Валюта: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.6.4) (Боттың үстегені: rue:Мена
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[File:All-currency-symbol.svg|thumb|Бүкіл әлем валюта символы]]
'''Валюта'''(итал. voluta — [[құн|құн]], [[баға|баға]]) — [[тауар|тауарлар]] құнының шамасын өлшеу үшін пайдаланылатын [[ақша|ақша]] [[өлшем|өлшемі]]. Халықаралық валюталық [[қаржы|қаржы]] операциялары тәжірибесінде ол мынадай мәндерде қолданылады: 1) [[мемлекет|мемлекеттің]] ақша өлшемі және оның типі ([[алтын|алтын]], [[күміс|күміс]], [[қағаз|қағаз]] ақша), <ref>Орысша-қазакша заңдык түсіндірме сөздік-анық тамалық. - Алматы: Жеті жарғы, 2008. ISBN 9965-11-274-6</ref>мысалы, [[Қазақстан|Қазақстанның]] ұлттық ақшасы — [[теңге|теңге]], [[Ресей|Ресейдікі]] — [[рубль|рубль]]; 2) шет мемлекеттердің ақшасы; 3) халықаралық (аймақтық) есеп айырысу өлшемі (вексель, чек, банкнот) және төлем құралы. 19 ғ-ға дейін күміс валюта мен биметаллизм кең тарады. 19 ғ-дың басында [[Ұлыбритания|Ұлыбританияда]], 19 ғ-дың 2-жартысынан басқа елдерде алтын валюта енгізілді. Валютаның жалпы [[дағдарыс|дағдарысы]] кезеңінде (1-дүниежүзілік соғыс кезінде) қағаз валюта кеңінен қолданыла бастады. Алтын мен күміске айырбасталмайтын [[банкнот|банкноттар]] қағаз ақша түрінде болды. Ел [[экономика|экономикасында]] ауық-ауық [[инфляция|инфляция]] болғанда, қағаз валюта құнсызданып отырды. Мұндай жағдайда кейбір елдер өз валютасының номиналды алтындық баламын тұрақтандыруға тырысады. Көптеген елдерде валюта курсы валюталық шектеу арқылы реттеледі. Валюталар пайдаланылу тәртібіне қарай айырбасталымды (конверсияланатын), ішінара толық айырбасталымды және айырбасталмайтын (томаға тұйық) валюта болып үшке бөлінеді.
<ref name = "source1">“Қазақ Энциклопедиясы”, II-том</ref>
 
Бірінші топқа валюталық шектеу жойылған елдердің валютасы (АҚШ доллары, т.б.) жатады. Ол кез келген шет ел валютасына айырбасталады. Ішінара айырбасталымды валютаға валюта операцияларын жасауға толықтай валюталық шектеу жойылмаған елдердің валютасы (мысалы, [[Ұлыбритания|Ұлыбританияның]], [[Франция|Францияның]], [[Италия|Италияның]], сондай-ақ [[ТМД|ТМД]] елдерінің) жатса, соңғы топқа барлық операциялар бойынша валюталық шектеу сақталған елдердің валютасы жатады. Томаға-тұйық валюта өз мемлекеті шегінде ғана айналыста болады.<ref name = "source1">“Қазақ Энциклопедиясы”, II-том</ref>
==Пайдаланылған әдебиет==
 
<references/>
 
{{stub}}
 
{{wikify}}
[[Санат:В]]
 
[[санат:Экономика]]
[[Санат:Құқық]]
 
[[Санат:Заң]]
{{stub:Заң}}
{{stub}}
[[an:Divisa]]
[[ar:عملة]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Валюта» бетінен алынған