Абстракционизм: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

[[ImageСурет:Black Square.jpg|thumb|[[KazimirМалевич, MalevichКазимир|Казимир Малевич]], ''BlackҚара squareшаршы'' [[1915]]]]

'''Абстракционизм''' (лат. {{lang-en|abstractio –}} — дерексіздік, бөлініс, оқшаулық ) – — қазіргі заман өнеріндегі қоршаған ортаны бейнелеуде нақты қаттарды ескермейтін ағым. Абстрактілі өнер шындықты тiкелей керсетпейтiндiктен, оны кейде «затсыздандырылған», деп айтады.

Ол үшiн бейнеленетiн нерселердiң көркемдiк бiтiмдерi (кеңiстiктегi формалары, аумағы, бояуы,т.б.) маңызды емес, бiрiншi орынға суреткер-тұлғаның субъектiлiк көңiл-күйi шығады.

Абстракционизм 1910 ж. Мюнхенде, Амстердамда, Мәскеуде шамамен бiр уақытта қалыптасты да, 1930 ж. Париж бен Нью-Йоркте кеңiнен өрicтедi. Абстрокционизмнің эстетикалық бағдарламасын 1910 ж. В.Кандинский «Өнердегi руханилық туралы» еңбегiнде айқындап бердi.

Абстракционизм '''eкi бағытта дамыды''': оқыс бояулар мен кескiндердiң қиюласуын үйлесiмдi етуге ұмтылу жене геометриялық абстракцияларды құрастыру.

Осы бағытта Оп-Арт деп аталатын, бояудың қиюластығын елестететiн музыкалық және басқа да ассоциациялардан туатын синестезия идеясына негiзделген aғым пайда болды.

Бұл түрдегi абстракционизмнің кубизммен ортақ шыққан тегі бiр болғанымен, одан айырмашылықтары да болды. Абстракционизмнің осы бағытының тармақтары бiрнеше: М.Ларионовтың сәулешiлдiгi, К.Малевичтiң супрематизiмi, Л.Попованың стиль тобы.

1917 ж. Голландияда жаңа пластицизм идеясын ұсынды: геометриялық бiтiмдердiң анықтылығы, айқындылығы және қарапайымдылығы табиғат ретсiздiгiнен жоғары тұрады. Абстракционизмнің кейбiр көpiнicтepi дадаизм мен сюрреализм өкiлдерiнiң кейбiр шығармаларынан байқалады. Eкi дүниежүзiлiк coғыc арасында Францияда әр ұлттың және әр бағыттың өкiлдерiн бiрiктiрген абстракционизм топтары болды: «Нақты өнер», «Шеңбер мен төртбұрыш», «Абстракция мен шығармашылық».

50 жылдан бастап АҚШ-та «абстрактi экспрессионизм» (М.Ротко, Л.Горки, Дж.Поллок т.б.) деп аталатын, өз әдicтерiн «таза психологиялық автоматизм» деп жариялаған мектептер пайда болды.

Абстракационист - — кескiндемешiлер заман динамикасын бiлдiретiн өзiндiк әдicтер мен тәсiлдер қалыптастырды, олар бүгiнгi күні дизайнда, театр, кино мен теледидарда және бөлмелер интерьерi мен қызметтiк офистердi көркемдеуде кең қолданыс тауып келеді.