Вавилон: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ
ш →‎Кіріспе бөлімін өңдеді: қате сөздерді өңдедім
Тег: 2017 қайнарын өңдеу
1-жол:
[[Сурет:Hammurabi's Babylonia RU.svg|thumb|right|250px|Б.з.д. 1792 жылы Хаммурапи билікке шыққаннан 1750 жылы қайтыс болғанға дейінгі Вавилон территориясын бейнелейтін карта]]
 
'''Вавилон''' ({{lang-la|Babylon}}, Аккадша: 𒆍𒀭𒊏𒆠, Шумерше: 𒆍𒀭𒊏𒆠 - KA2.DINGIR.RA -Bābili(m), яғни "[[Тәңір]]і қақпасы" деген мағынада, {{lang-grc|Βαβυλών}}) — <ref name="source1">Балалар энциклопедиясы, III-том</ref> [[Қос өзен]] бойындағы ежелгі мемлекет. Даму тарихы төрт кезеңге бөлінеді: 1) ерте Вавилон патшалығы (біздің заманымыздан бұрынғы 1894 – 1518); 2) касситтер дәуірі (біздің заманымыздан бұрынғы 1518 – 1204); 3) саяси құлдырау дәуірі (біздің заманымыздан бұрынғы 1204 – 626); 4) жаңа Вавилон патшалығы (біздің заманымыздан бұрынғы 626 – 538). Месопотамияның оңтүстік бөлігінде (қазіргі [[Ирак]] жері) біздің заманымыздан бұрынғы 2-мыңжылдықтың басында пайда болған бұл мемлекет өзінің басты қаласының атауымен аталды. Ол алғашында (біздің заманымыздан бұрынғыбұрын 24 – 22 ғасырлар) [[Аккад]] мемлекеті патшаларының, кейіннен Ур әулетінен шыққан (біздің заманымыздан бұрынғы 22 – 21 ғасырлар) патшалардың қол астына қарады. Біздің заманымыздан бұрынғы 1894 жылы аморит тайпасынан шыққан [[Сумуабум]] әулеті Вавилон патшалығының негізін қалады. [[Хаммурапи]] патша (біздің заманымыздан бұрынғыбұрын 1792 – 50) тұсында Вавилон нығайып, ірі мемлекетке айналды. Біздің заманымыздан бұрынғы 16 ғасырда елді касситтер жаулап алды. Касситтер дәуірінде сыртқы саясат айтарлықтай табысты болмады. Дегенмен, елдің шаруашылығы қайтадан өркендеп, жылқы өсіру жақсы дамыды. Касситтер әулеті құлағаннан кейін [[Навуходоносор І]] (біздің заманымыздан бұрынғыбұрын 1146 – 25) патша мен оның мұрагерлері тұсында Вавилон қайтадан күшейіп, [[Ассирия]] мен [[Элам]]ды өзіне бағындырды. Бірақ кейіннен патшаның билігі әлсіреп, бөлініп шыққан Ассирия мен Эламның жасаған шабуылдары шаруашылықты мүлдем құлдыратып жіберді. Ассирия әскерлері қаланы екі рет қиратты, бірақ екі ретінде де [http://u-s.kz/publ/ashy_saba_tar/tarikh/ezhelgi_vavilon/4-1-0-3568 Вавилон] қалпына келтірілді. Біздің заманымыздан бұрынғы 626 жылы халдей тайпасынан шыққан Набопаласар Ассириядан бөлініп, өзін Вавилонның патшасымын деп жариялады. Ол мидиялықтармен одақтасып, [[Ассирия]] патшалығын талқандады да, территориясын бөліп алды. Сөйтіп, Жаңа Вавилон кезеңі басталды. [[Навуходоносор ІІ]] (біздің заманымыздан бұрынғы 604 – 562) патша тұсында көптеген аймақтар жаулап алынды. Осы кезде Вавилонның [[экономика]]сы да күшейіп, Алдыңғы [[Азия]]дағы негізгі сауда орталығына айналды. Хаммурапи б.з.б. 1792-1750 жылдар аралығында патшалық етті.Навуходоносор ІІ өлгеннен кейін сарай төңкерістері болып, мидиялықтармен үздіксіз соғыс жүргізілді. Біздің заманымыздан бұрынғы 538 жылы парсылардың патшасы [[Кир ІІ]] Вавилонды басып алды. Осыдан кейін Вавилон патшалығы өзінің өмір сүруін мүлдем тоқтатты.<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9</ref>
 
== Вавилонның өрлеуі ==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Вавилон» бетінен алынған