Өзен аңғары: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш ӨЗЕН АҢҒАРЫ дегенді Өзен аңғары дегенге жылжытты
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
 
'''Өзен аңғары''' – негізінен өзендердің эрозиялық әрекеттерінің нәтижесінде пайда болатын жер бедерінің созылмалы пішіні. Өзен аңғары өзен бастауынан сағасына қарай бағытталып, ұзына бойына ирелеңдеп созылған. Оның қалыптасуы климаттық, эрозиялық, мұздық, тектоникалық процестер мен карстық (оқпалық) құрылыстарға тікелей байланысты. Өзен аңғарының элементтеріне оның табаны, тальвегі (фарватері), арнасы, жайылмасы, террасалары және аңғардың беткейлері мен жарқабағы (кемері) жатады. Көлденең қимасының сипатына қарай аңғарлар төмендегідей типтерге бөлінеді: 1) [[саңылау]] – терең, әрі тар аңғар; таулы аудандарда кездеседі; 2) [[каньон]] – құлама беткейлі терең аңғар, әдетте табаны тар, таудан шыға берісте немесе таулы өңірде кездеседі; 3) [[шатқал]] – терең жартасты тау аңғары, әдетте беткейлері шығыңқы келіп, төменгі тұсындағы құламасы ұлғая түседі; 4) трапецияға ұқсас – көбіне жазық келетін шығыңқы немесе түзу көлбеу пішінді кең аңғар; 5) астау тәрізді – беткейлері ойыс, баурайы біртіндеп көлбеу пішінге айналады. Жазықтағы өзендердің аңғарын шабындық ретінде және әртүрлі аңғар шабын дақылдарын өсіруге пайдаланады.
'''Өзен аңғары''' – негізінен [[өзен]]дердің [[эрозия]]лық әрекеттерінің нәтижесінде пайда болатын жер бедерінің созылмалы пішіні.
<ref name="source1">"Қазақ Энциклопедиясы"</ref>
 
== Пайдаланылған әдебиеттер ==
[[Өзен]] аңғары өзен бастауынан сағасына қарай бағытталып, ұзына бойына ирелеңдеп созылған. Оның қалыптасуы климаттық, эрозиялық, мұздық, тектоникалық процестер мен карстық (''оқпалық'') құрылыстарға тікелей байланысты. Өзен аңғарының элементтеріне оның табаны, тальвегі (''фарватері''), арнасы, жайылмасы, террасалары және аңғардың беткейлері мен жарқабағы (''кемері'') жатады.
<references/>
 
Көлденең қимасының сипатына қарай аңғарлар төмендегідей типтерге бөлінеді:
 
# [[саңылау]] – терең, әрі тар аңғар; таулы аудандарда кездеседі;
# [[каньон]] – құлама беткейлі терең аңғар, әдетте табаны тар, таудан шыға берісте немесе таулы өңірде кездеседі;
# [[шатқал]] – терең жартасты тау аңғары, әдетте беткейлері шығыңқы келіп, төменгі тұсындағы құламасы ұлғая түседі;
# трапецияға ұқсас – көбіне жазық келетін шығыңқы немесе түзу көлбеу пішінді кең аңғар;
# астау тәрізді – беткейлері ойыс, баурайы біртіндеп көлбеу пішінге айналады. Жазықтағы өзендердің аңғарын шабындық ретінде және әртүрлі аңғар шабын дақылдарын өсіруге пайдаланады.<ref name="source1">"Қазақ Энциклопедиясы"</ref>
 
== Пайдаланылған әдебиеттер ==
<references/>
 
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат: Ө]]
[[Санат:Ө]] [[Санат:Қазақ ұлттық энциклопедиясы]]
[[Санат: Ғылым]]
[[Санат: Су шаруашылығы]]
[[Санат: География]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Өзен_аңғары» бетінен алынған