Ағайынды Нобельдер Серіктестігі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''АҒАЙЫНДЫ НОБЕЛЬДЕР СЕРІКТЕСТІГІ''', А ғ а й ы н д ы Н о б е л ь д е р д і ң м ұ н а й ө н д і р у с е р і к те с т і г і — ағайынды швед кәсіпкерлері Роберт, Альфред және Людвиг Нобельдер [[Баку|Бакуде]] құрған ([[1879]] жылы) [[мұнай]] өндіру және сатумен айналысатын кәсіпорын. Бакуде мұнай өндіретін [[зауыт]] ашып, тез байыған ағайынды кәсіпкерлер [[Каспий|Каспийдің]] шығыс алабына, Қазақстан мен Түркіменстанға көз сала бастады. [[Жайық]] пен [[Жем]], [[Маңғыстау]] өңірлерінің қазақтары жер бетіне шығып жатқан, тайыз құдықтарға жиылатын мұнайды сонау ерте замандардан бері білетін. Геологтар мен инженерлердің нақты есебіне сүйенген Нобельдер [[қазақ]] даласын бұрғылап, зерттеу жұмысын қолға алды. Қазақстандағы мұнайды бұрғылау алғаш 1892 жылы [[Жайық]]-Жем алабынан басталды. [[1899]] жылы [[Қарашүңгіл]] кенінде бұрғыланған 7-скважинадан 40 метр тереңдіктен тәулігіне 25 тонна мұнай беретін фонтан атқылады. 1911жылы 29 көкекте [[Доссор|Доссорда]] бұрғыланған 3-скважинадан 226 метр тереңдіктен мол мұнай ақтарылды. 1914жылы Мақат кені пайдалануға берілді. АҒАЙЫНДЫ НОБЕЛЬДЕР СЕРІКТЕСТІГІнің Қамысқалада (Новобогатта) 2/64 скважинасынан тәулігіне 50 тонна мұнай атқылауы Қазақстандағы мұнай кендерінің зор болашағын көрсетті. Нобельдер осы өңірден “Ембі” мұнай қоғамын ашты. [[1914]] жылы [[Мақат]] пен Доссорда өндірілген мұнай көлемі 272746 тоннаға жетті. Мұнайдың басым көпшілігі АҒАЙЫНДЫ НОБЕЛЬДЕР СЕРІКТЕСТІГІнің Бакудегі мұнай өңдеу зауытына жөнелтіліп, одан [[керосин]], [[парафин]] және басқа да өнімдер алынды.
Жастайынан [[Ресей|Ресейде]] (Петербугта) өсіп, [[Кавказ]] өңірін, [[Қазақстан]] мен [[Орта Азия|Орта Азияны]] жетік білетін Нобельдер Каспий өңірінде мұнай өнеркәсібін өркендетуге елеулі үлес қосты. Олар өз заманының білімді де білікті адамдары еді. [[Станок]] конструкторы, Орыс техникалық қоғамының мүшесі Людвиг [[НОБЕЛЬ|Нобель]] Петербургте әкесі негізін салған “Людвиг Нобель” (“Руский дизель”) зауытын машина жасайтын ірі кәсіпорынға айналдырды. Оның қаржыландыруымен Швецияда жасалып, Каспийге алып келінген “Зороастр” кемесі дүние жүзіндегі тұңғыш мұнай таситын танкер еді. Людвигтің інісі әрі кәсіптесі, Лондондағы корольдік қоғамның және [[Швеция]] [[Ғылым АкадемиясыныңАкадемиясы]]ның мүшесі Альфред Бернхард Нобель (21.10.1833 — 10.12.1896) жарылғыш динамитті ойлап тауып, оны өндіретін кәсіпорын ұйымдастырған дарынды өнертапқыш болатын. Қазіргі химиялық, физикалық, медициналық, экономиалық, әдебиет саласында аса көрнекті жетістіктерге жыл сайын берілетін халықаралық Нобель сыйлығының қоры сол кісінің қаржысына құрылған. АҒАЙЫНДЫ НОБЕЛЬДЕР СЕРІКТЕСТІГІн жиырма жылдай басқарған Эммануэль Нобель (Людвиг Нобельдің баласы) оны [[1920]] жылы “[[Стандарт ойл]]” ([[АҚШ]]) мұнай компаниясына 11,5 миллион долларға сатты.
==Қолданылған әдебиеттер==
*Қазақ ұлттық энциклопедиясы