Мәнет: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

'''Мәнет'''<ref name="source1">Қазақ Энциклопедиясы </ref>, <ref>Орысша-қазақша заңдық түсіндірме сөздік-анықтамалық. - Алматы: Жеті жарғы, 2008. ISBN 9965-11-274-6</ref>
монета, шақа – металдан (алтыннан, күмістен, түрлі қорытпалардан) жасалған ақша, айналыс және төлем құралы. Әрбір Мәнетте бейне ([[елтаңба]], мемлекеттік қайраткердің, ұлы тұлғаның, тағыда басқа есімі, қырынан бейнелеген кескіні), қаланың, мемлекеттің атауы, шекілген жылы, атауы, көрсетулі құны бедерленіп жазылады.

Мәнеттің үстіңгі бетін [[аверс]], сыртқы бетін [[реверс]], кертпелі бүйір қырын [[герт]] деп атайды. Майда төлемдерге қызмет көрсету үшін ұсақ Мәнеттер пайдаланылады, ол негізінен [[мыс-никель]], [[мыс-мырыш]], [[алюминий]] қорытпаларынан дайындалады. Құндылығы жоғары металдар мерекелік, ескерткіштік Мәнеттерді шығару үшін пайдаланылады. Мәнет арнаулы мемл. зауыттарда – [[Мәнет сарайы|Мәнет сарайларында]] шекіледі. Мәнет тауар-ақша және сауда қатынасының дамуымен бірге пайда болып, әмбебап төлем құралына айналды. Мәнет шығару тәртібі қатаң сақталды: оны тек егеменді елдің үкіметі ғана шығаруға құқылы болды. Мәнет бетіндегі бейнелер мемл. эмблема болып есептеледі. Мәнет мемлекет ішінде (Римнің күміс ақшалары мен арабтың дирхемінен басқасы) міндетті түрде айналыста болады. Қағаз ақша шыққаннан кейін Мәнеттің айналыс құралы ретіндегі рөлі түсіп, 20 ғ-да қағаз ақшаны ұсақтау құралы болып қалды. Мәнетті шеку кезінде мемлекет оның салмағын, металын, құнын, тағыда басқа белгілейді. Мәнеттің көрсетулі құны оның құрамындағы металдың бағасына сай келетін болса, толымды Мәнет, ал көрсетулі құны металдың бағасынан асып түсетін болса, толымсыз Мәнет дейді. Мәнеттің көрсетулі құны мен толымсыз Мәнетті дайындауға жұмсалған шығынның арасындағы айырма мемлекеттің Мәнеттік табысын құрайды. [[Ресей|Ресейде]] 16 ғ-да бірыңғай шақа жүйесі жасалып, [[1584]] ж. [[реформа]] бойынша жалпы мемл. [[рубль]], [[копейка]] шығарыла бастады. Кеңестік Мәнет алғаш рет 1921 ж. шығарылды.