Бензин: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
2-жол:
'''Бензин'''<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8</ref>''([[француз тілі|французша]]: benzіne)'' – 30 – 205°С аралығында қайнайтын, құрамы әр түрлі жеңіл [[Көмірсутектер|көмірсутек тердің]] қоспасы; түссіз не арнайы боялған сұйық. Судан жеңіл, тығыздығы 0,70 – 0,78 г/см<sup>3</sup>, өзіне тән иісі бар, 60°С-та қатады. [[Бензин]] тез [[буланғыш]], оңай [[тұтанғыш]] зат, буының ауамен қоспасы қопарылғыш келеді. Бензин алудың негізгі кең тараған әдістері: мұнайды тікелей айдау, мұнайдың ауыр фракцияларын крекингілеу, көмірсутек газдарынан бөліп алу, тас көмірді [[гидрогендеу]] және [[көмірсутек]] газдарын ([[изобутан]], [[бутан]], [[пропан]]) алкилдеу, т.б. Бензинді іштен жанатын қозғалтқыштарда отын, майды, шайырды, каучукті еріткіш ретінде, т.б. қолданады.
 
Отын ретінде қолданылуына қарай авиация Бензині және [[автомобиль]] Бензині болып бөлінеді. Бензиннің негізгі қасиеті – детонацияға тұрақтылығы, яғни қозғалтқыштарда бірқалыпты жану қабілеті. Оның детонацияға тұрақтылық қасиеті октан санымен сипатталады. Октан саны неғұрлым көп болса, детонацияға тұрақтылық қасиеті соғұрлым жақсы болады. Бензиннің маркалары (А-80, А-93, А-95, т.б.) осы қасиетке негізделген. Автомобиль санының күрт өсуіне байланысты Бензин үлкен қалалар ауасын ластаушы негізгі факторға айналып отыр. Ауадағы Бензин буының қойыртпалығы 100 – 300 мг/м<sup>3</sup>-ден көп болса, адам организміне қауіпті, сондықтан онымен жұмыс істегенде және оны пайдаланғанда барлық сақтық шаралары қадағалануы тиіс. Қазақстанда Бензин [[Атырау]], [[Павлодар]], [[Шымкент]] қ-ларындағықалаларындағы [[мұнай]] өңдеу зaттарында өндіріледі.
<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы</ref>
== Пайдаланған әдебиет==
65-жол:
[[pnb:پٹرول]]
[[pt:Gasolina]]
[[ru:Бензин]]
 
[[ro:Benzină]]
[[scn:Binzina]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Бензин» бетінен алынған