Бағдат: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

 

}}'''Бағдад'''(ежелгі парсының ‘M “баға” — құдай, kAk “дад” — сый, яғни, “құдайдың берген сыйы” сөзінен шыққан деген жорамал бар) — Ирактың астанасы, [[Бағдад]] мухафазының әкімш. орталығы. [[Тигр]] өзенінің екі жағасын бойлай Дияла өзенінің сағасына дейінгі аралықта, [[Жерорта теңізі]], орталық және Оңтүстік [Азия] елдерін жалғастыратын жолдар тоғысында орналасқан. Халқы 3 млн. (1996). Бағдадты 762 жылы Мадинат ас-Салам (Бейбіт қала) деген атпен халиф Мансұр салдырып, Аббас әулеті халифатының астанасына айналдырады. Бұрын оның орнында шағын елді мекен болған. 9 ғасырда қала [[қолөнер]] кәсібі мен сауда-саттықтың, ортағасырлық араб мәдениетінің ірі орталығына айналған. Бағдад арқылы [[Үндістан]]нан, Арабиядан, [[Еуропа]] елдерінен тауарлар тасылды. Аббас әулетінің халифаты ыдырағаннан кейін өзінің саяси маңызын жоғалтқанымен, күллі шығыс жұрты табынған [[ғылым]] орталық болып қала берді. 13 ғасырда Бағдадта 30-дан астам [[кітапхана]] болған. 945 жылы [[Буида әулеті]]нің, 1055 жылы [[Салжұқ Әулеті|Салжұқ әулеті]]нің қол астына өткен. 1258 жылы Бағдадты [[Шыңғыс хан]] әулеті басып алып, қаланы қиратып, тонады. 14 ғасырдыңсоңы мен 15 ғасырдыңбасында [[Әмір Темір]] бұл қаланы екі рет жаулап алды. 16—17 ғасырларда Бағдад біресе түріктердің, біресе парсылардың билігіне өтіп отырды. 1638 — 1917 жылы қала [[Осман Сұлтандығы|Осман сұлтандығы]]ның құрамында болды. 1917 жылы ағылшын әскерлері басып алды. 1920 жылдан Британияның мандатымен басқарылатын территорияның әкімш. орталығы, 1921—1958 жылы [[Ирак]] әмірлігінің астанасы. Отаршылдыққа қарсы ұлт-азаттық қозғалыстың (1948, 1949, 1952, 1954 жылғы ірі көтерілістердің) ошағы болды. 1958 жылдан [[Ирак]] [[Республика|Республикасының]] астанасы.<br />

==Пайдаланған әдебиеттер==

<references />