Жынысты көбею және ұрықтану ерекшеліктері: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
шӨңдеу түйіні жоқ
Тег: VisualEditor Mobile edit Mobile web edit
32-жол:
Гүлді өсімдіктерге қарағанда ұрықтану үдерісі жануарларда өте оңай. Мұнда екі [[гамета]]:
жұмыртқажасушасы және [[сперматозоид]] қосылады. Алайда [[гаметогенез]] - жыныс жасушаларының түзілу жолы туралы біраз баяндауға
тура келеді. [[Гаплоид]]ты [[гамета]]лар жыныс бездерінің [[диплоид]]тыдиплоидты жасушаларынан түзіледі. Еркектің аталық безі және әйелдің жұмыртқаларының жасушаларында да денеміздегі барлық қалған жасушалардағыдай [[диплоид]]тыдиплоидты [[хромосома]]лархромосомалар жиынтығы болады. Жыныс
бездерін шартты түрде төрт аймаққа бөлінеді:
# ''Көбею аймағы'' - онда [[митоз]] өтеді және жыныс бездерінің [[диплоид]]тыдиплоидты жасушалары көбірек болады.
# ''Өсу аймағы'' - ''митоз'' және ''мейоз'' аралығындағы интерфаза кезеңі, бұл кезеңде [[ДНҚ]] матрицалық жолмен өздігінен көшірмелену әдісімен екі еселенеді. Осы аймақтың соңында әрбір [[диплоид]]тыдиплоидты жасушаның құрамында 2 хроматидтен тұратын [[хромосома]] болады, яғни ол бөлінуге дайын тұрады.
# ''Пісіп жетілу аймағы'' - [[мейоз]] жүреді, соның нәтижесінде жыныс безінің, [[диплоид]]тыдиплоидты аналық жасушасынан қосылуға, яғни ұрыктануға жарамды [[хромосома]]лархромосомалар жинағы бар төрт [[гаплоид]]ты жасуша қалыптасады.
# ''Қалыптасу аймағы'' - [[сперматозоид]]тардың құйрығы қалыптасып, [[ядро]] жасушасының ұшына орнын ауыстырады; жұмыртқажасушаның қабығын еріту үшін ядроның алдына [[лизосома]]лар жинақталады; құйрық негізіне [[митохондрия]]лар жиналып, оның қозғалысын жеткілікті мөлшеріндегі АТФ қамтамасыз етеді. [[Цитоплазма]]ның жұмыртқажасушаларында коректік заттар қоры жинақталады. Екі [[сперматозоид]]тың бірден енуіне кедергі келтіру үшін оны «''сәулелі тәж''» түзетін қосалқы жасушалар тобы қаптайды.
 
71-жол:
ұқсас, өйткені оларға тек аналықтың [[генетика]]лық материалы ғана
тиді. Кейбір [[қызылша]], [[темекі]]нің кейбір түрлері осылай көбейеді.
Жануарлардан бітелерді және [[дафния]]ныдафнияны атауға болады. Бірақ жоғары жаратылымды жануарларда (мысалы, омыртқалылар) бұл үдерістің қалыпты жағдайларда болуы мүмкін емес.
<ref>Биология: Жалпы білім беретін мектептің, 9-сыныбына арналған оқулық, 2-басылымы, өңделген/ М. Гильманов, А. Соловьева, Л. Әбшенова. - Алматы: Атамұра, 2009. ISBN 9965-34-927-4</ref>
== Партеногенез ==