Қанай Құттымбетұлы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Hardworking (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
Hardworking (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
6-жол:
- Мына сүйекті ана балаға бере салыңыздаршы, - дегенде, Қанай бала:
<br />
- Ақсұңқар [[құс]] шашып жейді, [[қарақұс]] астына басып жейді, ит сүйек жейді, адам ет жейді, сүйекті өзіңіз жеңіз, - деп еті жоқ жамбасты қайтарып беріпті.
Сол - сол-ақ екен, содан бастап ол ел, жер, жесір барымта дауына араласа бастайды. Бұл Қанайдын 13-15 жастар кезі болса керек.
Бірде [[Жоңғар]] ханы хабар салыпты: үш жұмбағым бар, соны шешіңдер. Егер шеше алмасаңдар маған бағыныңдар, депті. Халық сасып қалады. Қанай тұрып "Жұмбағын естімей тұрып неге сасасыңдар, әуелі айтсын" дейді.
Жұмбақ мынандай екен: Қатар тұрған екі қыздың қайсысының жасы үлкен, қайсысының жасы кіші, екі пышақтың қайсысы ұсталған, қайсысы ұсталмаған, қатар тұрған екі аттың қайсысы кәрі биеден, қайсысы жас биеден туды. Соны айырып беріңдер дейді.
Қанай екі қызды бір үйге орнықтырып күте беріңдер, қайсысының үлкен, қайсысынын кіші екенін өздері білдіреді дейді. Қанайдың айтканындай-ақ аз күн ішінде жас қыздың өзінен үлкенге көрсеткен құрметі арқылы жастығы білініп калады. Бірінші жұмбақ осылай шешіледі.
20-жол:
Көкшетаулық Асқар Нұғманұлы ([[1904-1981]]) мынадай тарихи-әдеби деректерді, [[1926]] жылы естігенін жазады: Қарауыл Қанай шешен үш жүздің дау-шарын ғана емес, сондай-ақ қазақ пен кырғыз, өзбек пен түріктің арасындағы даулы мәселелердің де түйінін шешіпті
--------
[[XVII]] ғасырдың аяғында Ташкентте бек болған" байдың" шөбересі, сөзі сұңқар қанатының қағысы сұңкылындай, ну дауысты Құттыбайдың немересі бала Қанайдың ақыл-ойының қуат-серпіні мен тер адамшылық әресін сынамақ болады:
Line 26 ⟶ 28:
<br />
- Айтсаң,
Бір аста өзбектің бір бегі Қанайға:
<br />
Line 36 ⟶ 38:
Содан өзбектер бір-бірінен айырғысыз екі қара атты салыстырып:
<br />
- Қайсысы жас, кайсысы кәрі? - дейді. Қанай ат алдына шөп салдырып: "Ертең таңертең айтайын" түскен кезде қараса, жас ат желге қарсы қарап, кәрі ат жас, кәрісін осыдан айырыпты. [[Өзбектер]] екі шұбар кәрі, қайсысы жас екенін сұрайды. Қанай бір уыс тастағанда, кәрі тауық шетте шашылған тарыны тұсынан шоқи бастайды. Келесі кезекте өзбектер : сынық сүйем тобылғы әкеп: Түп жағы қайсы, бас: бір аяқ суға тобылғыларды салғанда, тобылғының қырағанын байқап, оны тубі, ал көтеріңкілеу жағаға қарауыл Қанай би есімі ақын-жыраулар шығармаларында құрметпен аталады. Шал Құлекеұлы:
<blockquote><br />''Абылайдың тұсында құтпан болған.''
<br />
''Сөйлейін [[Баян]], Қанай, Жолдыбайдан'' — десе, ақын-композитор Балуан Шолақ: -
<br />
''Нұрмұхамбет - Балуан Шолақ менің атым''
Line 49 ⟶ 51:
''Нағашым Жалпақ Қанай деп атайды.''
<br />
''Болады [[Ұлы
деп тебіренеді.
</blockquote>
| |||