Ракета: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Ракета'''<ref>Қазақша энциклопедия</ref> (немісше ''Rakete'', италианща ''rocchetta'', ''rocca'' — ұршық) — өз массасын біртіндеп бөліп шығару нәтижесінде пайда болатын реактивті күш әсерінен қозғалатын ұшу аппараты. “''Ракета''” термині [[Еуропа]]да 15 — 16 ғ-ларда пайда болды. Жалпы жағдайда Ракетаның құрамына бір не бірнеше Ракеталық қозғалтқыш, бастапқы энергия көзі, жұмыстық дене және пайдалы жүк тораптары енеді. Ракетаның ұшуын қамтамасыз ететін тарту күші қоршаған орта әсеріне тәуелді болмағандықтан, ол ғарышқа ұшуға арналған бірден-бір аппарат болып табылады. [[Ғарыш]]тық ұшу аппараттарын ұшыруға арналған Ракеталық қозғалтқыштардың тарту күші 10 МН-ға, ал реактивтік ағынның шапшып шығу жылдамдығы 3000 — 4500 м/с-қа дейін жетеді. Ракетаны әскери істе, ғылыми-зерттеулер жұмыстарында, ғарыштық аппараттарды ұшыруда пайдаланады. Ракетаның басқарылмалы және басқарылмай ұшатын түрлері бар. Басқарылмалы Ракеталар қозғалысы оның қозғалыс сипатын өзгертуді қамтамасыз ететін арнайы кешен арқылы басқарылады. Басқарылмалы Ракетаға баллистикалық Ракеталар мысал бола алады. Баллистикалық Ракета өзінің қозғалыс траекториясының басым бөлігінде инерция бойынша баллистикалық (қ. [[Баллистика]]) траекториямен қозғалады. Оның қозғалыс траекториясына өзгеріс енгізу қажет болғанда ғана Ракета қозғалтқышы іске қосылады. Жасалу ерекшеліктеріне орай Ракета бір сатылы және құрама (көп сатылы) Ракета түрлеріне бөлінеді. Ракетақұрылысы пайдалы жүк орналасқан бөлігі — тұмсықтан, басқару жүйелері орналасқан аспаптық бөліктен, отын және қозғалтқыш орналасқан бөліктерден тұрады.

'''Ракеталыі кешен''' — ''қарулар жүйесі''. Оған ракеталардан басқа ұшыру қондырғыларынан, ракетаның ұшуын басқару жүйесі мен ракетаны ұшуға жіберетін көмекші жабдықтардан тұратын жер бетіндегі [[авиация]]лық және кемелік жабдықтар енеді.<ref>Қазақша энциклопедия</ref>

Ракета тасығыштары жатады. Ракета тасығыш ғарышқа шығарылатын жүкке 1- немесе 2-ғарыштық жылдамдыққа тең, не одан үлкен жылдамдық береді. Қазіргі заманғы Ракета тасығыштың траекторияның активті бөлігіндегі ұшу ұзақт. шамамен 17 мин; ұшардағы массасы 10 т-дан 3000 т-ға дейін (85 — 90%-н жағар май құрайды) болады; массасы 140 т-ға дейінгі жүкті орбитаға шығара алады.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001 </ref>