Жетім: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
шӨңдеу түйіні жоқ
15-жол:
==Қоғамдағы орны==
Қазақстан Республикасында соңғы жылдары жетім балалар мен ата-анасынан ажыратылған, яғни олардың қамқорлығынсыз қалған балалардың жағдайы көпшілікті толғандыруда. Бұл мәселе Қазақстан Республикасының «Қазақстан-2030» даму стартегиясына сай жетім балалар үйіндегі тәрбиелініп жатқан әрбір ұрпақтың жеке адам ретінде қалыптасуының шешуші факторы ұлттық тәрбие деп көрсеткен. Жетім балалар тәрбиесіне қазіргі кезде ұлттық тәрбие тұрғысынан да көңіл бөліп, оларды тұлғалық қалыптастыру мәселесі бүгінгі күн талабы.Балалар үйінде тәрбиеленуші баланың жеке тұлғасының әлеуметтік қалыптасуының өзіндік ерекшелігі бар. Оның іс-әрекеті толығымен тәртіпке салынып қадағаланылады, бұл бала дамуында артта қалушылықты, масыл-дықты, жеке басы еркін ұйымдастырудың төменгі деңгейін туындатады. Сонымен қатар, әлеуметтендіруге байланысты ғылыми-педагогикалық әдебиеттерде әлеуметтендіру деңгейлері мен факторлары және «әлеумет-тендіру», «бейімдеу» ұғымдары бөліп қарастырылады. Жетім балаларды әлеуметтендіру мәселесін шетелдік, отандық ғалымдардың зерттеулеріне, тәжірибелерге сүйене отырып, теориялық, практикалық тұрғыда сипаттау қазіргі педагогика іліміндегі мұндай өзекті мәселені шешуге себеп болады. Көптеген теориялық деректерді талдау барысында біздің тарапымыздан қазіргі жағдайда жетім балаларға көмек көрсету жүйесінде жетім балалар тәрбиеленетін мекемелер қызметінің бірнеше жұмыс бағыттары айқындалды. Атап айтар болсақ, әлеуметтік, медициналық, психологиялық, ұйымдастырушылық-тәрбиелеушілік. Мұндағы тәрбиелену-шілердің қоғамдық ортаға бейімделуі баланың әлеуметтік статусына сай емес, медициналық тұрғыдан бұл типтегі балалар тұқым қуалаушылық тұрғысынан дертке шалдыққан немесе нерв жүйкелері тозу арқылы ашушаң, ызақор болып келеді. Мұның барлығы айналып келгенде олардың әлеуметтенуіне кедергі келтіріп, әлеуметтендірудің тиімділігін төмендетеді яғни, балалар шынайы өмірге даярланбайды. Оларды қоғамдық өмірге даярлауда өздерімен қатар бірге алып жүретін адамдардың қажеттігі туындайды. Олар ең алдымен әлеуметтік педагогтар, содан кейін психологтар, жалпы педагогтар.Оларды әлеуметтендіруге қиыншылық тудыратын себептерге тоқталар болсақ, олар әлеуметтік бейімделу деңгейлерінің, әлеуметтік белсенділік-терінің, әлеуметтік құзыреттіктерінің, әлеуметтік құндылықтарының қалыпта-суы төмендегідей болып отыр. Оларды әлеуметтендіру әлеуметтік педагогтар- тәрбиеші-педагог-қоғам жүйесі арқылы іске асырылуы тиіс деген тұжырым жасауға болады. Демек, жетім балаларға әлеуметтік-педагогикалық тұрғыдан көмек көрсету, өмір сүруге үйрету, өзімен қатар алып жүру әлеуметтік педагог, психологтардың, тәрбиешілердің, кәсіби іс-әрекеттерінің жүйесі болып табылады. Бұл жетім балаларды өзімен қатар алып жүру баланың бойындағы жеке қасиеттерге сүйену арқылы іске асырылады. Жетім балалардың тұлғалық әлеуметтенуіне бағытталған педагогикалық алғы шарттар жасалуы және теориялық тұрғыдан жүйеге келтірілуі, әдістемелік тұрғыдан нақты қарастыру, кезек күттірмейтін мәселе деп айтуға болады. Балалар үйіндегі тәрбиеленушілер шектеулі қарым-қатынастың шеңбе-ріндегі әлеуметтік байланыстардың тұйық жүйесінде өмір сүреді. Отбасының, білім беру жүйесінің әлеуметтендіру әсері барынша кемиді, достарымен, құрдастарымен қарым-қатынас шеңбері тарылады. Қоғам мекемедегі баланы шеттетіп, оны өзінен және де мәдени құндылықтар мен заңдылықтардан алшақтатады. Балаға қоғамнан алшақтату жағдайында әлеуметтік мәдени тәжірибені жеткізу қиындайды, ол ересек болған кезде де орны толмас тапшылық болып қалады.
{| class="wikitable sortable"
 
|-
! Continent
! Number of<br /> orphans (1000s)
! Orphans as percentage <br />of all children
|-
| Africa
| align="right"|34,294
| align="center"| 11.9%
|-
| Asia
| align="right"|65,504
| align="center"|6.5%
|-
| Latin America & Caribbean
| align="right"|8,166
| align="center"|7.4%
|-
| Total
| align="right"|107,964
| align="center"|7.6%
|}
==Жетімдер туралы теориясы==
Ата-ана қамқорлығынан айырылған әрбір бала - отбасында тәрбиеленуге тиісті. Себебі: олар міндетті түрде ата-аналарының өмірін қайталап немесе қайталайтын болса болашақта олардың саны екі есе көп болмақ. Демек, біз жетім балаларға ұсынып отырған жобамыздың барысында жаңа мүмкіндіктер сыйлаймыз. Ол Отбасы үлгісіндегі балалар үйі, ондағы шиеленістерді реттейтін және әр балаға жаңа отбасын сыйлайтын делдалдық ұйым. Демек, асырап алғысы келген азаматтарға жағдай жасаймыз.
Line 100 ⟶ 121:
5, Социализация детей-сирот как педагогическое явление //Актуальные проблемы образования в условиях его модернизации. Международная научная конференция. – Москва: МГПУ, 2007. – С.151-154.
6, Проблема становления личности детей-сирот и их взаимоотношения со взрослыми //«Кадровые ресурсы инновационного развития образовательной системы». Материалы І Всеросийского педагогического конгресса. – Москва, 2007. – С.264-268.
[[Category:Жанұя]]
[[Category:Қоғам]]
 
[[ar:يتيم]]
[[bg:Сирак]]
[[ca:Orfe]]
[[cs:Sirotek]]
[[de:Waise]]
[[es:Orfandad]]
[[eo:Orfo (familio)]]
[[fa:یتیم]]
[[fr:Orphelin]]
[[ko:고아]]
[[io:Orfano]]
[[id:Yatim piatu]]
[[it:Orfano]]
[[he:יתמות]]
[[lt:Našlaitis]]
[[mk:Сирак]]
[[ms:Anak yatim]]
[[nl:Wees (kind)]]
[[nds-nl:Wees]]
[[ja:孤児]]
[[pl:Sieroctwo]]
[[pt:Orfandade]]
[[ro:Orfan]]
[[ru:Сирота]]
[[simple:Orphan]]
[[sh:Siroče]]
[[fi:Orpo]]
[[tr:Öksüz ve yetim]]
[[uk:Сирота]]
[[war:Ilo]]
[[yi:יתום]]
[[zh:孤兒]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Жетім» бетінен алынған