Керқұлан: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

[[File:Equus przewalskii Le Villaret 02 2006-07-20.jpg|thumb|left|250px|Керқұлан]]

[[File:Equus przewalskii Parc du Thot 01 2006-07-18.jpg|thumb|240px|left|Head shot, showing convex profile]]

[[File:Przewalski's Horse, Dubbo Zoo, c 2005.jpg|thumb|Close up image]]

19 ғ-ға дейін керқұлан [[Қазақстанның, Моңғолияның, Қытайдың]] құрғақ далалы, шөлейтті-шөлді аймақтарында кең таралған. Жылқы малының білгір маманы, қытайлық қазақ ғалымы [[М.Қалиасқарұлы]]ның “Қазақтың жылқы шаруашылығының шежіресі” деген кітабында Керқұланға мынадай сипаттама берген: “Тұрқы 2 м, биікт. 1,5 –1,3 м, мойны қысқа, әрі жуан, жалы – тік, қысқа әрі сирек, қайратты келеді. Басы үлкен, кеңсірігі жалпақ. Танауы, астыңғы ерні мен иегіне сояуша түк өседі. Құлағы қысқа, қалың, ұшында жарты ай тәрізді ойығы болады...”. Керқұлан – өте қағылез сақ жануар. 10 – 20-дан топтанып үйір құрады. Қыс мезгілінде шағын үйірлер бірігіп қос құрайды. Олар бетеге, ақшөп, теріскен, итсигек, сексеуіл, ермен, жыңғыл, тасбүрген, селеу, дүзгенді, т.б. сүйсініп жейді. Керқұлан, көбінесе, қақ суларын ішеді. “Қағынан жеріген құлан қаңғырып өлер” деген қазақтың дана сөзі соған байланысты айтылған. Қазақстанда 1868 – 71 ж. Керқұлан ның [[Іле]] мен [[Қаратал]] өзендерінің аралығында, [[Ертіс]] өңірінде таралғандығы туралы да мәліметтер кездеседі. Бірақ 20 ғ-дың 60 – 70-жылдарынан кейін керқұлан қазақ даласында мүлде кездеспеген, кейін Қытай мен Моңғолия жерінен де біржола жойылған. Қазіргі кезде керқұлан дүние жүзінің кейбір зоол. бақтарында ғана сақталған. Керқұландарды сақтап қалу және көбейтіп, бұрынғы тарихи таралған аймақтарына қайта жерсіндіру шараларын жүргізу мақсатында [[Нидерланд]] мемлекетінде арнайы қор құрылды (1977). Керқұландарды қайта жерсіндіру жұмыстары Моңғолия жерінде де қолға алынған. Мюнхен зоол. бағында ([[Германия]]) керқұландарды қорғау, санын көбейту жұмыстары жүргізілуде. 2002 ж. осы бақтың директоры [[В.Хеннинг]] Алматыға арнайы келіп, Алматы зоологиялық бағынан таза қанды керқұлан ның [[“Липа”]] атты биесін [[Мюнхен]]ге алып кетті. Керқұлан Халықаралық табиғат қорғау одағының [[“Қызыл кітабына”]] енгізілген. <ref>[[Қазақ Энциклопедиясы]]</ref>

== Пайдаланылған әдебиеттер ==

<references/>