'''Аммониттер''' - негізінен құрамында [[аммоний]] нитраты және белгілі бір органикалық нитроқоспалар, мыс., [[тротил]] және т.б. бар аммиакты-селитралы жарылгыш қоспа. Аммониттер престелген брикет түрінде ашық және жабық копару жұмыстарында, сондай-ақ [[танк|танкіге]] карсы [[мина]] мен фугастың әр түрлі текті құрылғыларын жабдықтау үшін қолданылады.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001 </ref>
{{Қорық аймақ | name =АММОНИТТЕР | image =Сурак.jpg|200px | caption =| location = [[Қазақстан]]| area = | established =| governing_body = | world_heritage_site =| website =}}
'''Аммониттер ''' – қазба түрінде табылған басаяқты моллюскілер. Жер шарында девон дәуірінен бастап бор дәуірінің аяғына дейін [[теңіз|теңіздерде]] тіршілік еткен. Сыртқы сауыты әр түрлі болған. Оның іші көлденең бөлінген бірнеше қуысты, ақырғы ашық қуысында жұмсақ денесі орналасқан, ал басқа қуыстарына [[газ]] толған. Ол Аммониттер денесін суда белгілі жағдайда ұстайды. Бұл қуыстар бір-бірімен жұмсақ денеден шыққан жіпше өсінділер арқылы қан [[тамыр|тамырларымен]] жалғасып, [[газ]] алмасуын реттеп отырған. Сауытының диаметрі 2 м-ге дейін жеткен. Аммониттердің кейбір түрі жақсы жүзіп, екіншілері су түбінде жылжып жүретін болған. Аммониттердің 1500-дей түрі белгілі. Олардың тіршілік еткен тарихи кезеңінде көптеген түрлері өліп, орнына жаңа түрлер дамып отырған. Қазақстанда да көптеген түрлері табылған. Бұл [[жануар]]лар геол. шөгінділердің жасын ажыратуда маңызы үлкен және онтогенездік даму кезеңінде көп өзгеріп отырғандықтан, [[организм|организмнің]] жеке даму заңдылықтары мен [[филогенез|филогенезін]] зерттеуде маңызы зор. <ref> Қазақстан Республикасының табиғаты, 7 том; </ref>
