23:00, 2011 ж. маусымның 15 кезіндегі нұсқа өңдеу Aishmano (талқылау \| үлесі) 138 edits Жаңа бетте: thumb\|Шортан '''Шортан''' (Esox lucіus) – албырттар отрядының өзі аттас тұқымдасына жата...		12:51, 2011 ж. шілденің 15 кезіндегі нұсқа өңдеу жоққа шығару Bakdauren (талқылау \| үлесі) 2208 edits Өңдеу түйіні жоқ Жаңарақ өңдеме →
1-жол: [[File:Esox lucius (Pieni).jpg\|thumb\|Шортан]] '''Шортан''' (Esox lucіus) – албырттар отрядының өзі аттас тұқымдасына жататын балық; ірі жыртқыш, шортан тәрізділер отрядының бір тұқымы. [[Қазақстан\|Қазақстанның]] барлық табиғи су айдындарында кездеседі. Дене пішіні жебе тәрізді, ұсақ қабыршақтар жапқан, ұзындығы 1,1 м-ге, салмағы 16 кг-ға жетеді, арқа қанаты аналь (құйрықасты) қанатының деңгейінде, басы жалпақ, ұзын жақтарының астыңғысы үстіңгісінен ілгері ұмсынған. Аузы үлкен, онда көптеген тістері бар, тістерінің өткір қырлары артқа қарай иілген, сондықтан оның аузына түскен жемтігі аузынан кері шыға алмайды. Түсі өзі тіршілік ететін ортасына байланысты құбылып отырады, бүйірінде көлденең жолақты ірі қоңыр түсті дақтары болады. [[File:Esox lucius ZOO 1.jpg\|thumb\|Esox lucius]] Шортандар 3 – 5 жасында жыныстық жағынан жетіледі. Сәуір – мамыр айларында тайыз өзендерге, су температурасы 4 – 12°С болғанда [[уылдырық\|уылдырығын]] (балықтың мөлшеріне қарай 17,5 – 270 мыңдай, диаметрі 3 мм-дей) шашады. Ауа райына қарай, жалпы көбею мерзімі 2,5 айға созылуы мүмкін. Шортан – жыртқыш балық, қорегін шөп арасында жасырынып тұрып, атылып барып ұстайды. Шабақтары майда омыртқасыздармен қоректенеді, ұзындығы 5 см-ге жеткенде жыртқыштыққа көшеді. Бұлар кәсіптік маңызы бар балықтар, дәмді еті үшін көп ауланады. <ref>Жұмалиев М.І., Бәйімбет Ә.А., Жануарлар әлемінің биологиялық әртүрлілігі (хордалылар), 1 бөлім, А., 2005.</ref> <ref>[[Қазақ энциклопедиясы]] 9 том</ref> Тағамға жастай, тұздап та пайдаланылады және консерві дайындалады.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: К54 Қоғамдық тамақтандыру.— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 232 бет.ISBN 9965-36-414-1</ref> ==Пайдаланған әдебиет== <references/> [[Санат:ШСөздік]]▼ [[Санат:Ш]] {{stub}} {{wikify}} ▲[[Санат:Ш]] [[als:Hecht]] [[be:Шчупак звычайны]] [[be-x-old:Шчупак звычайны]] [[bg:Щука]] [[br:Beked]] [[bs:Štuka]] [[ca:Lluç de riu]] [[cs:Štika obecná]] [[csb:Szczëka]] [[cy:Penhwyad]] [[da:Gedde]] [[de:Hecht]] [[en:Northern pike]] [[eo:Ezoko]] [[es:Esox lucius]] [[et:Haug]] [[ext:Esox lucius]] [[fi:Hauki]] [[fr:Grand brochet]] [[hr:Štuka]] [[hu:Csuka]] [[ik:Siulik]] [[is:Gedda]] [[it:Esox lucius]] [[ja:ノーザンパイク]] [[lt:Europinė lydeka]] [[mrj:Нужгол]] [[nl:Snoek]] [[nn:Gjedde]] [[no:Gjedde]] [[pcd:Broeché]] [[pl:Szczupak pospolity]] [[pt:Esox lucius]] [[ro:Știucă]] [[ru:Щука]] [[sah:Сордоҥ]] [[se:Hávga]] [[sh:Štuka]] [[sr:Штука]] [[sv:Gädda]] [[uk:Щука звичайна]] [[wa:Brotchet]]

Шортан: Нұсқалар арасындағы айырмашылық