Құйын: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:Whirlwind-001.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Құйын]]''.]]
'''Құйын''', атмосферадағы құйын – диаметрі ондаған м-ден (су айдынында) жүздеген, мыңдаған км-ге дейін (құрлықта) жететін қандай да бір [[ось]] бойынша жүретін ауаның айналмалы қозғалысы; ауаның Жер бетінен топырақты, қарды немесе суды дөңгелете көтеріп, екпінді қозғалуы. Ол көтерілген кезде жылжып бара жатқан биік бағанаға ұқсайды. Құйын 10 – 20 м/с жылдамдықпен жылжиды. Ондағы дөңгелене ескен желдің жылдамдығы 50 – 100 м/с-қа жетеді. Құйын қатты қызғандықтан жоғары қарай тез көтерілген ыстық ауаның өз жолындағы салқын қабатпен (көбіне жаңбырлы будақ бұлтпен) кездескен жерінде құралған төмен қысымды аймақтан басталады. Құйын бағанасының орталық бөлігінде ауа қысымының төмендігінен Жер бетінен бұлтқа қарай [[сорылу процесі]] жүреді. Бірнеше құйын қосылып аса күшті дауылға айналатын кездер болады. Шағын құйындар Қазақстанның шөлейтті құмды өңірлерінде жиірек байқалады. Құйынның мысалына [[тромб]], [[торнадо]], [[циклон]], [[қара дауыл]], т.б. жатады. <ref name=”source1”> “Балалар Энциклопедиясы”, V-том </ref>
 
'''Құйын''', атмосферадағы құйын – диаметрі ондаған м-ден (су айдынында) жүздеген, мыңдаған км-ге дейін (құрлықта) жететін қандай да бір [[ось]] бойынша жүретін ауаның айналмалы қозғалысы; ауаның Жер[[жер бетіненбеті]]нен топырақты, қарды немесе суды дөңгелете көтеріп, екпінді қозғалуы. Ол көтерілген кезде жылжып бара жатқан биік бағанаға ұқсайды. Құйын 10 – 20 м/с жылдамдықпен жылжиды. Ондағы дөңгелене ескен желдің жылдамдығы 50 – 100 м/с-қа жетеді. Құйын қатты қызғандықтан жоғары қарай тез көтерілген ыстық ауаның өз жолындағы салқын қабатпен (көбіне жаңбырлы будақ бұлтпен) кездескен жерінде құралған төмен қысымды аймақтан басталады. Құйын бағанасының орталық бөлігінде ауа қысымының төмендігінен Жер бетінен бұлтқа қарай [[сорылу процесі]] жүреді. Бірнеше құйын қосылып аса күшті дауылға айналатын кездер болады. Шағын құйындар Қазақстанның[[Қазақстан]]ның шөлейтті құмды өңірлерінде жиірек байқалады. Құйынның мысалына [[тромб]], [[торнадо]], [[циклон]], [[қара дауыл]], т.б. жатады. <ref name=”source1”> Қазақ “Балалартілі Энциклопедиясы”термиңдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мекгеп" баспасы, V-том2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6</ref>
 
 
==ПайдаланылғанПайдаланған әдебиет</span>==
<references/>
[[Санат:Сөздік]]
[[Санат:География және геодезия]]
[[Санат:Қ]]
 
{{stub}}
{{wikify}}
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Құйын» бетінен алынған