Заң шығарушы билік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш «Парламент3.jpg» деген аластатылды, бұны Ортаққордың қатысушысы Martin H. жойған, себебі: Copyright violation: unfree image [[commons:Commons
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Заң шығарушы билік''' – демократиялық-құқықтық елдерде қалыптасқан мемлекеттік билікті тармақтарға бөлу принципіне сәйкес мемлекеттегі бірін-бірі теңестіретін үш биліктің бір тармағы; заң шығару өкілеттілігінің жиынтығы, сондай-ақ, осы өкілеттілікті жүзеге асырушы мемл.мемлекеттік органдар жүйесі. Заң шығарушы билік Конституциядан[[Конституция|конституциядан]] кейінгі жоғары заң күші бар нормативтік актілерді – заңдарды шығару құқығын түбегейлі иеленеді. Сондай-ақ, бірқатар елдерде заң шығарушы билікке бюджет пен қаржы заңдарын қабылдау құқығы және атқарушы биліктің – үкіметтің қызметіне бақылау жасау құқығы берілген. Демократиялық-құқықтық мемлекеттерде заң шығарушы билікті тек арнаулы заң шығарушы органдар ([[парламент]], [[федерация]] субъектілерінің заң шығарушы органдары) ғана емес, сонымен бірге [[референдум]] жолымен тікелей халықтың өзі, ал кейбір реттерде – өкілдік берілген немесе төтенше заң шығарушылық тәртіппен атқарушы билік органдары да жүзеге асыруы мүмкін. Парламенттік басқару пішімін қабылдаған елдерде (мыс., [[Түркия|Түркияда]]да) парламент заң шығарушы билік органы болып саналады, атқарушы билік заң шығарушы биліктің алдында жауапкершілік арқалайды. Ал кейбір мемлекеттердің конституцияларында заң шығарушы билік [[монарх]] пен парламентке немесе парламент палаталарына және парламенттің құрамдас бөлігі ретіндегі мемлекет басшысына бірдей тиесілі. [[Абсолюттік монархия|Абсолют монархиялық басқару пішімі]] сақталған елдерде заң шығарушы билікті тек қана монарх жүзеге асырады.

Қазақстан Республикасында заң шығарушы билікті жүзеге асыратын ең жоғары өкілетті орган – [[қос палаталы парламент|қос палаталы]] [[Қазақстан Республикасының Парламенті]]. Оның заң шығарушы билікгі заң қабылдау жөніндегі өкілдіктері жиынтығын білдіреді. Сондай-ақ, заң шығарушы билікті халық (референдум жолымен), Конституцияда көзделген реттерде [[республика Президенті]] де жүзеге асыра алады. <ref>«[["Қазақ Энциклопедиясы"]]», 4 том 3 бөлім </ref>
 
==Тағы қараңыз==
*[[Сот билігі]]
*[[Атқарушы билік]]
*[[Демократия]]
*[[Биліктің бөлінуі]]
*[[Құқықтық Мемлекет|Құқықтық мемлекет]]
 
== Пайдаланған әдебиет==
Line 7 ⟶ 16:
{{stub}}
{{wikify}}
 
[[Санат: Қазақстан]]
[[Санат:Мемлекеттік билік]]
 
[[ar:سلطة تشريعية]]
[[be:Заканадаўчая ўлада]]
[[be-x-old:Заканадаўчая ўлада]]
[[bg:Законодателна власт]]
[[ca:Poder legislatiu]]
[[cs:Zákonodárná moc]]
[[da:Lovgivende magt]]
[[de:Legislative]]
[[en:Legislature]]
[[eo:Leĝdona povo]]
[[es:Poder legislativo]]
[[et:Seadusandlik võim]]
[[fa:قوه مقننه]]
[[fi:Lainsäädäntöelin]]
[[fr:Pouvoir législatif]]
[[fy:Wetjouwende macht]]
[[gl:Poder lexislativo]]
[[gv:Quaiyl slattyssagh]]
[[hi:विधायिका]]
[[id:Legislatif]]
[[is:Löggjafarvald]]
[[it:Potere legislativo]]
[[ja:立法府]]
[[jv:Legislatif]]
[[ko:입법부]]
[[la:Potestas legifera]]
[[lb:Legislativ]]
[[lo:ອົງກອນນິຕິບັນຍັດ]]
[[lt:Įstatymų leidžiamoji valdžia]]
[[lv:Likumdošanas vara]]
[[mk:Законодавна власт]]
[[ms:Badan perundangan]]
[[nds:Gesettgevend Macht]]
[[ne:विधायिका]]
[[nl:Wetgevende macht]]
[[nn:Lovgjevande forsamling]]
[[no:Politisk forsamling]]
[[pl:Władza ustawodawcza]]
[[pt:Poder legislativo]]
[[qu:Kamachi quq atiy]]
[[ro:Legislativ]]
[[ru:Законодательная власть]]
[[sh:Zakonodavna vlast]]
[[si:ව්‍යවස්ථාදායකය]]
[[simple:Legislature]]
[[sk:Zákonodarná moc]]
[[sl:Zakonodajna oblast]]
[[sr:Законодавна власт]]
[[sv:Lagstiftande makt]]
[[ta:சட்டவாக்க அவை]]
[[th:อำนาจนิติบัญญัติ]]
[[tl:Tagapagbatas]]
[[tr:Yasama organı]]
[[uk:Законодавча влада]]
[[vi:Cơ quan lập pháp]]
[[zh:立法机构]]
[[zh-min-nan:Li̍p-hoat]]