Алматы қорығы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Hardworking (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
22-жол:
}}
'''Алматы қорығы'''- [[Іле Алатауы]]ның орталық бөлігіндегі табиғат байлығын қорғау және ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу мақсатында [[1931]] жылы құрылған мемлекеттік корық. Ауданы 73,34 мың га ([[1997]]). Алматы қорығының құрамына теңіз деңгейінен 1400-5017 м биіктікте орналаскан Талғар тау жоталары енеді. Ол 4 биіктік белдеуден тұрады. Оның орманды-дала белдеуінде (1300-2600 м) алма, өрік, [[долана]], [[қарақат]], итмұрын, ұшқат өседі. Жабайы жеміс ағашты орман [[Тянь Шань]] шыршасынан тұратын қылқан жапырақты орманға (1400-2800 м) ауысады. Ал субальпі белдеуі (2600-3000 м) [[жартастар]] мен [[құлама]] шөгінділерден, шөбі аласа альпі шалғынынан тұрады. Одан жоғары (3800 м-ден биік) белдеуді ұдайы [[мұз]] басқан құздар алып жатыр. Қорықта өсімдіктердің 1300-ден аса түрі кездеседі, оның 112 түрі ағаштар мен бұталар. Алматы қорығы- жануарлар дүниесіне де бай. Онда сүткоректілердің 40 (барыс, коңыр аю, тас сусар, марал, таутеке, [[арқар]], елік, [[суыр]], [[тиін]], т.б.), құстардың 200-дей түрі (самырсын құсы, шырша торғай, тоқылдақ, [[бұлбұл]], үкі, кептер, қара және сары шымшық, құр, ұлар, қозықұмай, сушыл торғай, арша емен- тұмсығы, т.б.) бар. [[Бауырымен жорғалаушылар]]дан: [[алай кесірткесі]], [[қалқан тұмсықты жылан]]; космекенділерден: көлбакд мен жасыл [[құрбақа]] кездеседі. Қорықта ғылыми жұмыстар жолға қо- йылған. [[Ғалым]]дар орманның қалыптасу заңдылықтарын, өсімдіктер мен жануарлар экологиясын және олардың биологиялық ерекшеліктерін зерттейді. Қорықта көп жылдан бері "[[Табиғат]] шежіресі" атты күнделік жүргізіліп, онда жинақталған ғылыми мәліметтер Алматы қорығы туралы 9 томдық кітапта баяндалған.<ref> Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3</ref>
{{Қазақстан ЕҚТА-лары}}▼
{{stub}}▼
{{wikify}}▼
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
[[Санат:Өңірлер]]
[[Санат:Жетісу]]
[[Санат:Ж]]
[[Санат:Қазақстан қорықтары]]
[[Санат:Алматы облысы]]
▲{{wikify}}
▲{{Қазақстан ЕҚТА-лары}}
[[de:Almaty-Naturreservat]]
|