірге, gonіa — бұрыш) — кристалдарды элементар ұяшықтарының симметриялық...
 
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Carbon lattice diamond.png|thumb|Куб тәрізді гаухар молекуласы]]
'''Сингония''' (грекше syn — бірге, gonіa — бұрыш) — кристалдарды элементар ұяшықтарының симметриялық белгісіне қарай бөлу. Кристалдардың сыртқы пішіндері бойынша бөлінетін 32 тобын кристаллогриялық класс деп атайды. Сингониялар ұяшықтардың а, в, с осьтері мен , ,  бұрыштарының арақатынастарымен сипатталады. Триклиндік сингонияда (abc; 90Ә) кристографиялық үш ось бір-біріне еңкіш орналасқан (грекше три — үш, клин — еңкейту); моноклиндік сингонияда (abc; 90Ә; 90Ә) бір осі еңкіш (моно — бір, клин — еңкейту), ал қалған екі осі тік орналасады. Ромбылық сингонияда (abc; 90Ә) кристалдардың көлденең қимасының пішіні көбіне ромб түрінде болады. Тригондық сингония (abc; 90Ә) деп аталуы кристалдың көлденең қимасы тең бұрышты үшкір, ал жақтары ромб пішінді болғандықтан. Мұны кейде ромбоэдрлік сингония деп те атайды. Тетрагондық сингонияда (abc; 90Ә) кристалдардың көлденең қимасы квадрат болып келеді, гексагондық С. (abc; 90Ә;120Ә) деп аталу себебі оған алты дәрежелі симметрия осі бар кристалдар жатады. Кубтық сингония (abc; 90Ә) симметриялық мүшесі ең көп жүйе. Жалпы минералдардың 38%-ы триклиндік пен моноклиндік, 23%-ы ромбылық, 10%-ы тригондық, 7,5%-ы гексагондық, 9,5%-ы тетрагондық, 12%-ы кубтық сингонияларда кристалданады.
'''Сингония'''<ref> Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология—
== Пайдаланған әдебиет==
Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2 </ref> (''грекше syn — бірге, gonia —бұрыш'') — [[Кристаллография|кристаллографиялық]] жүйе —қырлары арасындагы бұрыштардың жиынтығы бірдей кристалдарды біріктіретін жүйе.
*Барлығы 7 сингония сараланады: ''триклинді, моноклинді, ромбылы, тригонды, тетрагонды, гексагонды'' және ''текше сингониялар''.
 
== Пайдаланған әдебиет==
<references/>
 
[[Санат: Геология]]
{{stub}}
[[Санат: С]]
 
{{Stub:Геология}}
{{wikify}}
 
[[Санат:]]
[[cs:Krystalografická soustava]]
[[de:Kristallsystem]]
[[en:Crystal system]]
[[es:Sistema cristalino]]
[[et:Süngoonia]]
[[fr:Système cristallin]]
[[it:Sistema cristallino]]
[[ko:결정계]]
[[lv:Singonija]]
[[nl:Kristalstelsel]]
[[pl:Układ krystalograficzny]]
[[sk:Kryštálová sústava]]
[[sr:Кристалне системе]]
[[zh:晶系]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Сингония» бетінен алынған