Синоним: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Синоним''' ({{lang-el|''synonymos''}} — мағыналас, мәндес) — тұлғалары әр түрлі, мағынасы жақын сөздер. Тілдердің дамып жетілуі, оның сөз байлығынан, оралымдағы синонимдерінің молдығынан көрінеді. Синоним ретінде жұмсалатын мәндес сөздер тобы синонимдік қатар немесе синонимдік [[ұя]] деп аталады. Синонимдік қатар құрамындағы мағыналық тұрғыдан ұйыстырып тұрған сөзді тірек сөз не доминант дейміз.
*'''Синонимдік''' қатарға енген сөздердің мағыналық тұрғыдан айырмасы болады. ''Мысалы'', құлшыну — белсену, соғыс — ұрыс, жабу — кілттеу сөздерінің мағыналық салмағы әр түрлі.
*'''Синоним''' сөздерді үш түрлі белгілері арқылы тануға болады:
#'''мағыналық реңк''' (бала — перзент, ұстаз — мұғалім);
#'''стильдік реңк''' (еліру — желпілдеу, ақсақал — қария);
#'''сөз қолданысындағы реңктер''' (өмір — ғұмыр, биік тау — бойшаң адам).
*'''Синонимдер''' мынадай жағдайларда қолданылады:
#мәтінде бір рет пайдаланылған сөзді қайталамау үшін;
#бір ұғымды түрлі белгілермен жан-жақты сипаттау мақсатында;
#мағыналас екі сөз қатар келсе, алдыңғысы соңғысын анықтап, мағынасын күшейтеді. Мұндай сөз қолданысын [[плеоназм]] дейді. ''Мысалы'', ''заңғар биік тау, құр бекер жүру;''
#'''Синонимдер''' [[фразеологизм|фразеологизмдерде]] кездеседі. ''Мысалы'', ''Бармақ шайнап, сан соғып, құсамен өткен өмір ғой — бұл да бір.''
#Сөздің орнына оның жеке түсінігін [[перифраза тәсіл|перифраза тәсілімен]] сипаттау арқылы; ''Мысалы'','' [[
#Мағынасы жағымсыз сөздерді [[эвфемистік тәсіл|эвфемистік тәсілмен]] жұмсартып, жеңілдетіп айту. ''Мысалы'', ''өлді — о дүниелік болды, қартаю — жасы ұлғаю, т.б.''
[[Стилистикалық синоним|Стилистикалық синонимдер]] — стилистикалық жағынан ерекшеленетін синоним сөздер.<ref> Тіл білімі терминдерінін түсіндірме сөздігі — Алматы.
"Сөздік-Словарь", 2005. ISBN 9965-409-88-9</ref>
| |||